Düve seçimi, boğalarda olduğu gibi dış görünüşüne ve diğer özelliklerine göre yapılır. Düvelerin dış görünüşünde istenen özelliklerin olup olmadığı aranır. Varsa anasının verim, tip ve meme yapısı ile ilgili kayıtlarına bakılır.
Dış yapıya göre yapılan değerlendirmede birden fazla düve var ise yaşları dikkate alınarak, hepsinin bir arada değerlendirilmesi gerekir.Değerlendirme işleminin temeli;tecrübe ve mukayese etmeye dayanır.
Değerlendirme yapılırken, tip özellikleri olarak;
Sağrı yüksekliği,
Vücut derinliği,
Sağrı eğimi,
Sağrı genişliği,
Kas gelişimi,
Arka bacak yapısı,
Tırnak yapısı,
Genel sütçülük karakterleri, Ön göğüs genişliğine ait gelişme durumlarının istenen oranda olup olmadığı aranır.
Sağrı Yüksekliği: Sağrı kemiğinden yere kadar olan mesafedir.Değerlendirirken hayvanın yaş ve ırkı göz önüne alınmalıdır.Vücudun büyüklüğünü ve kapasitesini belirler. Sağrısı yüksek hayvanlar gelecekte uzun ve derin vücut yapısına sahip olur.
Cidago Keskinliği-Süt Karakteri: Cidagonun yanlara doğru yaptığı açıya bakılır.Hayvanın sütçü tipi olması bakımından bilgi verir.
Vücut Derinliği: Karnın en sarkık olduğu yer ile sırt arasındaki mesafedir.Vücut kapasitesini belirler. Ne kadar fazla olursa yemden yararlanma özelliği o kadar iyidir.Orta derinlikte olması istenir.Direnç ve yem yeme kapasitesi yönünden önemlidir. Şekil 2-b'deki gibi orta derinlik istenir.
Sağrı Eğimi: Oturak yumrusuyla sağrı yumrusu arasıdır.Kolay doğum ve dölverimi bakımından sağrının geriye doğru hafif bir biçimde eğimli olması istenir.Çok dik olması istenmez çünkü bu ayak problemlerine neden olur.Bu çizgide yükselme görülürse ileride güç doğumların olabileceği düşünülebilir. Kolay doğum ve genel döl verimi bakımından şekil3-b 'deki gibi, kuyruk sokumuna doğru hafifçe alçalması istenir.
Sağrı Genişliği: Şekilde görülen iki kemik arasındaki uzaklığa göre ölçülür. Dar olması durumunda doğum güçlükleri yaratabilmektedirler. Şekil 4-b'deki gibi orta genişlikte olmaları istenir.
Arka Bacak Açısı: Arkadan ve yandan bakıldığında diz ekleminin ön kısmının açısının genişe yakın olması istenir.Arka bacağın dikliği veya yatıklığı bacak direncini azaltacağından verim düşmesine yol açar,ağırlığın ayaklara dengesiz dağılmasına neden olur ve hareketi zorlaştırır.Uzun ömürlülüğü oldukça etkilemektedir.
Göğüs Genişliği: İki ön diz arasındaki mesafedir.Bu mesafe ne kadar geniş olursa bakımın iyi olduğu anlaşılır.
Tırnak Taban Yapısı: Yumuşak ökçelerin yerle olan yüksekliğidir.Yere yakın olması veya çok yüksek olması ayakların hareketini engellemektedir.Arka ayaklara bakılır.Tırnak uzunluğunun ve gelişiminin Şekil 6'daki gibi normal olması istenir.
Diz Yapısı: Arka dizin kalınlığına bakılır. Arka dizlerin iç ve dış kısımlarının kuruluk, etlilik durumu değerlendirilir. Arka bacak ekleminin iç kısımlarının etli olması istenmez.
Arka Bacak Duruşu: Her iki arka bacağın duruş pozisyonuna bakılır. Dizin ön tarafındaki açısına bakılır. Tırnaklar üzerinde direk etkili bir özelliktir. Ayaklar yana az açık olmalıdır.
Ön Meme Bağlantısı : Memenin karına doğru vücuda bağlantısıdır.Memenin kapasitesi ve ileride sarkıp sarkmayacağı konularında önemli ipuçları verir.Karına oldukça kuvvetli bağlanması istenir.
Arka Meme Yüksekliği : Memenin arka bacaklar arasından görülen bağlantısıdır.Memenin kapasitesini tahmin etmeye yarar.Elle meme yoklanıp başlangıç yeri bulunur. Meme başlangıcı ne kadar alçakta kalırsa meme o kadar sarkmış demektir.
Meme Merkez Bağı : Memeyi önden arkaya doğru ikiye ayırırcasına uzanan ve memenin vücuda bağlanmasını sağlayan bağdır.Bu bağın belirgin olması arzu edilir.Aksi halde ileride memede sarkmalar görülür.
Meme Taban Yüksekliği : Vücuda sağlam bir biçimde bağlı olan memenin en fazla arka diz hizasına kadar inmesi istenir.Daha yukarıda kalan memelerin kapasite bakımından düşük; daha aşağıda olanlar da sarkma problemi yaratabilir.
Ön Meme Başı Yerleşimi : Çok az miktarda içe dönük olması gerekir. Dışa dönük olması sağım açısından iyi değildir.
Ön Meme Başı Uzunluğu : Uzun meme başları sağım başlığının tırmanmasına, kısa meme başları ise sağım başlığının takılamamasına neden olabilir.
Arka Meme Başı Yerleşimi : Arkadan ön memeyle olan yerleşimine bakılır. Çok yakın olması sağım açısından istenmez.
Kas Gelişimi : Hayvanın genel olarak tüm kaslarının gelişme durumuna bakılır.Hayvanın bakım, beslenme ve çevre şartlarından nasıl etkilendiğini yansıtır. Az olması zayıflık, çok olması süt üretimi ve sürüde kalma süresi bakımından istenmez.
Kaynak: TAREKS
