HABER ANALİZ
Şeker pancarı maliyetleri bir öneki yıla göre yüzde 15 arttı. Geçen yıl 1 dekar pancarın çiftçiye maliyeti 755 TL iken, 2015'de maliyetlerin yüzde 15 artarak 870 TL olması bekleniyor. Başbakan Davutoğlu tarafından açıklanan taban fiyat, maliyet artışlarının üzerinde görünse de polarda yaşanan kayıp çiftçinin kazancını eritecek.
Şeker pancarında polar oranı yüzde 15,2 çıkan üretici, açıklanan taban fiyatlarıyla maliyet artışlarını bire bir karşılarken, polar oranı yüzde 15,2'nin altına düşenler ise maliyet artışlarını bile karşılayamayacak.
ÜRETİM AZALDI
Şeker Kanunun devreye girdiği 2002 yılından bu yana kotalı üretimle birlikte şeker pancarı üretimlerinde önemli düşüşler yaşanırken, pancar ekim alanları da yüzde 13 seviyesinde azaldı. Bu dönemde pancar eken çiftçi sayısı da dramatik bir şekilde azaldı.
TEMEL GİRDİLER ÜÇE KATLADI
Pancar alım fiyatı, 2002-2014 yılları arasında sadece yüzde 112 artarken, bu yıllar arasında üreticilerin kullandıkları temel girdiler DAP gübresi yüzde 400, motorin yüzde 320, çiftçi şartlarında 1 dekar pancarın maliyeti; Tarla Kirası, Gübreleme, İşçilik, Çeki Gücü, Tohum, Sulama, vb. gibi girdilerdeki artışlarda göz önüne alınarak yüzde 366,7, dolar kur paritesi ise yüzde 45 oranında arttı.
ÇİFTÇİ 3 KAT YOKSULLAŞTI
Bu rakamlara göre pancar alım fiyatları, maliyet artışları karşısında yaklaşık 1/3 oranında düşük kalmış, 1 dekar pancarın maliyetindeki artış oranı aynı dekardan elde edilen 1 ton pancarın maliyetindeki artışın 3 katı olarak gerçekleşti. Yani çiftçiler 2002-2014 yılları arasında 3 kat daha fazla yoksullaştı.
SON 5 YILDAKİ KAYIP YÜZDE 35
Enflasyon rakamları üzerinden bir değerlendirme yapıldığında, kota uygulamasının başladığı 2002 yılından bu yana pancar çiftçisinin enflasyon karşısındaki kaybının her yıl artığı görülüyor. 2005 yılında 4.74 TL olan kayıp 2014 yılında 56.50 TL'ye çıktı. Pancar alım fiyatlarındaki artış sadece TÜFE göz önüne alınarak belirlenmiş olsaydı, 2014 pancar alım fiyatının tonda 214 TL olması gerekirken, taban fiyatın enflasyon altında belirlenmesinden dolayı bu rakam 2014 yılında tonda 157,50 TL'de kaldı. Oysa bu fiyat enflasyon karşısındaki Şeker Pancarı alım fiyatının 2010 yılındaki fiyata denk geliyor. Bu da çiftçinin 2010 – 2015 yılları arasındaki sadece 5 yıllık kaybının bile yüzde 35 olduğunu gösteriyor.
Başbakan Davutoğlu tarafından dün açıklanan 2015 yılı pancar taban fiyatı, çiftçinin kaybını karşılamasa da geçen yıla oranla yüksek olması çiftçiyi biraz olsun rahatlatmış görünüyor.
