Yemeklerin vazgeçilmez ürünleri arasında yer alan soğan, insan sağlığı bakımından da son derece yararlıdır. Hekimler tarafından dahi ‘doğal antibiyotik’ olarak tanımlanan bu sebzenin alternatif tıpta da geniş bir yeri vardır.
Soğan, ‘yetiştiricilik’ başlığı altında arama motorları üzerinden sık sık sorgulanan bir sebzedir. Bu kapsamda bizler de bu içeriğimizde kendi ortamında soğan yetiştirmenin yollarını arayanlar için birtakım bilgilendirmelerde bulunduk. İşte tohum ile soğan yetiştiriciliğine dair merak edilenler…
SOĞAN TOHUMU NEDİR?
Soğan yetiştiriciliğinin püf noktalarına geçmeden önce soğan tohumundan bahsetmekte fayda vardır.
Koruyucu bir dış kaplama içine alınmış durumda olan bir embriyonik bitki olarak karşımıza çıkan soğan tohumu, soğan yetiştiriciliğinde son derece önemli bir yere sahiptir.
İki yıllık bir bitki olan soğan, arılar aracılığı ile döllendikten sonra 2’nci yılda küçük boyutlarda ve siyah renkli tohumlar oluşturur.
SOĞAN TOHUMU NASIL ELDE EDİLİR?
Soğan tohumu için tohumu alınacak soğanların belirlenmesi gerekir. Soğan olgunlaştıktan sonra tohum bırakana kadar 1 yıl boyunca toprakta kalmalıdır. Yaz mevsiminin ortalarında bu soğanların yakından takip edilmeleri gerekir. Tohumların kafalarında siyah tohumlar belirginleşmeye başlayınca sapların kesilmeleri ve tohumların toplanmaları gerekir. Tüm tohumlar aynı dönemde olgunlaşmayacakları için bu işlemin birden fazla kez tekrarlanması gerekebilir.
Toplanan soğan tohumlarında baş kısımların kurumaları beklenmelidir. Kuruma gerçekleştikten sonra kafalar birbirlerine sürtülmeli ve tohumlar ayrılmalıdır.
Hali hazırda tohum elde edilebilecek bir soğan yok ise aktarlara başvurulabilir. Aktarların yanı sıra internet ortamında da soğan tohumu satışının yapıldığı bilinir.
SOĞAN TOHUMU NASIL EKİLİR?
Soğan tohumu ekilmeden önce nemli bir bezin içerisinde 2- 3 saat kadar bekletilmelidir. Bu sayede tohumun çimlendirme yüzdesi artırılmış olacaktır.
Soğan tohumunun ekileceği toprağın 10- 20 derece aralığında bir ısıya sahip olması gerekir. Soğan tohumunun ekim derinliği 0,5 ila 1 cm aralığında olmalıdır. Sıralar arası 5- 7 cm, sıralar üzeri ise 20- 30 cm aralığında bir mesafe bulunmasına özen gösterilmelidir.
Soğan tohumları maksimum 1 cm’lik derinliğe ekildikten sonra üzerleri toprak ile kapatılmalıdır. Ekim işlemi bittikten sonra toprak yüzeyi bir fısfıs yardımı ile nemlendirilmeli ve ekimin yapıldığı alanın üzeri streç film ile örtülmelidir. Streç film ara ara kaldırılmalı ve toprak yeniden fısfıs yardımı ile nemlendirilmeye devam edilmelidir.
Çimlenme gerçekleştikten sonra streç film kaldırılmalıdır. Soğanın ekim yerinin doğrudan güneş ışığına maruz kalmaması önemlidir.
SOĞAN TOHUMU NE ZAMAN EKİLMELİDİR?
Soğan tohumunun ekim zamanı da bitkinin gelişimi açısından son derece önemlidir. Bu sebzenin tohumunun ekimi için yaz, sonbahar ve ilkbahar ayları idealdir. Ayrıca tohumun ekileceği toprağın kalitesine de dikkat edilmesi gerekir.
SOĞAN TOHUMU KAÇ GÜNDE ÇİMLENİR?
Toprağa ekilen soğan tohumu 6- 10 gün aralığında çimlenir. Burada ekimden önce nemli bez yardımı ile çimlendirme yüzdesinin artırılmamış olması halinde sürenin uzayacağını öngörmek gerekir.
SOĞAN TOHUMU NASIL VE HANGİ SIKLIKTA SULANMALIDIR?
Soğan tohumu ekildikten sonra sulamaya önem verilmesi gerekir. Her gün düzenli olarak sulanması gereken tohum için fıskiye yöntemi kullanılabilir.
Soğan tohumu sulamasında toprağın çamur haline gelmemesine dikkat edilmesi gerekir. Aksi takdirde tohum aşırı sudan ötürü kısa süre içerisinde çürüyecektir.
SOĞAN TOHUMU NASIL SAKLANIR?
Soğan tohumları hemen ekilmeyecek ise doğru koşullarda saklanmalılardır. İyice kuruyan tohumlar kuru ve serin bir ortamda uzun süre boyunca saklanabilir.