****Tarım Bakanı, tarımın yönetiminde, tarımın anahtarıdır.
Tarım Bakanının, öncelikle çiftçinin, tüketicinin, tarım ve gıda sektörünün güvenini kazanması gereklidir. Bunun nedeni, çiftçimiz, Tarım Bakanlarına veya siyasetçilerimize artık güven duymuyor.
****Tarım Bakanlarının;
*Tarım sektöründe deneyimli olması,
*Tarım politikalarını yönlendirebilecek bilgi ve yeteneğe sahip olması,
*Çiftçilerin ve tarım işletmelerinin ihtiyaçlarını anlayabilmesi,
*Tarımsal üretimin ve verimliliğin artırılması için vizyon sahibi olması çok önemlidir.
****Bu vizyon, tarımın gelişmesi, tarımın ekonomiye daha fazla katma değer kazandırması, iklim değişikliği, çevre sorunları, çiftçinin ve halkın mutlu olması alanları kapsamalıdır.
**Ayrıca, çevresel sürdürülebilirlik, iklim değişikliğiyle mücadele, su kaynaklarının korunması gibi konulara da dikkat etmesi önemlidir. Tabii ki, Türkiye'nin tarım sektörünün özelliklerini ve ihtiyaçlarını anlayacak bir geçmişe ve birikime sahip olması da değerlidir. Bu nedenle, Tarım Bakanının tarım sektörüne ve ülkenin tarımsal politikalarına ilişkin geniş bir deneyime ve bilgiye sahip olması gerekmektedir.
***Tarım politikalarını oluşturacak, uygulayacak ve gerektiğinde revize edecek bir politika vizyonuna sahip olmalıdır. Ayrıca, bürokratik süreçleri yönetebilecek ve etkili bir şekilde yönlendirebilecek yönetim becerilerine sahip olması önemlidir.
*Tarım sektörünü ve tarımsal üretim süreçlerini iyi anlaması gerekir. Çiftçilerin, tarım işletmelerinin ve sektördeki diğer paydaşların ihtiyaçlarını bilmesi önemlidir.
*Ülkemiz tarımında başarı, tarımda gelişmiş ülkelerin sınıfında yer alması ile ilgilidir.
*Çiftçilerle, tarım işletmeleriyle, basınla, sosyal medya, sivil toplum kuruluşlarıyla ve diğer paydaşlarla etkili iletişim kurabilme yeteneği önemlidir. Ayrıca, halkı, tarım politikaları ve tarımsal konular konusunda bilgilendirebilecek iletişim becerileri gereklidir.
****Becerikli bir lider olmalıdır.
****Çiftçiyi de harekete geçirme yeteneği ve zekâsı olmalıdır.
*Çiftçiye açık ve onlarla sürekli iletişim halinde bulunmalıdır.
*İthalat lobilerine, siyasilere ve üst düzey bürokratlara esir olmamalıdır.
*Çiftçinin beklentileri nedir? Bunları dinlemeli ve en önemlisi tarım paydaşları ile beraber karar almalıdır.
*Tarım paydaşlarının özellikle çiftçimizin karar alma süreçlerine katılımlarını teşvik etmelidir.
*Tarım Bakanının, ülkenin ekonomisine katma değer getirdiği hizmetlerini bizzat tarlada çiftçiye tanıtmalı, çiftçiyi ve halkı bilgilendirilmelidir.
*Biz ne yapmıştık? Çiftçi Eğitim ve Yayım Şube Müdürlüklerini kapatmıştık…
****İyi bir Tarım Bakanı, adaletli olmalı ve çiftçilere eşit davranmalıdır. Kamu kaynakları özellikle tarımsal desteklemeler dengeli ve eşit dağıtılmalıdır. Çiftçilere, tüketicilere saygılı olmalıdır.
Sadece altı ilimize altı yıl süresince tarımsal sulamalarda kullanılan elektriğe destekleme neden verildi? Bakanlık bu konudaki kararnameyi, kararı, tebliği neden yayınlatmadı? Gizlide değil.. Neresi gizli? Bu altı ilin tüm çiftçisi bu desteği biliyor. Çünkü bu konuda destek alıyorlar.
Sadece bakanların illerinde kırsal kalkınma projeleri uygulanır. Böyle ayrıcalıklar olmamalıdır.
****Tarım Bakanı, idareci ve yönetici olmalıdır. İdareci, her durumu idare eden, koltuk gitmesin, saltanatım devam etsin diye her şeyi idare eden anlamında olmamalıdır.
****Bakanlığın bütçesini iyi bilmelidir. Bundan öncede bir bakanlığın bütçesi nasıl hazırlanır, analitik bütçe nedir, yatırım projesi nedir, nasıl hazırlanırlar, bu konularda bilgi sahibi olması gerekir. Böylece bütçe planlamasının doğru yapılmasını sağlatır.
*Hala bakanlıkta 25-30 yıllık projeler var. Sadece bu projelerin başlangıç ve bitiş yılları güncellenir. Herkes yeni proje zannetsin diye düşünülür. Tarım Bakanı projeleri incelediğinde projenin notunu vermelidir.
*Ayrıca tüm tarımsal desteklemelerin etki analizleri yaptırmalı, incelemeli ve tüm paydaşlarla paylaşılmalıdır. Bu desteklemelerin ekonomimize bir katma değer getirip, getirmediğini görmesi gerekir. Bu harcamalar bizim vergilerimizle ödeniyor. Acı reçeteleri de biz ödüyoruz.
*Neden bakanlığın risk planlarını sevmediğini bunun yerine kriz planlarını neden sevdiğini araştırır. Kriz planının maliyetinin her zaman yüksek olduğunun farkında olması gerekir. Buna çözüm getirir. Bu konular da liyakatli olması gerekir.
****Tarım Bakanı çevre ve kırsal alan dostu olmalıdır. Sürdürülebilir çevre ve kırsal kalkınma projelerini desteklemelidir. Ayrıca ülkenin tarımsal ekonomini ve sosyal ihtiyaçlarını belirlemelidir. Kısa, orta ve uzun vadeli çözümler üretmelidir.
****Sürdürülebilirlik vizyonu olmalıdır. Tarımın sürdürülebilirliği, çevresel koruma ve doğal kaynakların etkin kullanımı konularında bir vizyona sahip olmalıdır. İklim değişikliğiyle mücadele, su kaynaklarının korunması gibi konulara öncelik vermelidir.
****Çevre kirliliğine neden olabilecek projelere öncelikle tarım bakanlarının karşı çıkması gerekiyor.
****Bunu yazarken hala Erzincan’da toprak altında kalan insanlarımız aklıma geldi. Unutturuldu. Tarım arazilerinin tarım dışı kullanımına karşı olmalıdır.
****İyi bir Tarım Bakanı sadece kendisi tarlalarda, tarımsal işletmelerde gezer. Dinler, bilmiyorsa bilmiyorum der. Not alır. Çözüm getirmeye çalışır.
****Kanserleşmiş yaralara pansuman yapmaz, kesip atar. Örneğin sivil toplum kuruluşlarının daha etkin çalışması için gerekli düzenlemeleri hazırlatır.
****Artık bakanlığın öncelikle denetleme ve düzenleme görevini yerine getirmesini sağlar.
****Tarım Bakanı talimat almaksızın da işler yapar. Talimatlar verildiğinde, araştırır, ekonomik analizleri yapar. Gerektiğini talimat verene gerekçeleri ile yapılmayacağını söyleyebilmelidir.
****Tarım Bakanı, güvenli ve uygun fiyatlı, kaliteli gıda üretmesiyle dünya çapında tanınan ülkemiz tarımı için çalışmalıdır.
****Tarım sektörünün beklentilerini karşılamaya çalışmalıdır.
****Ekip çalışması yeteneği sahip olması gereklidir. Tarım Bakanı, farklı paydaşlarla işbirliği yaparak sektördeki sorunlara ve zorluklara çözüm bulabilecek ve ortak hedeflere ulaşabilecek bir ekip çalışması yeteneğine sahip olmalıdır.
****Tarım Bakanı, tarım sektörünün uluslararası lider konumunu sağlamlaştırmayı, doğa ile tarım arasındaki bağı güçlendirmeyi ve çiftçilerin ekonomik durumunu iyileştirmeyi amaçlamalıdır.
*Gelecek nesillere daha iyi bir tarım ve gıda sistemi bırakmaya çalışmalıdır.
*****Güncel bilgiye sahip olmalıdır. Dünyada ve ülkemizde tarım sektöründeki teknolojik gelişmeleri, pazar trendlerini ve ulusal/uluslararası tarım politikalarını yakından takip etmeli ve bu bilgileri politika oluşturma sürecine entegre etmelidir.
****Gelecekteki tarım ve gıda politikalarına yönelik zorlukları ve fırsatları tüm paydaşlarla tartışarak çözüm yolları bulmalıdır.
*İklim değişikliğinin ve biyolojik çeşitlilik kaybını önlemek için planlar hazırlatmalıdır.
****Kısaca Tarım Bakanları tarımın içinden ve oldukça donanımlı olması gereklidir.
****Bu konularda başarılı olması için akıllı ve kaliteli takım kurması gerektiğini asla unutmamalıdır.
****Başarılı bir Tarım Bakanı, tarımın ekonomik, çevresel ve sosyal boyutlarını dengeli bir şekilde ele alarak sektörün gelişimine katkı sağlayacak politikaları hayata geçirebilen ve sektörün ihtiyaçlarına uygun çözümler üretebilen bir lider olmalıdır.
****Cumhurbaşkanlığına, Tarım Bakanı adayları sunulduğunda bu kriterler gözününe alınmalı, dikkatli ve seçici davranılması gereklidir.
****Bunları neden yazdım?
Ülkem için, yönetimlerin her kademesinde kalitenin artması için.
Bu kriterler daha da geliştirilir. Önemli olan bu konuda kuralların olması ve bunlara uyulmasıdır. Böylece herkesin, sağlık ve gıda kurulu üyesi, tarım bakanı, bakan yardımcısı, genel müdür olduğu yıllar da biter.
****Bakanlıkta çalışanlar çok iyi bilirler. Bakanlığın görevde yükselme ile ilgili düzenleme taslağına şube müdürlüğü, il müdürlüğü, daire başkanlığı genel müdür yardımcılığı için eğitim ve sınav yazılmıştı. Genel müdüründe bir yabancı dil bilmesi zorunluluğu vardı.
Düzenleme yayınlandı. Sadece İlçe ve Şube Müdürüne sınav kalmıştı. Bugünde asil İlçe ve Şube Müdürü olarak sınavsız atanamıyorsunuz. Diğer unvanlar için sınava gerek yok..
****Atanırken, makam takdir etti,
****Görevden alınırken ise koşa koşa mahkemeye…
****Böyle donanımlı bir “Sağlık ve Gıda Kurulu” ile başta donanımlı Tarım Bakanı ve donanımlı Tarım Bakanlığı personeli çalışabilir. Arkadan da başarı gelir.
****Yine aynı yere geldik. Zihniyet değişikliği, liyakat, bilim, kaliteli eğitim, yapısal reformlar, çağdaş yönetim ve demokrasi….
