Geniş katılımlı olarak düzenlenen İzmir Kuraklık İl Kriz Merkezi Toplantısı’na; Yerel Yönetimler, DSİ Bölge Müdürlüğü, Meteoroloji Bölge Müdürlüğü ve Enstitülerin yanı sıra, ilgili kurum ve kuruluşların temsilcileri de katıldı. İl Tarım ve Orman Müdürlüğünce son 5 yılda İzmir ilinde kuraklık üzerine yapılan çalışmaların anlatılmasıyla başlanan toplantıda gelecek 5 yılda ve daha uzun vadede karşılaşılacak olası kuraklık senaryoları ve alınacak tedbirler değerlendirildi.
Kuraklıktan zarar gören üreticilerin mağduriyetlerinin giderildiğini vurgulayan İzmir İl Tarım ve Orman Müdür Yardımcısı Oktay Darcan, 2021 yılında İzmir ilinde yetiştiriciliği yapılan buğday, arpa, yulaf gibi buğdaygiller familyasına ait bitkilerde, Kemalpaşa ve Menderes ilçelerinde kuraklıktan kaynaklı verim kaybı yaşandığını ve buradaki üreticilere kuraklık desteği verildiği ifade etti.
Projelerimizde Kuraklıkla Mücadeleyi Hedef Alıyoruz
İzmir’de 2021 yılında hazırlanarak uygulamaya konan 35 tarımsal projeden; “Damla Sulama Yöntemi İle Tarımda Verimi Arttırıyoruz Tarımsal Girdileri Azaltıyoruz”, “Kuraklığa Karşı Can Suyu Ekoboks” ve “Dikili’de Pamuklar Damla Damla Sulanıyor” projeleri ile tamamen kuraklıkla mücadelenin hedef alındığını söyleyen Darcan, “Ayrıca daha az su tüketen bitkilerin yaygınlaşması için de projeler gerçekleştirdik. Suyun doğru ve etkin kullanımı konusunda projelerimiz ve eğitimlerimiz bu sene de devam edecek. Bakanlığımız da bu alanda ciddi çalışmalar ve destekler veriyor.” diye konuştu.
Kuraklıkla ilgili çeşitli tespit ve gözlemlerin dile getirildiği toplantıda;
- Mevcut baraj doluluk oranlarına bakılarak yapılacak üretim modeli yerine, daha az su isteyen ve kuraklığa dayanıklı bitki seçimi yapılması,
- Yeraltı su kaynaklarını kontrolsüzce sömüren kaçak kuyular, konuları değerlendirilirken, çoğu yerin ruhsatlı kuyu açmaya kapalı olduğu, yeni gelen ruhsatlı kuyu taleplerinin de karşılanamadığı vurgulandı.
Kuraklığın enine boyuna ayrıntılarıyla tartışıldığı İzmir Kuraklık İl Kriz Merkezi Toplantısı’nda tüm paydaş kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak ve yeni yapılacak stratejik planda yer almak üzere tespit edilen öneri maddeleri şöyle:
1. Su kullanıcı teşkilatlarla mevcut potansiyelin en ideal kullanımına ilişkin sulama programlarının yapılması ve sulama sezonunda buna tam uyum sağlanması,
2. Tarım yapılan alanın ihtiyacı olan suyu aramak yerine, mevcut suya göre sulanacak alanın belirlenmesi,
3. Tespit edilen sulanacak alanlarda uygun mahsul deseninin yeniden belirlenmesi, su ihtiyacı az olan ürünlerin üretiminin teşvik edilmesi,
4. Halkın tasarruflu su kullanımı ile ilgili eğitilmesi ve bilinçlendirilmesi,
5. Suyun mutlaka ölçülerek verilmesi ve eksik olan ölçü tesislerinin tamamlanması,
6. Kısıtlı sulama programı yapılması ve buna mutlaka uyulması,
7. Sulama düzeninin sağlanması bakımından sulama birlikleri, yerel yöneticiler, mülki idari amirleri, tarım kuruluşları ve DSİ arasındaki iyi diyalog ve koordinasyonun devam ettirilmesinin sağlanması,
8. Depolama tesisinin membasında ve mansabında tüm müdahale ve çevrimlerin engellenmesi, mansapta iletim kayıplarının asgariye indirilmesi,
9. Sulama Tesislerinin bakım-onarım çalışmalarının sulama mevsimi öncesi tamamlanarak, sulamaya hazır duruma getirilmesi,
10.Bitkiye verilecek ilk sulama suyu zamanının mümkün mertebe geciktirilmesi, sulama aralıklarının mümkün olduğunca açılması,
11.Dengeli su kullanımı bilincinin kazandırılması için eğitim çalışmalarına önem verilmesi,
12. Toprakta su kaybının önlenmesi için topraktaki kapiller sistemin bozulması amacıyla kaymak kırma, ara sürme (ara işleme) çalışmalarına önem verilmesi,
13. Sulu tarım alanlarında su ve besin kayıplarına neden olan yabancı otların kontrolü çalışmalarının yapılması,
14. Yerel yönetimler düzeyinde ise yüksek rakımlı yerlerdeki tarımsal potansiyeli arttırmak için gölet yapımlarının devam etmesi,
15. Sulama ve kentsel su dağıtım sistemlerinin modernize edilmesi ve su kayıplarını en düşük düzeyde tutacak su dağıtım programlarının uygulanması. Sayaç ve kapalı sistem sulamaya geçilmesi,
16. Enstitülerde geliştirilen kuraklığa toleranslı tohumların yaygınlaştırılması,
17. Su kayıplarını engellemek için basınçlı sulama sistemlerinin yaygınlaştırılması ve vahşi sulama uygulamalarından vazgeçilmesi için yayım faaliyetlerinin arttırılması,
18. Bitki ıslahı ve genetiği teknikleri ile kuraklığa dayanıklı bitki çeşit ve hatlarının geliştirilmesi. Ayrıca soğuklama ihtiyacı ve su tüketimi düşük, çiçeklenme zamanı aşırı yağışların zamanına denk gelmeyen bitki türlerine ait çeşitlerin geliştirilmesine ve bölgede yayılmasına yönelik çalışmaların hazırlanması,
19. Kuraklık erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesi için çalışmalar yapılması ve ilgili kurumlar arası koordinasyonun sağlanması,
20. Azaltılmış toprak işlemeli tarım ve toprak işlemesiz tarım (anıza doğrudan ekim) uygulamalarına geçilmesi,
21. Orman yangınlarında alınan tedbirlerin üst düzeye çıkarılması. Uygun arazilerde ağaç dikme ve ormanlaştırma faaliyetlerinin arttırılması,
22. Yağmur suyu hasadı tekniği ve toprak su tutma kapasitesini iyileştirici uygulamaların yaygınlaştırılması,
23. Hayvancılıktan dolayı kaba yem kaynağı olarak üretilen çok su tüketen bitkilerin yoğun ekilmesi bölgedeki su kaynaklarını sömürdüğünden, sadece hayvansal üretim yapan işletmelerin çok su isteyen silajlık mısır vb. bitkileri ektiğinde desteklemelerden faydalanması, hayvancılık işletmesi olmadan bu gibi çok su tüketen bitkileri eken üreticilerimizin destek dışı bırakılması,
24. İzmir’de Kuraklık-Ürün Deseni-Üretim Modeli konulu çok paydaşın katılacağı bir çalıştay yapılması, sonuçlarının Tarım ve Orman Bakanlığı ve tüm paydaşlar tarafından değerlendirilmesi,