Rusya'nın ABD ve AB ülkelerine gıda ithalatında uyguladığı ambargo, Türkiye'nin Rusya'ya yaptığı gıda ihracatında önemli artışlara yol açarken, aynı artışı dondurulmuş gıda sektörü yakalayamadı. Gıda sektöründen apayrı bir kol olan dondurulmuş gıda sektörü, ambargo uygulandığı dönem itibarı ile Rusya pazarından hiç pay alamadı. Ülkede, son 10 yıldır kendine yeni yeni yer bulmaya başlayan dondurulmuş gıda üreticileri, bu fırsatı avantaja çevirememekten yakınırken, bunun sebebini ise 'yüksek fiyatlar' şeklinde açıklıyor. Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD) Bursa Şubesi Gıda ve Tarım Sektör Kurulu Başkanı ve Kaledonya Dış Ticaret Yönetim Kurulu Başkanı Murat Bayizit, Rusya'nın halen Türkiye'den ürün almak için talepte bulunduğunu; ancak sektörün belirlediği rakamların Rusya pazarına yüksek kaldığını savundu.
Stoksuz yakalandık
“Rusya'da ambargo patlak verdiğinde maalesef sezonun sonundaydık” diyen Bayizit, “Elimizde yeteri kadar ürün stokumuz yoktu. Fiyatlarımızın yüksekliği nedeniyle Rusya ile fiyat tutturamıyoruz. Çünkü Rusya; Polonya, İspanya, Almanya, Sırbistan ve Macaristan'dan ürün alıyor. Bizim o ülkelerde bu ürünlerle rekabet etme şansımız pek fazla yok. Mevcut ürün kalitemiz ile onların fiyatlarına düşmemiz mümkün değil. Diğer bir dezavantajımız da navlun. Navlun fiyatlarımızı da yüksek buldular. Genelde karnabahar, brokoli ve karışık sebzeleri hem dökme hem de perakende ambalajlarda istiyorlar. Meyvelerden de kırmızı meyveleri aynı şekilde çok talep ediyorlar. Eğer ürün olsa ve fiyat tutsa, Türkiye rahatlıkla ürün başına toplamda minimum 20 bin ton ilave ürün satabilir. Yani her gün bu kadar yüksek tonajlarda ürün ihracat şansımızı ret ediyoruz” diye konuştu.
'Kilit unsur; dil aynı, fiyat uygun, navlun ucuz'
Sektörün bunu kullanamaya ihtiyacı olduğunu vurgulayan Bayizit, ”Bu tek bir parametre değil. Tarımın küçük ölçekli arazilerde yapılmasından tutun da, girdi maliyetlerinin destekleme oranlarının düşüklüğü, kur. Hepsi birer sorun teşkil ediyor” açıklamasını yaptı. Geçtiğimiz hafta sektörün nabzını tutmak amacıyla Özbekistan, Kazakistan ve Kırgızistan'a gittiğini belirten Bayizit, “Sadece dondurulmuş gıda sektöründe değil genel olarak ürettiklerinin büyük bir çoğunluğunu Rusya'ya satıyorlar. Burada kilit unsur; dil aynı, fiyat uygun, navlun ucuz” dedi.
Sektörü yurtdışı fuarlarıyla pazar yoklamasında
Dondurulmuş gıda sektörü ile Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği'nce gerçekleştirilen Ur-Ge projesi ile de ciddi pazar araştırmaları yürütüyor. Geçtiğimiz ayda sektör ile alakalı Çin'de düzenlenen bir fuara katılan üreticiler, bu ay Amerika, eylül ayında da Avustralya'da bir fuara katılacak. Sektör, yurtdışı fuarlarla yeni pazar yoklaması yapıyor.
ZEHRA ORUÇ / DÜNYA