1 Kasım'da gerçekleştirilecek genel seçime 27 gün kala tüm partiler seçim beyannamelerini açıkladı.
Tıpkı 7 Haziran seçimlerinde olduğu gibi ekonomik vaatlerin ön plana çıktığı beyannamelerde tarım sektörüne yönelik vaatler de dikkat çekici.
Siyasi partilerin son yıllarda kırsal kesimdeki sorunlara ve tarım politikalarına daha fazla yönelmesi sevindirici ancak herkesin merak ettiği konu teoride kulağa hoş gelen bu vaatlerin pratiğe ne kadar yansıyacağı noktası.
İşte, Meclis'teki siyasi partilerin tarım ve gıda sektörü ile ilgili öne çıkan seçim vaatleri:
AK PARTİ:
Toplam 288 sayfadan oluşan seçim beyannamesinde tarım ve gıda başlığına 9 sayfa ayıran Ak Parti'nin öne çıkan vaatleri arasında yem ve gübrede KDV'yi kaldırma vaadi öne çıkıyor.
Genç çiftçilere proje karşılığı 30 bin TL karşılıksız destek vereceğini açıklayan Ak Parti, işletme büyüklüğü 5 dekar altındaki meyve, sebze, süs bitkisi, ıtri-tıbbi aromatik bitki yetiştiriciliği yapan çiftçilere destekleme ödemesi yapacağını duyurdu.
Ak Parti'nin tarım sektörüne yönelik dikkat çeken diğer vaatleri şöyle:
* Çiftçilere seralarını modernizasyonu için faizsiz kredi verilecek.
* Maliyetleri düşürmek amacıyla seralara ticarethane elektrik fiyatı yerine sulama suyu elektrik fiyatı uygulanacak.
* Tarım sigortalarının kapsamı genişletilerek yaygınlaştırılacak.
* Arazilerini büyütmek isteyen ehil mirasçılara kredi imkanları sağlanacak.
* Çiftçilerden arazilerini birleştirmek suretiyle büyük ölçekli tarım işletmeleri oluşturanlara özel destekler verilecek.
* “Zeytin ve Zeytinyağı Sektörü Ulusal Kümelenme Stratejisi" oluşturulacak.
* Başta aspir, kanola, soya olmak üzere bitkisel üretimde sözleşmeli üretim yaygınlaştırılacak.
* Ürünlerini lisanslı depolarda muhafaza eden üreticilere kira desteği sağlanacak.
* Üretici ve üretici örgütleri vasıtasıyla sanayiye giden çiğ sütün alım ve satımının sözleşmeli usulde yapılması sağlanacak.
* Süt ve et üretiminde sözleşmeli model geliştirilecek.
* Koyun ve keçi yetiştiriciliğine yönelik teşvikleri artırılacak.
CHP:
CHP'nin 228 sayfalık seçim beyannamesinde de tarım politikaları ve çiftçilere verilecek destek ve teşvikler toplam 9 sayfada öne çıkıyor.
Belki de en dikkat çekici başlık tıpkı 7 Haziran seçimlerinde olduğu gibi mazot fiyatlarına yönelik.
Çiftçinin üretim amaçlı kullanacağı mazotun litresini 1,80 TL'ye düşürme vaadinde bulunan CHP, tarım sektöründe kendi işinde çalışanların sosyal güvenlik primlerinin 30 yaşına kadar Hazine'den karşılanacağını duyurdu.
Mevcut tarım politikalarına alternatif olarak desteklenecek tarım ürünlerini ve her ürün için destek tutarını bir yıl önceden açıklayacaklarını belirten CHP yönetimi, tarımsal desteklerde arazi büyüklüğünü değil, üretim miktarını esas alacaklarını açıkladı.
CHP'nin tarım sektörüne yönelik öne çıkan diğer vaadleri şöyle:
* Tarımsal destekler üretim planlamasının bir aracı olarak kullanılacak.
* Başka gelir kaynağı olmayan ve asgari ücretin altında geliri olan çiftçilere, hane başına asgari ücret düzeyinde gelir garantisi sağlanacak.
* Küçük çiftçileri tarım sigortaları kapsamına alacak düzenlemeler yapılacak.
* Çiftçilerin kredi borçları ödenebilir koşullar sağlanacak şekilde yeniden yapılandırılacak.
* Aile işletmelerinin ve küçük çiftçilerin ürünlerini doğrudan veya kooperatifleri ve diğer örgütleri aracılığıyla tüketicilere satmalarını sağlayacak düzenlemeler yapılacak.
* Yerel üretici örgütlerinin (birlik, kooperatif, vb.) ekolojik turizm, kırsal spor, sağlık ve sosyal etkinliklere yönelik yatırımları vergi indirimleri ve hibelerle desteklenecek.
* Uygun hazine arazileri, belirlenen ilkeler doğrultusunda tarımsal faaliyetlerde kullanılmak üzere köy veya mahalle tüzel kişilikleri aracılığıyla kiralanabilecek.
* Bitkisel ve Hayvansal Üretim Merkezleri bünyesinde makine ve donanım parkları kurarak, küçük çiftçilerin ve işletmelerin teknolojik yatırımlara kaynak ayırmadan büyümelerine olanak tanınacak.
* Her köye bir ziraat mühendisi ve/veya veteriner hedefiyle Bitkisel ve Hayvansal Üretim Merkezleri bünyesinde 18 bin nitelikli genç uzman istihdam edilecek.
* Sayıları bir milyonu aşan mevsimlik tarım işçilerinin hastalık, iş kazası, meslek hastalıkları, ölüm, emeklilik gibi risklere karşı sosyal güvenceleri sağlanacak.
* Tarım desteklerinde ve hibelerde, doğal ve organik tarıma dönük üretim faaliyetlerine öncelik verilecek.
* İthalata bağımlı ve GDO'lu ürünlerden elde edilen nişasta bazlı şeker üretim sınırlanacak, yerli üretici tarafından üretilen ve daha sağlıklı olan şeker pancarı bazlı şeker üretimi desteklenecek.
* Hayvancılık desteklerinde öncelik küçük ve orta büyüklükteki işletmelere verilecek.
MHP:
269 sayfalık seçim beyannamesinde MHP tarıma yaklaşık 10 sayfa ayırmış.
Tarım sektörüne yönelik olarak iç ticaret hadlerinin sektör aleyhine işlemesini önlemek üzere ürün girdi fiyatlandırma mekanizmalarının oluşturulacağını açıklayan MHP yönetimi, çiftçiye mazotu 1 lira 75 kuruştan vermeyi vaadediyor.
'Sözleşmeli üretim modeli'nin geliştirilerek bir taraftan çiftçilerin ürünlerinin gerçek değeri üzerinden pazarlanmasına olanak sağlanacağı belirtilirken, diğer taraftan sanayici, tüccar ve ihracatçılara sürekli, kaliteli, yüksek standartta, uygun nitelik ve fiyatta hammadde arzına imkân sağlanacağı kaydedildi.
MHP'nin tarım sektörüne yönelik öde çıkan vaatleri şöyle:
* Çiftçinin başta mazot, gübre ve yem olmak üzere temel girdilere ucuz erişimi sağlanacak. Bu çerçevede çiftçilerin desteklenmesi amacıyla mazot, gübre, ilaç, tohum, yem ve fide gibi temel tarımsal girdilerin üzerindeki ÖTV ve KDV kaldırılacak.
* Sulamada ve tarım işletmelerinde kullanılan elektrikten KDV alınmayacak ve çiftçilerimizin ucuz elektrik kullanmaları sağlanacak, elektrik fatura bedellerinin hasat dönemi fatura edilerek tahsili imkânı temin edilecek.
* Hububat, tütün, et, şeker ve süt piyasalarında denetim etkinleştirilecek, tarımsal ürün ve üretimde kullanılan girdilerin piyasa şartlarında üretiminin sürdürülebilirliği sağlanacak.
* Organik nitelikli tarımsal üretim ve iyi tarım uygulamaları teşvik edilecek, üretim faaliyetlerinin ülke çapında yaygınlaştırılması sağlanacak.
* Dünya üretiminde önemli paya sahip olduğu muz fındık, incir ve kayısı gibi ürünlerin katma değer yaratarak satışı, pazarlanması ve fiyatlarının tespitinde söz sahibi olunabilmesi için gerekli idari, hukuki ve teknik alt yapı oluşturulacak, bu amaçla gerekli yatırımlar yapılacak.
* Tarımsal destekler, ürün arz ve talebini dikkate alan, üretici refahını artıran, girdi maliyetlerini azaltan, üretim maliyeti ve ürün fiyatı dengesini gözeten, afete karşı koruyan, üretimde verimliliği, etkinliği ve kaliteyi artırmayı hedefleyen bir anlayışla yapılandırılarak artırılacak.
* Stratejik öneme sahip buğday, mısır, pamuk, soya, ayçiçeği, çeltik, fındık, incir, üzüm, kayısı, zeytin, yerfıstığı ve enerji bitkileri gibi ürünlerimiz için özel destekleme programları geliştirilecek ve bu ürünlere fiyat garantisi verilecek.
* Verimliliği artırıcı teknoloji kullanımı ve su tasarrufu sağlayıcı sulama yatırımları desteklenecek.
* Tarımsal ihracata sağlanan destekler artırılacak ve özellikle arz fazlası ürünlere ihracat ve pazarlama desteği sağlanacak.
* Hayvancılığı desteklemek amacıyla bütçeden yapılan destek ödemeleri artırılacak. Entegre hayvancılık organize bölgesi oluşturulacak.
* Ziraat Bankası'nın kredi desteklemelerinde yaşanan ipotek sorununa çözüm getirilecek. Ziraat Bankasının üreticilere kullandırdığı sıfır faizli kredi için üreticiden dosya masrafı ya da başka adlar altında ücret ve komisyon alınması önlenecek.
* Hayvancılığın en önemli girdisi olan yem bitkileri üretimi teşvik edilecek ve yem bitkileri ile yağlı tohumlu bitki üretimine verilen destekler artırılacak. Et ve sütte garanti fiyat uygulamasına geçilecek.
HDP:
Seçim beyannamesini 30 sayfa ile sınırlı tutan HDP ise tarım ile ilgili beyannamesinde 'tarımda kendine yeterlilik' başlığını öne çıkarmış durumda.
Tarım işçilerinin tamamının iş yasası ve sosyal güvence kapsamına alınacağı vaadinde bulunan HDP, küçük çiftçilerin üretim girdilerinden, kullandıkları mazot ve gübreden vergi alınmayacağını duyurdu.
HDP'nin tarım sektörüne yönelik öne çıkan vaadleri şöyle:
* Su ve elektrik küçük çiftçilere ücretsiz verilecek.
* Üretici küçük köylülerin elektrik borçları silinecek.
* Hayvan yetiştiricilerinin ücretsiz yem alanı olan mera, otlak ve yaylalar koruma altına alınarak, yeniden ortak varlık olarak köylere verilecek.
* Gıda üretimi, işlemesi ve ithalinde, genetik olarak değiştirilmiş unsurlar (GDO) yasaklanacak.
* Tarım toprakları korunacak, amaç dışı kullanılamayacak, kirletilemeyecek.
* Et ve et ürünlerinin ithalatı yerine hayvancılık desteklenecek ve halkımızın doğal et ve süt ürünlerini tüketmeleri için daha gelişkin imkanlar sağlanacak.
* Çiftçilerin kurdukları ve kuracakları üretici köylü sendikaları desteklenecek.
* Kooperatifler ve üretici birlikleri bağımsız ve demokratik yapılar haline getirilecek, Kooperatifler Yasası geçimlik tarımdan yana olacak biçimde yeniden düzenlenecek.
* Her türlü tarımsal sulama ağı eşit ve adil bir şekilde kırsal alanlarda yaşayan tüm yurttaşların hizmetine sunulacak.
* Her yurttaşın doğduğu yerde doyması perspektifinden hareketle, mevsimlik tarım işçiliğini doğuran nedenler ortadan kaldırılacak.
* 2B orman arazilerinin ranta açılma sürecine son verilecek, 2B orman arazilerinin geçimlik tarım amaçlı kullanılması temin edilecek.
