Ekonomi Muhabirleri Derneği'nin yayın organı Ekonom'un son sayısında mantarıyla ön plana çıkmış Korkuteli ile ilgili olarak kapsamlı bir dosya haber yayınlandı. Vahide Emel Yanık imzasıyla yayınlanan dosya haberde, Korkuteli için mantarın önemi ve üreticinin sorunlarına dikkat çekildi.
Çin'de 600 yıllık geçmişe sahip olan mantar yetiştiriciliği, Avrupa'da 1650'li yıllarda Fransa'da başladı. Türkiye'de geçmişi çok derin olmayan kültür mantarı yetiştiriciliğinin Antalya'daki geçmişi ise, 1980'lere dayanıyor. Korkuteli'de 1988'de evlerin altında küçük çaplı başlayan kültür mantarı üretimi, kompost üretimiyle yaygınlaştı.
KORTUTELİ ÜRETİMİN YÜZDE 52'SİNİ KARŞILIYOR
Meyveciliğin ön planda olduğu Korkuteli'de, 1990'ların başında bölgede yaşanan yoğun kuraklığın ardından, alternatif ürün arayışına giren üreticiler, mantar üretimine yöneldi. Korkuteli, geçen süre içerisinde mantar üretimini profesyonelleştirdi, bugün üretim potansiyelini 20 bin tona kadar çıkardı. 53 bin nüfuslu Korkuteli'de 1000 kişi mantar üretimi yaparken, dolaylı olarak 5 bine yakın kişi ise bu işten ekmek yiyor. Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Üyesi Süleyman Ersan, Türkiye'de yılda yaklaşık 40 bin ton kültür mantarı yetiştirildiğini belirterek, son 2 yılda kültür mantarının üretiminin 7 ton arttığını kaydetti. Antalya'nın kültür mantarının yüzde 53'ünü, mantar yetiştiriciliğinde kullanılan kompostun ise, yüzde 70'ini ürettiğini bildiren Ersan, “Korkuteli Antalya üretiminin yüzde 97'sini, Türkiye üretiminin ise yüzde 52'sini karşılamaktadır. Bu neden 'Korkuteli mantarın başkenti' diye anılıyor" dedi.
BİR NUMARALI GİRDİMİZ MAZOT, DESTEK BİLE ALAMIYORUZ!
Süleyman Ersan, mantarda da diğer tarım ürünlerinde olduğu gibi en büyük sıkıntının girdi maliyetlerinin yüksekliği olduğuna dikkat çekiyor. Mantar üretiminin bir numaralı girdisinin mazot olduğunu, mazot maliyetinin yüzde 50'sini oluşturduğunu kaydeden Ersan, “Üretici, maalesef mazot desteği alamıyor. Bunun yanında komposttaki yüzde 18 olan KDV oranı ise gerçekten çok yüksek. Komposttaki KDV oranı Hollanda'da yüzde 8, İrlanda'da sıfır. Bizde de bu oran en kötü ihtimalle 8'e çekilmeli" diye konuştu.
NAKLİYESİ SORUN OLUNCA, KONSERVE İHRAÇ EDİYORUZ
Süleyman Ersan, mantarın uzun ömürlü olmadığı için nakliye sorunu nedeniyle ihraç edilemediğini belirtiyor. Ersan, “İhracatının önünü açacak en önemli çalışma uçak kargo ama maliyetler nedeniyle bu da olmuyor" diyerek, alternatif nakliye araçlarıyla mantarın ihraç edebileceğini söylüyor. Ersan, daha çok yurtiçi tüketimi olan kültür mantarının konserve olarak Ortadoğu ülkeleri, Kıbrıs gibi pazarlara gönderildiğini belirterek, “Kültür mantarında sektörün hakimi Çin. Türk üreticisi Çin mantarıyla mücadele ediyor ama kalite konusunda fazla fark olmayan mantarda Çin'in fiyatlarının düşüklüğü, pazar hakimiyetinin de Çin'in elinde olmasına neden oluyor" diye konuştu.
Ersan'a göre, mantardaki en büyük sıkıntılardan biri de sektörde planlamanın olmaması. Üreticilerin örgütlü bir çatısı yok.
