Şahin Ali Şen / Gazeteci - Yazar
Verimlilik, bir ürünün maliyetini arttırmadan kalitesini arttırmaktır. Bir başka ifadeyle bir birim girdiyle, kaliteli daha çok ürün elde edebilmektir. Bu çerçevede, verimlilik, bolluk, bereket ve güvenlik demektir. Yüksek verim elde etmek için alın teri ile akıl terinin birlikte akıtılması, ortak hareket edilmesi gerekmektedir. Sadece akıl teri çok proje az ürün, tek başına alın teri çok emek az ürün demektir. İkisinin işbirliğinden kaliteli bol ürün ortaya çıkar.
Verimlilik, bir şeyi mümkün olan en kısa zamanda ve en optimum maliyetle üretebilmektir. Tarım sektörü açısından baktığımızda, su, enerji, malzeme, gübre, ilaç, makine, arazi, emek, sermaye, zaman, bilgi girdilerini en iyi bir şekilde değerlendirmek, üretilen her miktarı her kaliteyi her verimi birim alanda arttırabilmektir.
Bu başarıyı yakalamak için doğru politikalar uygulamak, doğru politika uygulamak için de eleştiriye açık iyi yönetişim anlayışının hayata geçirilmesi gerekmektedir. Verimlilik, Anadolu insanın kültüründe vardır. Atalarımız “Ek tohumun hasını, çekme yiyecek yasını" diyerek kaliteli tohum kullanmanın önemine işaret etmişlerdir. Yine “Yağına kıymayan, çöreğini yavan yer" atasözü girdi-ürün ilişkisine dikkat çekmektedir. Cimrilik yaparak araziye gerekli gübreyi atmazsan, ilaçlama yapmazsan, yeni teknolojileri kullanmazsan istediğin kalitede, miktarda ve verimde ürün elde edemezsin.
Türkiye'nin tarımsal verimlilikte hangi noktada olduğunu bazı ürünlerden örnekler vererek, tabloyla ortaya koymak istiyorum.
ELMA ÜRETİMİNDE 3'ÜNCÜ VERİMLİLİKTE 28'İNCİYİZ
FAO'nun 2013 verilerine göre, Türkiye üretim alanı itibariyle elma üretiminde Çin, Hindistan, Polonya, Rusya'ndan sonra beşinci, üretim miktarı açısından Çin ve Amerika'dan sonra üçüncü sırayı alırken, verimlilik sıralamasında 95 elma yetiştiricisi ülke arasında yirmi sekizinci sırada yer almaktadır.
Ülkemiz önemli armut üreticisi ülkeler arasında, üretim alanı bakımından Çin, Hindistan'dan sonra üçüncü, üretim miktarı bakımından Çin, Amerika, İtalya, Arjantin'den sonra beşinci, verimlilik sıralamasında 86 armut yetiştiricisi ülke arasında otuz ikinci sırada yer almaktadır.
Dünyada önemli ayva üreticisi ülkeler arasında, Türkiye üretim alanı itibariyle Çin'den sonra ikinci, üretim miktarı bakımından dünya birincisi, verimlilikte İsviçre, Uruguay, Kıbrıs, Lübnan, İtalya, Fas'tan sonra yedinci sırada bulunmaktadır.
Dünya kayısı üretiminde üretim alanı ve üretim miktarı bakımından birinci olurken, verimlilikte Avusturya, Mısır, Ukrayna, İsrail'den sonra dördüncü sırada yer almaktadır.
Kiraz üretiminde üretim alanı ve miktarında birinci, verimlilik bakımından Slovenya, Surinam, Romanya, İsviçre, Fas'dan sonra altıncı sırada yer almaktadır.
Dünya vişne üretiminde Türkiye, Sırbistan, Rusya ve Polonya'dan sonra dördüncü, üretim miktarı bakımından Ukrayna, Rusya, Polonya'dan sonra dördüncü, verimlilik sıralamasında Slovenya, Ukrayna, Özbekistan, İran, Amerika, Danimarka'nın ardından yedinci sırada yer almaktadır.
Dünyada önemli erik üreticisi ülkelerin arasında ülkemiz, Çin, Sırbistan, Bosna-Hersek, Romanya, Rusya, Amerika, Hindistan'dan sonra sekizinci, üretim miktarı bakımından Çin, Sırbistan, Romanya, Şili'den sonra beşinci, verimlilik sıralamasında ise İran, Hollanda, Türkmenistan, İsviçre, Şili, İtalya, İngiltere'den sonra sekizinci sırada yer almaktadır.
Dünyada önemli incir üreticisi ülkeler arasında Türkiye, üretim alanı bakımından Portekiz ve Fas'tan sonra üçüncü, üretim miktarı açısından birinci, ancak birim alandan elde edilen verim açısından incir yetiştiricisi olan 49 ülkenin ortalama değerinin zorlukla yakalandığı görülmektedir.
Dünya zeytin üretim alanı bakımından İspanya, Tunus, İtalya, Fas, Yunanistan'dan sonra altıncı, üretim miktarı bakımından İspanya, İtalya, Yunanistan'dan sonra dördüncü, verim açısından zeytin üreten 40 ülkenin ortalama değerinin altında bulunmaktadır.
Ekilen alan açısından ceviz yetiştiricisi ülkeler arasında Çin'den sonra ikinci, üretim miktarı bakımından Çin, İran, ABD'den sonra dördüncü, verimlilik açısından ise İran, Ukrayna, ABD, Çin ve Şili'den sonra altıncı sırada yer almaktadır.
Ekilen alan itibariyle fındık üretiminde ülkemiz dünya birincisi, üretim miktarı bakımından yine dünya birincisi, ancak verimlilik bakımından ABD, Çin, Gürcistan, İtalya, Azerbaycan, İran ve İspanya'dan sonra sekizinci sırada bulunmaktadır.
Kestanede ise, ekilen alan açısından Çin ve Bolivya'dan sonra üçüncü, üretim miktarı bakımından Çin ve Kore'den sonra üçüncü, verimlilik açısından ise Çin, İtalya, Kore'den sora dördüncü sırada yer almaktadır.
Antepfıstığında ülkemiz ekilen alan itibariyle İran, ABD'den sonra üçüncü, üretim miktarı bakımından yine İran ve ABD'den sonra üçüncü, verimlilikte ise dünya birincisi olarak yer almaktadır.
Bademde ekilen alan itibariyle İspanya, ABD, Tunus, Fas, İran, İtalya, Suriye, Avustralya'dan sonra dokuzuncu, üretim miktarı bakımından ABD, İspanya, Avustralya, İran, Fas, İtalya, Suriye'den sonra sekizinci, verimlilikte ise Avustralya'dan sonra dünya ikincisidir.
Sebzede üretim alanı itibariyle Hindistan, Çin, ABD, İran'dan sonra beşinci sırada yer alırken, üretim miktarı bakımından Çin, Hindistan ve ABD'den sonra dördüncü sırada, verimlilikte ise ikinci sırada yer almaktadır. Antepfıstığı, badem ve sebzedeki bu verimlilik incelenmeli, diğer ürünlere model olup olamayacağı üzerinde tartışılmalıdır.
Bazı ürünlerdeki istisnalar hariç genel anlamda tarım sektöründeki verimsizlik sorununun ciddi boyutlarda olduğunu söyleyebiliriz. Bunun belli başlı sebepleri arasında yanlış sulama yöntemi, kuraklık sorununa hazırlıklı olamama, yeni teknoloji kullanma yetersizliği, gübrelemedeki yanlışlıklar, kaliteli tohum kullanmama, tarımsal hastalıklara erken müdahale edilmemesi, uzmanlaşmanın yetersizliği, ekim ve hasat tekniğindeki eksiklikler sayılabilir.
Paul J. Meyer, “Üretkenlik hiçbir zaman şansın sonucu değildir. Her zaman mükemmelliğe akıllı planlamaya ve odaklanmış çabaya bağlıdır." der.
Tarımdaki verimsizliği halletmek için Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın liderliğinde, çok geniş kapsamlı ve de yeni veriler ışığında VERİMLİLİK ÇALIŞTAYI yapılarak bu ana sorun çözülmelidir. Bu temel sorunu hatırlatmak istedim, umarım gereği yapılır.
