Veriso firmasının sahibi Hakan Bilal Kutlualp, alkollü içeceklerin sistemden çıkarılmasını gerekçe göstererek ihaleden çekilmişti.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, gıda ürünlerindeki sahteciliği önlemek amacıyla akıllı etiket olarak anılan 'Ürün Doğrulama ve Takip Sistemi (UDTS)' kurmaya karar verdi. UDTS kapsamına ise alkollü içkiler, takviye edici gıdalar, bal, bebek mamaları ve ek gıdaları, enerji içecekleri, siyah çay ve bitkisel sıvı yağlar alındı. Sisteme göre tüketiciler, bu ürünlerin sahte ya da tarihi geçmiş olup olmadığını akıllı cep telefonları aracılığıyla mesaj veya internet yoluyla öğrenebileceklerdi.
İHALE TARTIŞMA ÇIKARDI
Bakanlık, bu sistem için ihale açtı. Ancak şartnameye “patent sahibi olma" şartı konunca ihaleye sadece Diyarbakırlı işadamı Hakan Bilal Kutlualp'in şirketi Veriso katıldı ve 1 milyar dolar bedelle kazandı. Kutlualp'in kendisi gibi Diyarbakırlı olan Bakan Mehdi Eker'in yakın arkadaşı olduğu ve patent şartının diğer firmaları engellemek amacıyla konulduğu iddiaları üzerine ihale yargıya taşındı. İddiaları ortaya atan dönemin CHP Milletvekili Umut Oran başta olmak üzere çok sayıda milletvekili Meclis'e yazılı soru önergesi verdi.
Danıştay aldığı kararla, dava başvurularını teknik yönden geçersiz sayarken, akıllı etiket uygulamasından alkollü içkileri çıkardı. Bakanlık, sistemin 6 ürün grubunu kapsayacak şekilde 31 Aralık 2015 itibarıyla uygulanacağını duyurdu. Ancak bu sefer de Veriso şirketi, alkollü içeceklerin sistemden çıkarılmasını gerekçe gösterip kazandığı ihaleden caydı. Veriso, ayrıca, 30 milyon liralık makine ve ekipman satın aldığını, bu ekipmanların bedeli karşılığı kendisinden alınarak masrafların ödenmesini Bakanlık'tan talep etti.
Firmanın bu talebi Bakanlık içerisinde farklı tartışmalara neden oldu. Bir gurup, firmanın kendi isteğiyle ihaleden cayması nedeniyle ödeme yapılamayacağını belirtirken, cihazların alınması yönünde karar veren Bakanlık, firmanın masraflarının ve ekipman değerinin belirlenmesi için komisyon kurdu. Komisyon firmaya ödenecek tutarı 28 milyon lira olarak hesapladı. Tutar yüksek çıkınca hesap işi bilirkişiye havale edildi. Bilirkişi masrafı 19 milyon liraya düşürdü.
EKER GEÇİCİ BAKAN
Bakanlık içerisinde ihaleden kendisi vazgeçen firmaya ödeme yapılıp yapılmayacağı tartışmaları sürerken, 19 milyon liranın firmaya aktarılması için alelacele “ödeme emri" çıkarıldığı ifade edildi. Tarım Bakanı Mehdi Eker'in seçim sonrası işleri yürütmek üzere “geçici bakan" sıfatıyla çalıştığı, dolayısıyla ödemeye “geçici" değil, yeni kurulacak kabinenin Tarım Bakanı'nın karar vermesi gerektiği belirtiliyor.
O makineler bize zaten lazım
BAKANLIK kaynakları, “Danıştay'ın kararıyla ihale şartları firma aleyhine bozuldu. Bu şartlarda firmayı işe devam etmesi için zorlayamazsınız. Aksi halde firma dava açacak, dava 2 yıl sürecek, sonunda da o cihazlar kullanılamaz hale gelecekti. Biz de işi sulh yoluyla çözelim dedik. O makine ve ekipmanlar zaten bize lazım. Onları Bakanlık olarak satın alıp kendimiz yapalım, böylece sorunları tümden çözelim dedik" dediler. Buna karşılık şartların değişmesinde Bakanlık'ın dahli olmadığı, hukuki sürecin sonuçlarının Bakanlık'a yüklenemeyeceği ifade ediliyor.
Kaynak: Erdoğan Süzer / SÖZCÜ