Elektrik özelleştirilmesinin ardından, 2018 yılında Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak illerinde çiftçinin tarımsal sulamada kullandığı elektriğe yüzde 65 destek uygulaması başlatılmıştı. Destekleme 5 yıllık olarak düzenlenirken, her sene destek miktarı yüzde 10 azaltılarak devam etti. Destek ödemeleri, çiftçiler tarafından ödenmiş faturaların destek karşılığı olarak çiftçiler adına dağıtım firmalarına aktarıldı.
ELEKTRİK DESTEĞİ NEDEN 6 İLLE SINIRLI TUTULDU?
Elektrik desteğinin sadece 6 ille sınırlı tutulması bazı soru işaretlerini gündeme getirirken, tepkilere neden olmuştu. Tarımdan Haber yazarlarından ‘Tarımcı’ 28 Ekim’de kaleme aldığı yazısında, ‘Diğer illerimizin çiftçilerine bu elektrik desteği neden verilmiyor?’ diyerek sormuş ve özellikle Kahramanmaraş depreminin ardından afet bölgesi ilan edilen Kahramanmaraş, Gaziantep, Hatay, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya ve Elazığ illerinden elektrik desteğinin sadece Diyarbakır ve Şanlıurfa’ya verildiğine dikkat çekmişti.
ÇİFTÇİ Mİ DESTEKLENDİ YOKSA ELEKTRİK ŞİRKETLERİ Mİ KURTARILDI?
Tarımcı, yazısında diğer afet illerinin neden bu desteklemeden yararlandırılmadığını sorgulayarak, şunları kaydetmişti: “Kısacası 75 ilimizde yaşayan çiftçilerimiz cezalandırılıyor mu? Eğer işin içinde şirket kurtarma söz konusu ise 2024 yılında bu destekleme olmayacağına göre, bu şirkete yine bir ayrıcalık tanınacak mı? Bu nasıl olacak? Bu desteklemeyi almayan 75 ilimizde, tarım işletmeleri yok mu, tarım yapılmıyor mu?”
Diğer yandan Gazete Duvar’dan Vecdi Erbay’ın haberine göre, DEDAŞ Mardin, Urfa ve Diyarbakır gibi illerde çiftçilik yapanlara gönderdiği mesajda, enerjide uygulanan yüzde 35’lik indirimin yılbaşından itibaren kaldırılacağını duyurdu.
Mardin Kızıltepe Çiftçiler Derneği Başkanı Mikail Erbeyi, "Çiftçi faturaları ödemekte zaten zorlanıyordu, şimdi hiç ödeyemeyecek" diyerek karara tepki gösterdi. Yenişehir Ziraat Odası Başkanı Süleyman İskenderoğlu ise “Bu karar çiftçiyi öldürür, geri alınsın” dedi.
KALICI ÇÖZÜM BULMAK LAZIM
Mardin Kızıltepe Çiftçiler Derneği Başkanı Mikail Erbeyi, çiftçiye enerji desteği kararının 5 yıl önce alındığını hatırlattı. Erbeyi, "Çiftçi ile DEDAŞ arasındaki sorunları çözmek için 5 yıl önce Urfa'da bir toplantı yapıldı. Bu toplantıda alınan karara göre hükümet, DEDAŞ'ın çiftçiye kestiği elektrik faturasının yüzde 65'ini karşılayacaktı. Sonra bu destek yüzde 35'e indi ve 5 yılın sonunda DEDAŞ, faturanın tamamını çiftçiden tahsil edecek" dedi.
DEDAŞ'ın yüksek faturalarla, icra kararlarıyla, elektrik kesintileriyle çiftçileri bezdirdiğini söyleyen Erbeyi, "Çiftçi faturaları ödemekte zaten zorlanıyordu. Şimdi hiç ödeyemeyecek" diye konuştu. Erbeyi, "Kimse meseleye çözüm odaklı yaklaşmıyor. Çiftçinin işi bu kararla daha zor olacak. Enerji çok pahalı faturalar çok yüksek geliyor. Zaten kazanamayan çiftçi faturasını ödeyemeyecek, DEDAŞ elektrik kesecek, icra gönderecek. Çiftçilerin sorunlarına kalıcı çözümler bulmak gerekiyor. Çiftçilerin üretebilmesi için desteğe ihtiyacı var" dedi.
Kızıltepe Çiftçiler Derneği Başkanı Mikail Erbeyi, yerel seçimden sonra DEDAŞ'ın baskısını artıracağını tahmin ettiklerini vurguladı. Erbeyi, desteğin devam etmesini talep ettiklerini sözlerine ekledi.
YENİŞEHİR ZİRAAT ODASI BAŞKANI İSKENDEROĞLU: DESTEK 5 YIL DAHA DEVAM ETSİN
Diyarbakır Yenişehir Ziraat Odası Başkanı Süleyman İskenderoğlu, elektrik özelleştirildikten sonra çiftçilere devlet tarafından yüzde 65 elektrik desteği verildiğini, sonraki yıllarda bu desteğin yüzde 45'e ve sonunda yüzde 35’e indiğini hatırlattı. İskenderoğlu, "DEDAŞ Diyarbakır’da yaşayan çiftçilerimize mesaj göndererek elektrikte uygulanan yüzde 35’lik indirimin yılbaşından itibaren kaldırılacağını duyurdu. Çiftçilerimiz zaten üretimde zor günler yaşıyor, artık kazanımı sıfıra inmiş durumda. Çiftçiler, elektrik desteğinin 5 yıl daha uzatılmasını istiyor" ifadelerini kullandı.
BÜTÜN ÇİFTÇİLER İCRALIK OLACAK
Çiftçilerin destek almasına rağmen elektrik faturalarını ödemekte zorluk yaşadığını belirten İskenderoğlu, "Bu destekleme de kalkarsa çiftçi artık hiçbir şey yapamaz duruma gelecek. Çiftçilerin devlet desteğine ihtiyacı var. Gelişmiş ülkeler, bütün yatırımlarını tarıma yaparken bizim ülkemiz ise tarıma sırtını dönmüş durumda. Bu desteklerin kesilmemesi lazım, eğer bu destekler kesilirse üretim yapan bütün çiftçiler icralık olacaklar. Hükümetin acil bir şekilde bu kararın önüne geçip enerji desteğini 5 yıl daha uzatması gerekmektedir" dedi.
ÇİFTÇİ TARIMDAN UZAKLAŞIYOR
Bölgedeki insanların geçim kaynaklarının başında tarım geliyor. Verimli topraklarda pamuk, mısır, buğday arpa ve mercimek üretiliyor. Sadece Mardin'de 3 milyon dekarlık tarımsal arazi bulunuyor ve arazilerin yüzde 70’i yeraltı suları ile sulanıyor. Çiftçi ile DEDAŞ, burada karşı karşıya geliyor. Çünkü sulamanın yapılabilmesi için elektrik enerjisine ihtiyaç duyuluyor ve elektrik enerjisi çok pahalı.
