Bundan önceki yazımda depremin tarım üzerine etkilerinden bahsetmiştim.
****Ülkemiz deprem bölgesi diyoruz ama ders almıyoruz. Bilim insanları ısrarla önce bu bölgelerdeki riski belirtiyorlardı. Şimdi, Bingöl, Karlıova, Marmara ve İstanbul’a dikkat diyorlar… Bir kez daha yazacağım; bilime, bilim insanına, kaliteli eğitime, liyakatli kadrolara, akıllı ve kaliteli yöneticilere, takım oyuncularına ve takım oyununa önem vermek zorundayız.
Depremle ilgili her gün daha fazla gerçeklerle yüzleşmeye başladık….
****Deprem bölgesinde çok soru var. Ama az cevap var. Bu endişeye ve güven sorununa neden oluyor. Bu deprem bölgesinde kalan halkımızı bir umutsuzluk dalgasıyla karşı karşıya bırakıyor.
***Tarımda deprem anlayışında daha fazla doğruluk, ortak akıl, şeffaf olunmalıdır.
Tüm tarım paydaşları ile işbirliği içinde ortak kararlar alınmalıdır.
****Tüm vatandaşlarımız, tarım paydaşları, çiftçilerimiz, Tarım ve Orman Bakanlığının internet sitesinde bazı bilgileri görmesi çok iyi olacaktır.
****Neler görmelidir?
**Deprem bölgesi çiftçilerinin tarımla ilgili acil, kısa, orta ve uzun vadede ihtiyaçlarını,
**Tarımla ilgili yapılan yardımları,
**Yardımların, il, ilçe hatta köy bazında kime, nasıl ve ne kadar dağıtıldığını,
**Yardımın nasıl adaletli dağıtıldığını,
****Tarım ve Orman Bakanlığının İnternet Sitesinde görmeliyiz. Böylece daha hızlı organizasyon yapılır. Zamandan kazanılır.
Sonuçta daha fazla yardım, daha fazla güven, daha fazla dayanışma sağlanabilir.
****Depremde bunu, Sanatçımız Haluk Levent ve Ahbaplar başardılar ve gösterdiler. Haluk Levent ve Ahbaplar; Bilim, Kaliteli Eğitim, Ahlak, Disiplin, Terbiye Demektir...
İlk defa bir STK’dan bir şey duyduk. Devlet dernekleri denetliyor. Haluk Levent bunun yanında başka bir şey daha yapıyor. Biri uluslararası bağımsız denetim firması diğeri yerli denetim firması olmak üzere 2 bağımsız denetçi firma ile sözleşme imzalıyor ve bütün satın almaları başından sonuna kadar denetlemelerini istiyor. Çok doğru.. Örnek bir çalışma olacaktır. Her şeyini internette paylaşıyor. Milletimiz yardım yapanları, yapılan yardımları ve yardımların kime ve nasıl gittiğini görüyor. Daha fazla yardım yapıyor. Haluk Levent ve Ahbaplar, sahada mücadele veren kahramanlarımızdandır…
****Depremde “Z” kuşağının neler yaptığını gördük. Her türlü yardımda onlar vardı. Bilişim teknolojisini çok iyi ve hızlı kullanarak iletişimi sağladılar.
***Deprem bölgesinde;
Tarım sektöründe göç yaşanmamalıdır.
Tarımda üretim ve çıktıda kayıplar en aza indirilmelidir.
Tarım arazileri etkilendiyse çözüm getirmelidir.
Tarım işçiliği, girdiler, pazarlar, sulama sistemleri, drenaj kanalları ve yollar gibi altyapılar zarar görmüş ise düzeltilmelidir.
Üretim düşebilir. Potansiyel gıda güvenliği sorunlarına yol açmamalıdır.
Tedarik zincirinde aksaklıklar varsa çözülmelidir.
Deprem, toprağı gevşettiği ve araziyi daha savunmasız hale getirdiği için, yağışlar tepelik alanlarda, heyelanları tetiklemesine neden olabilir. Önlem alınmalıdır.
Tarımsal üretim yani bitkisel ve hayvansal üretimde sorunlar kısa sürede çözülmelidir.
Ülkemizin ekonomik büyümesine en az zarar vermesi sağlanmalıdır.
Üretim düşmesi söz konusu ise gıda üretimi düşer. Böylece gıda fiyatları artar. Şimdiden önlem alınmalıdır.
Gıda güvenliği çok önemlidir. Bu konuda çok dikkatli olunmalıdır.
Su kütlelerinin kirlenmesi araştırılmalı sorun varsa çözülmelidir.
Hayvanlarda hastalıklar izlenmeli anında tedbirler alınmalıdır.
Tarıma yardım gitmeyen ve almayan köy kalmamalıdır.
Özellikle küçük çiftçilerin geçim kaynakları ve gıda güvenliklerinin çok önemli olduğu unutulmamalıdır.
Kırsal alanlarda, çiftçiler büyük ölçüde doğal kaynaklara güvenirler ve alternatif bir gelir veya istihdam kaynağına sahip olmadığı unutulmamalıdır.
En stresli sektör tarım sektörüdür. Çiftçimiz, bu depremden en fazla etkilenen gruplar arasındadır. Buna dikkat edilmelidir. Tüm deprem bölgesinde çok sayıda psikolog görev almalıdır. Bazı kişilerde kalıcı bir psikolojik sorunlar olabilir. Ayrıca “Travma Sonrası Stres Bozukluğu” çok önemlidir. Kalıcı sorun bırakabilir. Erken müdahale çok önemlidir.
Tekrar belirteyim. Deprem sonucunda oluşabilecek bir göç olmaması için çok hızlı hareket edilmelidir.
Çiftçilere yeterince ve anında tarımsal nakdi destek verilmesi sağlanmalıdır.
****Doğru ve güvenilir verilerle doğru ve güvenilir analizler yapılır. Tarımda artık bu konuya daha fazla önem verilmelidir. Unutmayalım, en son tarım sayımı ülkemizde 2001 yılında yapılmıştı. Deprem bölgesinde uygulanacak tarım politikalarının başarısının doğru ve güvenilir veri ile yapılan doğru ve güvenilir analizlere dayandığı unutulmamalıdır.
Tarımsal üretimde aksaklıklar, gıdanın fiyatlarını ve enflasyonu daha da arttıracaktır.
Ayrıca, yatırım projeleri ile ilgili her yazdığımız yazıda, her toplantıda, bu yatırım projelerin merkezinde önce “İNSAN” olmalıdır”, demiştik. Ama önemli bir konuyu atlamışız; Önce insan olmak gerekirmiş..
Aslında sadece tarımda değil tüm konularda çok endişe var. Çok soru ve az cevap ..
Tarımda zaman çok önemlidir. Her tarımsal faaliyet zamanında yapılırsa istenen sonuçlar alınır. Bugünün işi yarına bırakılmaz. Tedbirlerin bu nedenle kısa sürede alınması önemlidir.
Cevaplar çoğaldıkça, eylemler görüldükçe ve güven arttıkça endişe azalacaktır.
****Ama kaybettiklerimizin acısı, üzüntümüz bitmeyecektir.