İsmail Kemaloğlu, mesajında şunları kaydetti: "Ülkemizin müstesna, itibarlı ve ismi akıllarda bir "dost" olarak yer etmiş en köklü kurumlarından biri olan Toprak Mahsulleri Ofisi, buğday piyasasının korunması ve düzenlenmesi, gerektiğinde buğday ithalatı ve ihracatı yapması, dünya buğday üretimi ve hareketlerini takip etmesi, gerekli görülecek yerlerde un ve ekmek fabrikaları kurması, uyuşturucu maddelerle ilgili devlet tekelini yürütmesi ve benzeri görevleri yerine getirmesi amacıyla, 13 Temmuz 1938 tarihinde kuruldu.
TMO, o günlerin zor koşulları altında kendisine emanet edilen hububat piyasası ve sorumluluk alanına giren tüm konularda, üzerine düşeni çok kısıtlı olanaklarla da olsa eksiksiz olarak yerine getirdi.
O günlerden bugünlere çağın gerekleriyle uyum içinde bir vizyonla hareket eden Kurumumuz; bütün faaliyetlerini teknolojik unsurları göz ardı etmeden, deneyimli, bilgili personeliyle ve modern yönetim anlayışıyla yürütmekte, kendini sürekli yenilemektedir.
Dünyada ekonomik ve sosyal yönden kalkınmanın temelini oluşturan en önemli dinamiklerden biri olan tarım sektörü, ülkelerin refah düzeyinin yükseltilmesinde anahtar rol oynamaktadır. Bu bilinçle hareket eden Toprak Mahsulleri Ofisi, sektörde yurt içi ve yurt dışı piyasaları yakından takip edip, küresel ölçüde analiz yapmakta ve gerekli gördüğünde akılcı ve adaletli tedbirler alarak istikrarlı gelişmeye katkı sağlamaktadır.
Bugün itibariyle 78. yılında, paydaşlar için bir güven timsali olan ve hububat piyasasında faaliyet gösteren ülkemizin en büyük kuruluşu konumunda bulunan Toprak Mahsulleri Ofisi, milletine hizmet etmenin gururunu samimiyetle taşımaya devam edecektir."
Dünden Bugüne TMO
1938 yılında kurulan Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), sermayesinin tamamı devlete ait, 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine tabi, tüzel kişiliğe ve faaliyetlerinde özerkliğe sahip, sorumluluğu sermayesi ile sınırlı bir iktisadi devlet teşekkülüdür.
TMO'nun hukuki dayanağı, 11/12/1984 tarihli ve 18602 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren TMO Ana Statüsüdür.
Teşekkülün amaç ve faaliyet konuları Yüksek Planlama Kurulu Kararı ile değiştirilebilir.
Merkezi Ankara'da olan TMO; Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili kuruluşudur.
TMO'nun sermayesi 2.550.000.000 TL'dir.
TMO'nun, Bolvadin'de Afyon Alkaloidleri Fabrikası İşletme Müdürlüğü bulunmaktadır. TMO, Taşra teşkilatında; şube müdürlükleri ve bunlara bağlı olan ajans amirlikleri şeklinde bir örgüt yapısına sahiptir. Ayrıca, Ülkenin her bölgesinde bulunan tesisli ekipleri ve yoğun alım dönemlerinde faaliyete geçirilen geçici alım merkezleriyle tarım sektörüne hizmet vermektedir.
TMO, lisanslı depoculuk uygulamalarına öncülük etmek üzere Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile yürüttüğü çalışmalar sonucu 26/2/2010 tarihinde kurulan TMO-TOBB Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinde % 50 hisse ile iştirak sahibidir.
Tarihçe
Birinci Dünya Savaşı sonrasında sanayi tesislerinin büyük ölçüde yok olması dünyanın pek çok ülkesinde tarıma yönelmeyi zorunlu kılmış ve tarımsal üretimin hızla artması sonucu üretici ülkelerde bilhassa buğday stokları büyük ölçüde çoğalmıştır. Buğday stoklarındaki bu artış dış piyasada rekabete, fiyatların düşmesine ve bunlardan kaynaklanan büyük krizlere neden olmuş, özellikle 1928 sonrasında birçok ülkede buğday fiyatları hızla düşmeye başlamıştır. Bu gelişme üzerine hükümet 10/7/1932 tarihinde yürürlüğe giren 2056 sayılı Kanunla Ziraat Bankasını buğday alımıyla görevlendirmiştir. Ziraat Bankasına, depo ihtiyacını karşılamak üzere silo ve ambar inşası hakkında çıkarılan 11/6/1933 tarihli ve 2303 sayılı Kanunla hububat muhafaza tesisleri kurma görevi de verilmiştir. Ziraat Bankası 1932/1933 yıllarında çoğu Orta Anadolu'da olmak üzere alım merkezleri açmıştır.
Buğday üretiminin artması yanında İkinci Dünya Savaşı belirtilerinin gittikçe fazlalaşması Ziraat Bankasında Buğday Masası Şefliği adı altında yürütülen işlerin, oluşturulacak başka bir kuruluşa devredilmesini zorunlu kılmıştır.
13/7/1938 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 24/6/1938 tarihli ve 3491 sayılı Kanunla iktisadi devlet teşekkülü niteliğinde ve buğday işleri ile iştigal etmek üzere Toprak Mahsulleri Ofisi kurulmuştur. Bu Kanunla, Toprak Mahsulleri Ofisine; buğday fiyatlarının üreticiler bakımından normalin altına düşmesinin ve tüketici halk aleyhine yükselmesinin engellenmesi, buğday piyasasının korunması ve düzenlenmesi, gerektiğinde buğday ithalatı ve ihracatı yapması, dünya buğday üretimi ve hareketlerini takip etmesi, gerekli görülecek yerlerde un ve ekmek fabrikaları kurması, uyuşturucu maddelerle ilgili devlet tekelini yürütmesi ve benzeri görevler verilmiştir.
Ofis'e, 27 Ekim 1939 tarihinde arpa ve yulaf, 28 Kasım 1940 tarihinde çavdar, 25 Nisan 1941 tarihinde mısır, 13 Ağustos 1941 tarihinde de başta pirinç olmak üzere; bitkisel ve hayvansal yağlar, et ve balık, yonca tohumu ve bakliyat alımı görevleri verilmiştir. İkinci Dünya Savaşının hüküm sürdüğü yıllarda ve sonrasında Ofis, benzin, otomobil lastiği, et kavurması, margarin ve kahve gibi maddelerin tedarik ve dağıtımını yürütmüş, 3 Ağustos 1943'de nohut, akdarı, fasulye, mercimek, bakla ve börülce, 31 Ekim 1947'de susam alımı ile görevlendirilmiştir.
Toprak Mahsulleri Ofisi, Ülkemizin her bölgesinde, limanlar ve yoğun üretim alanları dikkate alınarak çeşitli cins ve tonajlarda depolar yapmıştır. TMO'nun toplam depo kapasitesi 4 milyon tondur.
8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname 18/6/1984 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girmiş, söz konusu Kanun Hükmünde Kararname uyarınca hazırlanan TMO Ana Statüsü 11 Aralık 1984 tarihli ve 18602 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
TMO, 28/8/2006 tarihli ve 2006/10865 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile fındık alımıyla görevlendirilmiş, bu Kararın 14/7/2009 tarihli ve 2009/15202 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlükten kaldırılmasıyla Ofisin fındık alımı görevi sona ermiştir.
Toprak Mahsulleri Ofisi, faaliyet alanındaki ürün piyasalarını düzenleme görevini başarıyla yürüten, ülkemizin büyük ölçekli kuruluşlarından birisidir.
