İYİ Parti Tarım ve Kırsal Kalkınmadan Sorumlu Başkan Yardımcısı Ergin Kahveci, çiftçi borçlarının uçuşa geçtiğini belirterek, son bir yıl içinde çiftçi borçlarının yüzde 22 artarak 222 milyar lirayı geçtiğini kaydetti. Çiftçinin bankalara 161 milyar lira, Tarım Kredi Kooperatiflerine 11.5 milyar lira ve piyasaya da 50 milyar lira borcu bulunduğunu dile getiren Kahveci, çiftçi borçlarında iki tehlikeli unsura işaret etti. Çiftçinin kısa vadeli borçlarının sürekli arttığını belirten Kahveci, son bir yıl içinde çiftçinin kısa vadeli borç miktarının yüzde 12 artarak yaklaşık 141 milyar liraya çıktığına vurgu yaptı. Kısa vadeli borç miktarındaki artışı çiftçinin borcu borçla çevirdiği anlamına geldiğini ifade eden Kahveci, diğer yandan gayri nakdi kredilerdeki artışın da çiftçinin artık gayrimenkul niteliğindeki işletme bina ve tesislerini ipoteğe verdiği anlamına geldiğini vurgulayarak, "Bu gelişme, hem işletmelerinin varlıklarının korunması açısından hem de çiftçilerin teminata verecek başka kalmadığını göstermesi açısından oldukça önemli ve riskli bir gelişmedir" dedi.
Kahveci, yaptığı yazılı açıklamada dikkat çeken başlıklar şöyle;
ÇİFTÇİ BORÇLARI 222 MİLYAR LİRAYI GEÇTİ
"2020 Yılı Temmuz ayına göre 2021 yılı Temmuz ayında çiftçilerin (Tarım -Bitkisel ve hayvansal üretim-, Avcılık, Ormancılık ve Balıkçılık dahil) bankalara, Tarım Kredi Kooperatifleri gibi finans kuruluşlarına olan borçları %22 artışla 222 milyar TL’yi geçti.
Bu miktarın yaklaşık 161 milyar TL’si bankalara;
Yaklaşık 11,5 milyar TL’si Tarım Kredi Kooperatiflerine;
Yaklaşık 50 milyar TL’si piyasadaki akaryakıt, gübre, tohum, ilaç vb. tarımsal girdi bayilerine olan borçlar. Piyasaya olan borç tutarının pek çoğu aynî bedel karşılığı olan borçlar. Yani tarımsal girdinin parasının ödeneceği zamandaki fiyatı üzerinden yapılan borçlanmalardır.
ÇİFTÇİNİN KISA, ORTA VE UZUN VADELİ BORÇ MİKTARI
Tarım sektörünün bankalara olan borçlarının tasnifi ise şöyle:
Bir önceki yılın aynı döneminde yaklaşık 37 milyar TL olan kısa vadeli borçlar, %12 artışla yaklaşık 141 milyar TL;
Yaklaşık 84,5 milyar TL olan orta vadeli borçlar, %25 artışla 105,5 milyar TL;
Yaklaşık 5,6 milyar TL olan kanuni takipteki borçlar %12 azalışla 4,9 milyar TL;
Buna Tarım Kredi Kooperatiflerindeki kanuni takipteki borçları da ilave edersek yaklaşık 6 milyar TL;
Yaklaşık 5,5 milyar TL olan Gayri Nakdi Krediler-borçları, %66 artışla yaklaşık 9,2 milyar TL’ye ulaştı.
ÇİFTÇİ BORÇLARI HER KALEMDE SON SÜRAT ARTIYOR
Görüldüğü üzere çiftçilerin borçları her kalemde son sürat artarken, sadece kanuni takipteki borçları düşmüş. Yani çiftçiler hep söylediğimiz gibi borçlarını can havliyle ödemeye ve finans-kredi piyasasının en güvenilir müşterileri olmaya devam ediyor. Gayri nakdi krediler ile birlikte düşünüldüğünde; çiftçilerin bankalara olan borçlarının sadece %3,14’ü kadarının takipteki borçlardan oluştuğunu görüyoruz. Buna rağmen önceki yıllarda bu değerin %2’nin altında olduğunu da unutmamız gerekir.
Bir diğer dikkat çeken husus ise gayri nakdi kredilerde yani çiftlik mallarının (menkul-gayrimenkul) ipoteği karşılığı alınan kredilerdeki %66’lık artıştır. Bu durum çiftçilerin (artık) özellikle, gayrimenkul niteliğindeki işletme bina ve tesislerini ipoteğe verdiğini göstermesi açısından son derece önemli bir durumdur. Bu gelişme, hem işletmelerinin varlıklarının korunması açısından hem de çiftçilerin teminata verecek başka kalmadığını göstermesi açısından oldukça önemli ve riskli bir gelişmedir.
ÇİFTÇİ ÜRETİMİ DEĞİL BORCU BORÇLA ÇEVİRİYOR
Kısa vadeli borçların sürekli artması, çiftçilerin hala kendi işletme sermayelerini yani üretime devam etmeleri için gerekli olan üretim girdilerini özsermaye olarak karşılayamadıklarını yani borçlanarak üretime devam ettiklerini gösteriyor. Kısacası çiftçi, sadece üretimi değil borcu borçla çeviriyor.
Borçla üretim yaptığı gibi eski borçlarına da takla attırarak ve her geçen gün daha fazla borçlanarak yaşamaya devam ediyor. Bu durumun sürdürülebilir olmadığını ve süre sonra çiftçilerin de ödeme alışkanlıklarını kaybedeceklerini özellikle belirtmek istiyoruz.
İYİ PARTİ OLARAK ÇİFTÇİLERİN KANUNİ TAKİP BORÇLARINI DERHAL TASFİYE EDECEĞİZ
İYİ Parti olarak bir kere daha belirtelim ki; çiftçilerin kanuni takip borçlarını derhal tasfiye edeceğiz ve takipleri kaldıracağız. İlk alındığı sözleşme koşulları üzerinden dosya, avukat ve icra parası almadan ana para üzerinden yapılandıracağız. Bir yılı ödemesiz ertesi yıl sadece faiz ödemeli 5 eşit taksitle tahsil edeceğiz. Bunun karşılığında tek şartımız üretime devam etmeleri olacak. Çiftçilerin kısa vadeli borçlarını ise 5 ila 7 yıl içinde tasfiye etmelerini sağlayacağız. Çiftçilerin ihtiyaç duydukları işletme sermayelerinin %25’inden fazlasını borçlanmalarının önüne geçip kendi sermayelerinin ceplerinde kalacağı “kazanç odaklı” bir üretim modelini kendilerine sunacağız.
