Et ve Süt Kurumu üzerinden Romanya'dan ithal edilen besilik hayvanlarda ciddi ölümler yaşanması, bu ülkeden yapılan ithalatların sorgulanmasına neden oldu. Romanya'dan yapılan besilik hayvan ithalatını BALTIC TURGI ile AGRO SMSfirmaları yaparken, bu iki firmanın getirdiği hayvanlarda büyük telefler yaşandı.
Tarım Kredi Kooperatifleri ile Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Birliği üzerinden üreticilere dağıtılan hayvanlarda besiciler ciddi mağduriyet yaşıyor. BALTIC TURGI ile AGRO SMS'in ise Tarım Kredi Kooperatiflerine bağlı Tareks AŞ'nin DİLEK KFT'ye teminatsız olarak gönderdiği 3 milyon EURO'yu ödeyen firmalar olması dikkat çekti.
GÖZLER ROMANYA'DAN YAPILAN İTHALATA ÇEVRİLDİ
Besilik hayvan ithalatında büyük bir sıkıntı yaşanıyor. Özellikle Romanya'dan yapılan ithalatlarda ciddi ölümlerin yaşanması gözleri bu ülkeden yapılan ithalata çevirdi. Romanya'dan yapılacak besilik hayvan ithalat yasağı geçtiğimiz yıl sonunda kaldırılırken, bu süreçten sonra yapılan hayvan ithalatında ciddi soru işaretleri yaşanıyor. Et ve Süt Kurumu üzerinden yapılan ithalatlarda geçtiğimiz yıl sonunda Tarım Kredi Kooperatiflerine getirilen 5 bin hayvandan 1000'e yakının telef olurken, bu yıl yapılan ithalatta da yine ciddi ölümler yaşanıyor. Romanya'dan 2017'de yapılan ithalatta getirilen 13 bin besilik hayvan, Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Birliği üyelerine dağıtılırken, bu hayvanlardan 750 tanesi ölmüş durumda. Üretici ciddi bir mağduriyet yaşarken, zararının tanzim edilmesini bekliyor.
DİLEK KFT'YE TEMİNATSIZ GİDEN PARAYI ÖDEDİLER
Diğer yandan Romanya'dan yapılan ithalatın verildiği şirketler dikkat çekiyor. Et ve Süt Kurumu aracılığıyla yapılan ithalatı geçen yıl BALTIC TURGI şirketi yaparken, bu yılki ithalatında büyük bir bölümünü AGRO SMS firması yaptı. Bu iki firmanın ise Tarım Kredi Kooperatiflerine bağlı Tareks AŞ'nin DİLEK KFT'ye teminatsız olarak gönderdiği 3 milyon EURO'yu ödeyen firmalar olması dikkat çekiyor.
Bilindiği üzere Tarım Kredi Kooperatifleri'nin iştiraki olan Tareks Hayvancılık AŞ, 'hayvan alım sözleşmesi' adı altında Macaristan menşeli Dilek KFT firması ile 18 Temmuz'da anlaşma yapmıştı. Anlaşma gereğince Dilek KFT, 4 ay içinde Tareks Hayvancılığa 3 bin 600 baş gebe düve ithal edecekti. İthal edilecek hayvan bedelinin yüzde 35'i de (3 milyon 24 bin Euro) aynı gün hiçbir teminat alınmadan mevzuatlara aykırı bir şekilde şirkete avans olarak ödenmişti.
MACARİSTANLI FİRMA 3 MİLYON EURO'NUN ÜZERİNE YATTI!
Ödeme yapıldıktan sonraki süreçte yaşanan gelişmeler ise dikkat çekti. DİLEK KFT, sözleşmenin süresi 18 Kasım'da dolmasına rağmen 4 ay süre içinde yükümlülüklerinin hiç birini yerine getirmedi. 3 milyon Euro avans ödemesini de Tareks Hayvancılığa geri iade etmedi.
AVANS ÖDEMESİNDEN SONRA İKİ ŞİRKET KURULDU!
DİLEK KFT'ye yapılan teminatsız avans ödemesinden hemen sonra 2 Ağustos'ta Estonya'da AGRO-SMS ve 17 Ağustos'da da Letonya'da BALTIC TURGI şirketleri kuruldu. Bu şirketler Et ve Süt Kurumu üzerinden hayvan ithal etmeye başladı. Özellikle besilik hayvan ithalat yasağının kalkmasıyla birlikte Romanya'dan yapılan ithalatı bu iki firma yaptı. İthal edilen hayvanlar da Tarım Kredi'ye ve Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği üyelerine verildi.
5 BİN HAYVANDAN 800'Ü TELEF OLDU!
Geçtiğimiz yıl Aralık ayının sonunda BALTIC TURGI tarafından Romanya'dan ithal edilerek Tarım Kredi'nin iştiraki olan Tareks Hayvancılık AŞ'ye getirilen 5 bin hayvandan 800'ü hastalıklardan dolayı telef oldu. Geri kalan hayvanları da kurtarmak için yaklaşık 500 bin lira ilaç masrafı yapıldı. Tareks Hayvancılık AŞ'nin Kırklareli'nde bin 500 başlık çiftlik kapasitesi bulunmasına rağmen 5 bin hayvanın biranda ithal edilmesi ve bu hayvanlarda büyük zayiat yaşanması dikkat çekti.
BU YIL DA İTHALAT YETKİSİ AGRO-SMS'E VERİLDİ!
Bu yıl Romanya'dan yapılan besilik hayvan ithalatının büyük bir bölümü, bu sefer AGRO-SMS tarafından yapıldı. AGRO-SMS'in ithal ettiği besilik hayvanlar Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği üyelerine verildi. Yine bu ithalatta da standartların üzerinde hayvan ölümleri yaşandı. İthal edilerek üreticiye dağıtılan 13 bin hayvandan şimdilik 750 tanesi hastalıklardan dolayı öldü. Hayvan ölümleri devam ederken, üreticiden gelen tepkiler üzerine Et ve Süt Kurumu bir komisyon kurmak zorunda kaldı. Bu komisyon, Türkiye geneline dağıtılan 13 bin hayvan için bütün işletmeleri inceleyerek mağduriyetin boyutunu tespit edecek.
3 MİLYON EURO'YU ESTONYALI VE LETONYALI ŞİRKETLER ÖDEDİ!
Tareks Hayvancılık AŞ ile yaptığı sözleşmenin şartlarını yerine getirmediği için Dilek KFT'nin iade etmesi gereken 3 milyon Euro, Et ve Süt Kurumu'na yapılan ithalatlar sonrasında AGRO-SMS ve BALTIC TURGI tarafından ödendi. Avans ödemesinin başka firmalar üzerinden yapılması; 'çiftçi kaynakları bu şirketlere mi kullandırılıyor' eleştirilerine neden oldu.
PEKİ, BU ÜÇ ŞİRKETİ KİM YÖNETİYOR?
Macaristan menşeli Dilek KFT'nin Genel Müdürü ile Estonya merkezli AGRO-SMS'in şirket yetkilisinin aynı kişi olması dikkat çekiyor. Letonya menşeli BALTIC TURGI'nin ise Harun Aykul'a ait olduğu kaydediliyor. Harun Aykul, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nda üst düzey bürokratlar tarafından 'Harun Abi' olarak biliniyor. 3 milyon Euro'nun Dilek KFT'ye mevzuatlara aykırı bir şekilde ödenmesinde de Harun Aykul isminin etkili olduğu belirtiliyor.
OPERASYONA KARŞI ÇIKTIĞI İÇİN İŞTEN ATILDI!
Tareks Hayvancılık AŞ'nin Kırklareli'ndeki işletmesinde 12 yıldır çalışan veteriner Şube Müdürü Recep Yamaç, Romanya'dan ithal edilen 5 bin hayvanın büyük bir skandal olduğunu belirterek, Devlet Denetleme Kurumu'nu göreve çağırdı. Bu hayvanların kulak küpelerinin incelenmesi durumunda bile çiftçiye karşı yapılan operasyonun boyutlarının ortaya çıkacağını dile getiren Yamaç, kendisinin yanlış giden işlere itiraz etmesinden dolayı yönetim kurulu kararıyla işten çıkarıldığını söyledi. Yamaç, “Ben işten ayrıldıktan sonra da imza toplayarak telef olan hayvanların sorumlusu olarak beni göstermeye çalışmışlar" dedi.
ET VE SÜT KURUMU BALTIC TURGI'NIN İSMİNİ AÇIKLAYAMADI!
Et ve Süt Kurumu, Tareks Hayvancılık AŞ'ye Romanya'dan getirilen ve büyük bir hayvan telefinin yaşandığı ithalatın tedarikçi firmasını açıklayamadı. Et ve Süt Kurumu, konuyla ilgili bilgi talebimize olumsuz yanıt verdi.
KAYNAK: SADETTİN İNAN / MİLLİ GAZETE
