Çiftçinin ürettiği ürüne değer katan lisanslı depoculuğun hızla yaygınlaştığını açıklayan Konya Ticaret Borsası (KTB) Başkanı Hüseyin Çevik, Konya'nın bu açıdan örnek bir il olduğunu belirterek, yakın zamanda bitecek yeni yatırımlarla birlikte Konya bölgesinde 1,9 milyon ton lisanslı depo kapasitesine ulaşılacağının altını çizdi. “TMO alım yapmayacak” iddialarına da değinen Çevik, “Bu doğru değildir. TMO, asli görevini yine yapacaktır” dedi.
Ürünler Yatım Aracına Dönüşüyor
“Lisanslı depoculuk sistemi ile hasat dönemlerindeki arz yığılması nedeniyle oluşan fiyat düşüşlerinin önlenmesi ve piyasanın dengelenmesi sağlanmaktadır” diyen Çevik, sistemin önemi hakkında şunları söyledi: “Çiftçi arzın yoğun olduğu zamanda değil de arzın normale döndüğü zamanda ürününü pazara sokacaktır. Tarım ürünlerinin, fiziki mal ve numune gösterilmesine ve teslimine gerek olmaksızın ürün senetleri veya elektronik ürün senetleri aracılığıyla ticaretinin yapılması, standardı belirlenmiş ürün ve lisanslı depo sistemiyle tarım ürünlerinde vadeli işlem ve opsiyon piyasalarına geçilmesi hedeflenmiştir.
Yakın zamanda alınan kararla ton başına yaklaşık 25 TL nakliye desteği, küçük kooperatiflerin depolama maliyetleri devlet tarafından karşılanacak olması sistemin gelişmesini hızlandırmıştır. Devletin kira bedelinin yüzde 75'ini karşılayacak olması, stopaj muafiyeti, Elektronik Ürün Senetleri (ELÜS) senetlerin bankalara teminat gösterilerek kredi çekilmesi halinde oluşacak faizin tamamı ve laboratuvar analiz ücretlerini karşılayacağını açıklaması cazibeyi artırmıştır. Ayrıca üreticiye devletimiz tarafından bugüne kadar 50 milyon lira lisanslı depo teşviki dağıtılmıştır.”
TMO Ürün Almaya Devam Edecek
“TMO alımlarını lisanslı depolar üzerinden yapacağını açıklamasının ardından bazı bölgelerde TMO alım yapmayacak” yönündeki iddiaları da değerlendiren Çevik, “TMO'nun depoculuktan çıkıp alımlarını lisanslı depolar üzerinden yapacağını açıklaması, bazı bölgelerde TMO alım yapmayacak gibi bir algıya sebep olmuştur. Bu doğru değildir. İddialar bilgi eksikliğinden kaynaklanmaktadır. TMO asli görevini yine yapacaktır.
TMO, alımlarına devam edecektir, sadece alımlarını kendi depolarına değil, anlaşmalı lisanslı depolara yapacaktır. Nitekim TMO harman başından bugüne kadar Türkiye genelinde; 2,7 milyon ton ürün alımı yapmış, bu ürünlerin yaklaşık yarısını lisanslı depolara almıştır. TMO, Konya'da da çiftçimizden almış olduğu 300 bin ton ürünün yaklaşık 210 bin tonunu lisanslı depolara almıştır.
Böylece çiftçimiz hiçbir kayba uğramamış aksine, kira, stopaj, nakliye, analiz, kredi faizi gibi lisanslı depo teşviklerinden faydalanabilmektedir. Buradan en büyük yararı lisanslı depolara malını koyan çiftçilerimiz görmektedir. Çiftçilerimiz hem lisanslı depo desteklerini almakta, hem de lisanslı depoculuğun kendilerine sağladığı avantajları kullanmaktadırlar. TMO ise depoculuk işletme maliyetinden kurtulacaktır.” diye konuştu.
Lisanslı Depoculukta KTB Farkı
Başkan Hüseyin Çevik, “Konya'nın tarım alanındaki önemi dolayısıyla Konya Ticaret Borsası, 2014 yılında 100 bin kapasitesi ile Konya'nın ilk, Türkiye'nin en büyük Anadolu Selçuklu Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk A.Ş. (ASLİDAŞ)'ı kurarak, tarım ürünlerini yatırım aracına dönüştürmüştür. ASLİDAŞ 300 bin tonu aşacak depo yatırımlarına Yunak, Çumra, Sarayönü, Ilgın, Kadınhanı, Çeltik ve Karapınar'da devam etmektedir.
Bu mihvalde, Yunak- Saray'da kendisine bağlı 50 bin ton kapasiteli lisanslı depoları bu harman çiftçinin hizmetine sunacaktır. Ayrıca tamamı KTB sermayeli ASLİDAŞ şirketimiz ile TMO'dan kiralan Çumra'da 30 bin ton kapasiteli depoya 20 bin ton ilave, Karapınar'da 30 bin ton kapasiteli depoya 20 bin ton ilave, Çeltik'te kiralan 10 bin ton kapasiteli depolara 10 bin ilave, Yunak'ta kiralan 30 bin ton kapasiteli depolara 20 bin ton ilave yatırımlara başlamıştır.
Yeni yerler için de fizibilite çalışmalarına başlamıştır. Amacımız üretime değer katmak, çiftçinin ürününden en yüksek faydayı elde etmesine yardımcı olmak, üreticiyi piyasanın oyun kurucusu yapmaktır.”
Lisanslı Depoculukta Konya Merkez İl
Konya'daki lisanslı depo kapasitesinin önemine de dikkat çeken Çevik, 41 şirketin 1,95 milyon ton yatırım iznini aldığı ve mevcut kapasitesinin 860 bin ton olduğunu belirtti. Çevik, “Devletimizin verdiği teşvik ve desteklerin yanında Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) alımlarını lisanslı depolar üzerinden yapacağını açıklamasından sonra tüm Türkiye'de olduğu gibi, Konya bölgesinde de lisanslı depoculuk hızla gelişmekte ve yaygınlaşmaktadır.
Gelinen noktada Türkiye'de 2019 Mart ayı itibariyle, kuruluş izni verilen 153 lisanslı depo işlemesinin kuruluş kapasitesi 13 milyon 77 bin ton olup, lisans alan 67 işletme 3 milyon 450 bin ton kapasite ile faaliyetine başlamıştır. 1 milyon 950 bin ton kapasiteli yatırım izni alan 41 şirket ve faaliyetteki 860 bin tona yakın lisanslı depo kapasitesi ile Konya önemli bir merkez konumuna gelmiştir” dedi.
