Şahin Ali Şen / Gazeteci-Yazar
7 Haziran Pazar günü 25. Dönem milletvekili seçimlerini gerçekleştirdik. Seçim sonuçlarının temel özeti, “milli iradenin" koalisyonu öngörmesi ve işaret etmesidir. Siyasi partiler, milletin bu işareti doğrultusunda koalisyon çalışmalarına başladı.
*****
7 Haziran seçimlerinde parlamentoya girmeyi başaran Ak Parti, CHP, MHP ve HDP'nin görüşmelerinden nasıl bir hükümet çıkacağını çiftçiler başta olmak üzere herkes merakla bekliyor. Koalisyon noktasında, birçok seçenek ortaya konuluyor, dillendiriliyor ve tartışılıyor.
*****
En çok gündeme gelenler, Ak Parti'nin merkez parti olarak yer aldığı Ak Parti-CHP, Ak Parti-MHP, Ak Parti-HDP seçenekleridir. Bunların dışında, zayıf bir ihtimal de olsa CHP-MHP-HDP seçeneği yer alıyor. CHP, MHP ve HDP'den birinin dışarıdan destek vereceği Ak Parti Azınlık Hükümeti ile yine HDP veya Ak Parti'nin dışarıdan destek vereceği CHP-MHP Azınlık Hükümeti gibi seçeneklerde kenarda tutuluyor. Gündemde fazla yer almasa da Ak Parti-CHP-MHP veya Ak Parti-CHP-HDP geniş tabanlı üçlü koalisyon da gündemdeki yerini alabilir. Bu senaryolardan biri hayata geçirilmezse, en son ihtimal, bu parlamentonun içinden hükümet çıkmaması ve erken seçime gidilmesidir.
*****
Temaslardan sonra ortaya çıkacak 63. Hükümetin hangi partilerden oluşacağını dört gözle bekleyen sosyal kesimlerin başında milyonlarca çiftçi ve tarım işçileri geliyor. Çünkü koalisyonda yer alabilecek partilerin çiftçilere yönelik vaatleri çok ve farklı. Kurulacak koalisyonun ortakları, çiftçilere deklare ettikleri vaatlerinin ne kadarını gerçekleştirirler şimdiden kestirmemiz mümkün değil. Ancak, vaatlerine bakarak izleyebilecekleri tarım politikaları hakkında ipuçları yakalayabiliriz.
*****
Siyasi partilerin 7 Haziran'da alanlardan haykırdığı vaatlerin içinde, arazi toplulaştırması, sulama alanlarının artırılması, tarımsal verimliliğe önem verilmesi, GDO'lu ürünlere yönelik tedbirler, sağlıklı gıda, gen bankası gibi genel vaatlerin yanında doğrudan mazot fiyatı, tarımsal girdilerden alınan vergilerin düşürülmesi gibi konularda da somut vaatler var. Kurulacak 63. Hükümet çiftçilerimize yönelik ne tür müjdeli haberler verebilir? sorusuna, siyasi partilerin seçim beyannamelerinde yer verdikleri somut vaatler üzerinden cevap verebiliriz.
İşte 63. Hükümetin programında yer vermesi muhtemel çiftçiye yönelik vaatler şöyle:
AK PARTİ
-Arazi toplulaştırma politikasını sürdürülecek.
-Tarımsal destekler alt havzalar düzeyinde, bölgesel ve ürün bazında düzenlenecek.
-2015 yılında çiftçiye 10 milyar TL nakit olarak hibe desteği verilecek.
-Tarım sigortalılarının kapsamı genişletilerek yaygınlaştırılacak.
-Arazilerini büyütmek isteyen ehil mirasçılara kredi imkanları sağlanacak.
-14 yeni araştırma merkezi kurulacak.
-Ülkemizin ilk Milli Botanik Bahçesi Ankara'da hizmete açılacak.
-Sulanan arazi miktarı artırılacak, su israfını önleyici sulama yöntemleri devreye sokulacak. 2019 yılına kadar 10 milyon dekar ilave arazi sulanabilir hale getirilecek.
-GAP gıda üreten ve Dünya'ya ihraç eden bir üretim ve ihraç merkezi haline getirilecek.
-Sertifikalı tohumluk üretimi 880 bin tona çıkarılacak.
-Tarım alanları içerisinde organik tarımın oranı yüzde 1.95'den yüzde 4'e çıkarılacak.
-Kafeinsiz siyah çay ve yeşil çay üretimi yapılacak.
-12 milyon hektar mera alanında tespit, 7.2 milyon hektar alanda tahdit, 4 milyon hektar tahsis ve 800 bin hektar alanda ise ıslah çalışması tamamlanacak.
-Erzurum, Van, Sakarya ve Diyarbakır illerindeki et kombinaları yenilenecek, Erzincan ilinde tavuk kombinası faaliyete geçirilecek.
CHP
-Tarım üretimi başta turizm olmak üzere alternatif sektörlerle desteklenecek.
-Ekolojik turizm, kırsal spor, sağlık ve sosyal etkinliklere yönelik yatırımlar vergi indirimleriyle ve yarı yarıya hibelerle desteklenecek.
-Çiftçinin üretim amaçlı olarak kullanacağı mazotun litresi 1.5 TL'ye düşürülecek.
-Tarım sektöründe çalışanların sosyal güvenlik primleri 30 yaşına kadar Hazine'den karşılanacak.
-Teşvik edilecek tarım ürünleri 1 yıl önceden açıklanacak.
-Başka geliri olmayan çiftçiye, hane başına, asgari ücret düzeyinde gelir garantisi sağlanacak.
-Geçici tarım işçilerinin sosyal güvenliği devlet güvencesi altına alınacak.
-Küçük çiftçilerin, ürünlerini doğrudan tüketiciye satmalarını sağlayacak kurumsal düzenleme yapılacak.
-Hazine arazileri tarıma kazandırılacak.
MHP
-Sözleşmeli üretim modeli geliştirilecek.
-İç ticaret hadlerinin sektör aleyhine işlemesini önlemek üzere ürün-girdi fiyatlandırma mekanizmaları oluşturulacak.
-Mayınlı araziler mayından arındırılarak tarımsal amaçlı kullanılmak üzere yoksul çiftçilerin kullanımına tahsis edilecek.
-Yüksek verim ve kaliteli tohum, fide ve fidan üretiminin geliştirilmesi desteklenecek ve dışa bağımlılığa son verilecek.
-Çiftçinin başta mazot, gübre ve yem olmak üzere temel girdilere ucuz erişimi sağlanacak.
-Mazot, gübre, ilaç, tohum, yem ve fide gibi temel tarımsal girdilerin üzerindeki ÖTV ve KDV kaldırılacak.
-Sulamada ve tarım işletmelerinde kullanılan elektrikten KDV alınmayacak ve çiftçilerin ucuz elektrik kullanmaları sağlanacak, elektrik fatura bedelleri hasat dönemi fatura edilerek tahsil imkânı temin edilecek.
-Mazot 1 lira 75 kuruş olacak.
-Buğday, mısır, pamuk, soya ayçiçeği, çeltik, fındık, incir, üzüm, kayısı, zeytin, yerfıstığı ve enerji bitkileri gibi ürünlere fiyat garantisi verilecek.
-Sıfır faizli kredi için üreticiden dosya masrafı ya da başka adlar altında ücret ve komisyon alınmayacak.
-Hayvan üreticilerinin yem ve kepek başta olmak üzere kullandıkları girdilerdeki KDV yüzde 1'e düşürülecek.
-2/B sorunu 'villa' ile 'yayla evi' sahipliğini birbirinden ayıran adil ve hakkaniyetli bir yöntemle çözülecek.
HDP
-Çiftçilerin kurdukları ve kuracakları üreteci köylü sendikaları desteklenecek.
-Kooperatifler Yasası geçimlik tarımdan yana olacak biçimde yeniden düzenlenecek.
-Tarım işçilerinin tamamı iş yasası ve sosyal güvence kapsamına alınacak.
-Küçük çiftçilerin kullandığı mazot ve gübreden vergi alınmayacak.
-Su ve elektrik küçük çiftçilere ücretsiz verilecek.
-Üretici küçük çiftçilerin elektrik borçları silinecek.
-Mayınlı araziler temizlenecek geçimlik tarıma açılacak.
-2/B tarım arazilerinin ranta açılma sürecine son verilecek, geçimlik tarım amaçlı kullanımına açılacak.
*****
Partilerin bu vaatlerine baktığımızda, geniş tabanlı kurulacak 63. hükümet çiftçilerin en kârlı çıkacağı seçenek olur. Millet sözünü söyledi, karar siyasi partilerin. Bize saygı duymak düşer. Çiftçilerin alınterini unutmayın hatırlatması yapmak düşer.
Hayırlı haftalar…