ÖZEL HABER
Tohum ihracatı, geçtiğimiz yıl yabancılar yüzünden 53 milyon dolar düşerken, ithalat ise artmaya devam etti. İhracatın düşmesi, ithalatın ise artması Türkiye'nin tohum dış ticaret açığını, 41 milyon dolardan 114 milyon dolara çıkardı.
Uzun yıllardır yabancıların sayesinde artış eğiliminde bulunan Türkiye'nin tohum ihracatı, 2015 yılında büyük bir darbe yedi. Bir önceki yıla göre Türkiye'nin tohum ihracatı üçte bir oranında azalarak, 170 milyon dolardan 117 milyon dolara düştü. 2015 yılı tohum dış ticaret verileri, Türkiye'nin tohum ihracatı ile övünenlerin de maskelerini düşürdü.
İHRACAT VERİLERİ İLE YABANCI HÂKİMİYETİ GİZLENİYOR
Bilindiği üzere Türkiye'nin tohumluk ihracatı içerisinde en önemli iki kalemi hibrit mısır ve hibrit ayçiçeği tohumları oluşturuyor. Türkiye ihracatını gerçekleştirdiği bu hibrit tohum çeşitleri ise yabancı tohum firmalarının hâkimiyetinde bulunuyor. Kendi çeşitlerimiz olsa da bunlar üretici tarafından tercih edilmiyor. Tohum ihracatının da yüzde 70-75'i bu iki tohumdan sağlanıyor. Dolayısıyla tohumda övünülen ihracat verileri, aslında 'milli çeşitlerden' kaynaklanmıyor. Ancak ihracat verileri ile buradaki, 'yabancı hakimiyetinin' üzeri örtülüyor.
Türkiye'nin ise yabancı hakimiyetini ihracat verileri ile gizlemek yerine, zayıf olduğu tohum çeşitlerinde milli politikalara ihtiyacı var.
TÜRKİYE'NİN 2015 TOHUM KARNESİ
TÜİK verilerine göre, Türkiye'nin; 2012'de 127.6, 2013'de 139.8, 2014'de 170.2 milyon dolar olan tohum ihracatı 2015 yılında 117 milyon dolara düştü. 2015 yılında ihracat 53 milyon dolar düşerken, tohum ithalatı ise artmaya devam etti. Tohum ithalatı bir önceki yıla göre 19 milyon dolar artarak, 211,4 milyon dolardan 230 milyon dolara çıktı.
AÇIK KORKUNÇ BOYUTLARA ULAŞTI!
İhracatın düşmesi, ithalatın ise artması tohum dış ticaret açığını korkunç bir boyuta getirdi. 2014 yılında 41.1 milyon dolar olan tohum dış ticaret açığı, 2015 yılında birden 114 milyon dolara yükseldi.
DÜŞÜŞÜN 27 MİLYON DOLARI AYÇİÇEĞİNDEN GELDİ
İhracattaki 53 milyon dolarlık düşüşün; 10 milyon doları mısır, 27 milyon doları ise ayçiçeği tohumundan kaynaklandı. Bu iki tohum çeşidi de yabancıların hâkimiyetinde bulunuyor.
UÇAK KRİZİNDEN ÖNCE DÜŞMEYE BAŞLADI
Ayçiçeği tohumunda yaşanan 27 milyon dolarlık düşüşün 18 milyon doları Rusya'ya yapılan ihracatın azalmasından kaynaklandı. Ancak burada ihracattaki düşüşün, uçak krizi ve sonrasında Rusya'nın getirdiği ambargo ile bir alakası bulunmuyor. TÜİK verilerine göre aylık ihracat rakamları incelendiğinde 2015'in ilk aylarından itibaren Türkiye'nin Rusya'ya yaptığı ayçiçeği tohumu ihracatında önemli düşüşlerin olduğu görülüyor.
İHRACATIN YÜZDE 68'İ YABANCININ
2015 yılında yapılan 117 milyon dolarlık tohum ihracatının da 80 milyon doları, mısır ve ayçiçeği tohumlarından elde edildi. 2014'de ise 170 milyon dolarlık ihracatın 117 milyon doları, mısır ve ayçiçeği tohumlarından oluşmuştu.
İTHALATIN YARISINI SEBZE TOHUMLARI OLUŞTURDU
230 milyon dolara çıkan ithalatın ise yine yarıya yakınını sebze tohumları oluşturdu. 2015'de 9 kalem sebze tohumunda 101,1 milyon dolarlık ithalat yapılırken bu ithalatın yarısından fazlası da yine tek kalemde domates tohumlarından kaynaklandı.
DOMATES TOHUMU YİNE BİRİNCİ
2015'de sebze tohumu ithalatında; domates tohumuna 52.4, biber tohumuna 12.4, hıyar tohumuna 11.4, marul tohumuna 4.6, patlıcan tohumuna 4.5, havuç tohumuna 4.3, kabak tohumuna 3.9 ve ıspanak tohumuna 3.7 milyon dolar ödendi.
