Milli Gazete'den Sadettin İnan'ın haberine göre, Millî Gazete’nin ortaya çıkardığı gübre vurgunu, çiftçiyi umutlandırırken, bu vurguna karşı devletin harekete geçmesi bekleniyor. Ancak Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezinin gübrede büyük vurgunu görmeyip, fahiş fiyat artışlarına Avrupa’yı örnek göstermesi dikkat çekti. Türkiye, üre gübre ithalatını başta Umman olmak üzere, Mısır, İran ve Türkmenistan, Libya, Rusya ve Ukrayna’dan yapıyor. TÜİK verilerine göre bu ülkelerden ithal edilen gübre fiyatları Ocak-Ekim döneminde 240 dolarlardan 500 dolara çıkarken, Türkiye’de ise tam aksine 2600 TL’den 13000 TL’ye çıktı. Yani ithal edilen ülkelerde gübre fiyatları bir birim artarken, bu artış Türkiye’de çiftçiye 5 birim olarak yansıtıldı.
CİMER’DEN ÇİFTÇİYE ŞAŞIRTAN CEVAP!
Türkiye, gübre ithalatını Avrupa’dan yapmadığı halde Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezinin (CİMER) bir çiftçinin yaptığı şikâyet üzerine verdiği cevapta; Türkiye’deki fahiş fiyat artışlarının Avrupa’daki gelişmelere bağlanması şaşkınlıkla karşılandı. Emir Can Şivka ismindeki bir çiftçi, gübre fiyatlarındaki fahiş fiyat artışları ile ilgili olarak CİMER’e bir başvuruda bulundu. Çiftçinin başvurusuna Bitki Besleme ve Teknoloji Geliştirme Daire Başkanlığı tarafından cevap verildi. Verilen cevapta Türkiye’deki gübre fiyatlarındaki yüksek artışlarının gerekçesi olarak Avrupa’daki doğalgaz arzında yaşanan sorunlar gösterildi.
TÜRKİYE, GÜBREYİ AVRUPA’DAN İTHAL ETMİYOR Kİ!
Bitki Besleme ve Teknoloji Geliştirme Daire Başkanlığı, verdiği cevapta şunları kaydetti: “Avrupa’da doğalgaz arzında yaşanan olumsuzluklar nedeniyle amonyak üretim tesisleri geçici olarak kapanmış veya kapasitelerini düşürmüştür. Avrupa ülkelerinin amonyaktan üretilen azotlu gübre talepleri dünya azotlu gübre fiyatlarını artırmıştır. Ülkemizde gübre üretiminde kullanılan hammaddelerin (amonyak, doğalgaz, fosfat kayası, fosforik asit) yaklaşık yüzde 90’ı ithal edilmektedir. Küresel emtia piyasalarında yaşanan gelişmeler yurtiçi ve yurtdışı gübre fiyatlarında artışa neden olmaktadır. Artan girdi maliyetleri karşısında çiftçilerimizi koruyacak ve kollayacak her türlü tedbir uygulamaya geçirilmektedir.”
TÜRKİYE, GÜBREYİ ASYA’DAN İTHAL EDİYOR, FAHİŞ FİYATA AVRUPA ÖRNEK GÖSTERİLDİ!
Ancak Bitki Besleme ve Teknoloji Geliştirme Daire Başkanlığının verdiği bu cevap TÜİK verileri ile çelişiyor. Çünkü Türkiye Avrupa’dan hemen hemen hiç gübre ithalatı yapmazken ithalatının tamamına yakınını Asya ülkelerinden yapıyor. TÜİK verilerine göre Asya ülkelerinden yapılan ithal gübre fiyatlarının Ocak-Ekim döneminde ciddi bir artış yaşanmadığını gösteriyor.
TÜRKİYE 2021 YILINDA HANGİ ÜLKEDEN NE KADAR ÜRE GÜBRESİ İTHAL ETTİ? ÜRE GÜBRESİ KAÇ LİRADAN İTHAL EDİLDİ?
Türkiye 2021 yılının ilk 10 ayında 2 milyon 221 bin ton üre gübresi ithal ederken, bu ithalatı da sırasıyla Umman, Mısır, Türkmenistan, İran, Libya, Ukrayna, Özbekistan ve Rusya’dan yaptı.
UMMAN'DAN İTHAL EDİLEN ÜRE GÜBRESİNİN AYLIK FİYATLARI
TÜİK verilerine göre Umman’dan yapılan üre gübre ithalatında aylık ortalama fiyatlar şu şekilde gerçekleşti: Ocak ayında 229 dolar/ton, Şubat ayında 246 dolar/ton, Mart ayında 334 dolar/ton, Nisan ayında 326 dolar/ton, Mayıs ayında 320 dolar/ton, Haziran ayında 334 dolar/ton, Temmuz ayında 369 dolar/ton, Ağustos ayında 409 dolar/ton, Eylül ayında 425 dolar/ton ve Ekim ayında 458 dolar/ton olarak gerçekleşti.
MISIR’TAN İTHAL EDİLEN ÜRE GÜBRESİNİN AYLIK FİYATLARI
Yine en fazla üre gübresi ithalatı yapılan ülkeler arasında 466 bin 861 ton ile ikinci sırada Mısır bulunurken, bu ülkeden ithal edilen üre gübresinin aylık fiyatları şu şekilde gerçekleşti: Ocak ayında 265 dolar/ton, Şubat ayında 316 dolar/ton, Mart ayında 360 dolar/ton, Nisan ayında 386 dolar/ton, Mayıs ayında 366 dolar/ton, Haziran ayında 337 dolar/ton, Temmuz ayında 445 dolar/ton, Ağustos ayında 492 dolar/ton, Eylül ayında 484 dolar/ton ve Ekim ayında 548 dolar/ton oldu.
TÜRKMENİSTAN’DAN İTHAL EDİLEN ÜRE GÜBRESİNİN AYLIK FİYATLARI
Mısır’dan sonra üre gübresi ithalatında 230 bin 366 ton ile 3’üncü sırada Türkmenistan bulunurken, bu ülkeden ithal edilen üre gübresinin aylık fiyatları da şu şekilde gerçekleşti: Ocak ayında 271 dolar/ton, Şubat ayında 250 dolar/ton, Mart ayında 314 dolar/ton, Nisan ayında 331 dolar/ton, Mayıs ayında 329 dolar/ton, Haziran ayında 348 dolar/ton, Temmuz ayında 413 dolar/ton, Ağustos ayında 418 dolar/ton, Eylül ayında 438 dolar/ton ve Ekim ayında 553 dolar/ton oldu.
İRAN’DAN İTHAL EDİLEN ÜRE GÜBRESİNİN AYLIK FİYATLARI
Türkmenistan’dan sonra üre gübresi ithalatında 154 bin 476 ton ile 4’üncü sırada İran bulunurken, bu ülkeden ithal edilen üre gübresinin aylık fiyatları da şu şekilde gerçekleşti: Ocak ayında 227 dolar/ton, Şubat ayında 246 dolar/ton, Mart ayında 344 dolar/ton, Nisan ayında 237 dolar/ton, (Mayıs ayında ithalat yapılmadı) Haziran ayında 315 dolar/ton, Temmuz ayında 346 dolar/ton, Ağustos ayında 412 dolar/ton, Eylül ayında 448 dolar/ton ve Ekim ayında 488 dolar/ton oldu.
UKRAYNA, ÖZBEKİSTAN VE RUSYA'DAN İTHAL EDİLEN ÜRE GÜBRESİNİN AYLIK FİYATLARI
Bu ülkelerin dışında Türkiye 2021 yılında Ukrayna’dan 28 bin ton, Özbekistan’dan 4 bin 460 ton ve Rusya’dan 2 bin 216 ton üre gübresi ithal etti. Ukrayna’dan Ocak ayında 270 dolar/ton, Şubat ayında 274 dolar/ton, Mart ayında 354 dolar/ton ve Nisan ayında ise 372 dolar/ton olarak gerçekleşti. Özbekistan’dan ise Eylül ve Ekim ayında üre gübresi ithal edilirken, bu ülkeden yapılan ithalat fiyatları da sırasıyla 349 dolar/ton ve 429 dolar/ton oldu. Rusya’dan ise Ocak ve Eylül ayında üre gübresi ithalatı yapılırken bu ithalatın fiyatı da ortalama 345 dolar/ton ile 562 dolar/ton olarak gerçekleşti.
TÜRKİYE AVRUPA ÜLKELERİNDEN ÜRE GÜBRESİ İTHALATI ETMİYOR
Türkiye Avrupa ülkelerinden üre gübre ithalatı yapmazken, ithalatın tamamı Asya ülkelerinden yapıldı.
