Konya Tarım Fuarı'nda şeker fabrikalarının özelleştirilmesiyle ilgili olarak basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Konuk, çarpıcı değerlendirmelerde bulundu.
Konuk'un yaptığı değerlendirmede dikkat çeken başlıklar şöyle:
BİZ ESASEN ÖZELLEŞTİRMEYE KARŞI DEĞİLİZ
"Bugün Konya Tarım Fuarını gezdik tüm tarım sektörünün tüm paydaşlarına hayırlı olsun gerek ticarette gerek tarlada bol bereket getirsin. Fuarda gündeme dair basın mensubu arkadaşların sorularını cevapladık. Özetle biz esasen özelleştirmeye karşı değiliz.
BU MODELLE KAOS OLUR
Yalnız özelliği olan bir özelleştirmenin olmasına da ihtiyaç olduğunu düşünüyoruz. Eğer mevcut şekliyle özelleştirilme gerçekleştirilecek olursa, üreticinin içinde olmayan bir yapıyla özelleştirilmesi durumunda bu özelleştirmenin kaos olacağını düşünüyoruz.
AMERİKAYI ÖRNEK GÖSTERDİ
Bugün Amerika Birleşik Devletleri'ndeki şeker fabrikalarının, pancar şekeri işleyen fabrikalarının % 100'ü özel sektör işletemediği için kooperatif veya çitçi kuruluşlarına devredilerek tamamı çiftçi kuruluşlarının işlettiği modele dönmüştür. Amerika gibi dünyanın en liberal memleketinde bile eğer şeker pancarı tabiatı gereği özel sektör tarafından işletilememiş ise bu bizim ülkemizde de işletilemez.
AVRUPA'DA FABRİKALARI KOOPERATİF KURULUŞLARI İŞLETİYOR
Zaten Avrupa'da da benzer gelişmeler başlamış. Başta Almanya'da % 80'e, Fransa'da % 80'in üstüne çıkarak bugün kooperatif kuruluşlarına, çiftçi kuruluşlarına bu üretim devredilmiş. Hatta İngiltere'de ve Hollanda'da da bu çiftçi kuruluşlarının işletme kabiliyetleri % 100'e çıkmıştır.
AYÇİÇEĞİ İLE PANCARI KARŞILAŞTIRDI
Bizim ülkemizde de olması gereken budur. Birim alanına 1 hektardan yaklaşık 75 ton şeker pancarı üretilir. Aynı 1 hektar araziden yaklaşık 4 ton ayçiçeği üretilir. Sadece ikisiyle mukayese ederek derdimi daha doğru anlatabilirim.
EKONOMİK DEĞERİNİ KAYBEDİYOR
Bu 1 hektar arazideki şeker pancarını bulunduğunuz bölgeden bir başka bölgeye transfer etmek isterseniz gelirinizin mesela Trakya'ya transfer ettiğinizi düşünün, gelirinizin % 120'sini nakliye olarak ödemek durumundasınız. Yani şeker pancarı yetiştirildiği yerden uzaklaştıkça ekonomik değerini kaybeder. Gelirinizin % 120'sini yani gelirinize ilave cebinizden para koyarak bir başka fabrikaya transfer edebilirsiniz.
PANCAR ÜRETİMİ TEHLİKEYE GİRER
Aynı ayçiçeğini aynı bölgeye transfer etmek isterseniz gelirinizin yaklaşık % 10'unu ödemek durumunda kalırsınız. İkincisi bu ürün başka bölgelerle transfere tabii tutulduğu zaman bu ürünün tabiatı gereği münavebe bozulur. Münavebe bozulduğu zaman halk tabiriyle pancar kanseri tarlalarda başlar ve pancar üretemezsiniz.
ÖZEL SEKTÖR KARINI DÜŞÜNECEKTİR
Eğer bölgenin fabrikası tek alıcıysa ve özel sektörse elbette özel sektör haklı olarak karını maksimize etmek için elinden geleni yapacaktır. Tek taraflı kar anlayışı da bu çiftçiyle sanayicinin birlikte yürümesine engel olacaktır.
5 YIL SONRASININ AÇIKLAMASI YOK
5 yıllık süreç yarın varılacak bir süreçtir. 5 yıl sonrasının açıklaması yok. Yani 5 yıl sonra bu ürünün az önce söylediğim kaygılardan dolayı karşılaşacağı sorunları çözeceği yeni yılları yok diye düşünüyorum. Dolayısıyla bunun tekrar gözden geçirilmesine ihtiyaç olduğunu düşünüyorum.”
TARIMDANHABER