Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan Hayvancılık Desteklemeleri Uygulama Tebliği, Resmi Gazete'de yayımlanarak 1 Ocak 2021'den geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi. Tebliğle, Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan "2021 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2022 Yılında Uygulanacak Gübre ve Sertifikalı Tohum Kullanım Desteklerine İlişkin Karar"da yer alan hayvancılık desteklemelerine ilişkin usul ve esaslar belirlendi.
BUZAĞI DESTEĞİNDEN NASIL FAYDALANILACAK?
Buna göre, hayvancılık desteklemesinden yararlandırılacak işletmelerde buzağıların 2021 yılında doğmuş, TÜRKVET ve e-Islah'a kayıtlı olması ve doğduğu işletmede en az 4 ay (120 gün) yaşamış olması gerekecek. En az 50 baş dişi sığırı, soğutma tankı ve makineli sabit sağım sistemi bulunan işletmeler, 4 aydan önce buzağılarını satabilecek. Bu buzağılar 120 gün yaşamış ve aşıları tamamlanmış ise desteklemeden faydalanılabilecek.
BUZAĞILAMA YAŞINA DİKKAT
Buzağıların anaları için ilkine buzağılama yaşı 510-810 gün arasında veya destekleme kapsamındaki buzağılaması ile bir önceki buzağılaması arasındaki sürenin 235-450 gün olması şartı aranacak. Her buzağı için bir kez destekleme ödemesi yapılacak ve çoklu doğumlarda her bir buzağı için desteklemeden faydalanılacak. Ödemeler, iki dönem halinde gerçekleştirilecek. Belirlenen illerde doğan ve gerekli şartların sağlandığı buzağılar için ek destek verilecek.
SUNİ TOHUMLAMADA VERİ TABANINA KAYDEDİLME ŞARTI
Etçi veya kombine ırk boğalardan veya bu ırkların bakanlıktan izinli tabii tohumlama boğalarının tohumlamasından doğan buzağılar için de gerekli şartları taşımaları durumunda destekleme ödemesi yapılacak. Suni tohumlama şartı aranan desteklerde, suni tohumlamanın, buzağının doğum tarihinden 210-295 gün öncesinde Türkiye'de yapılmış ve bilgisinin e-Islah Veri Tabanı'na kaydedilmiş olması gerekecek.
DESTEKLER İÇİN BAŞVURU TARİHLERİ
İşletmede, destekleme şartlarını sağlayan buzağı sayısına göre kademeli olarak, buzağı başına oluşan toplam destekleme tutarının 1-20 başa kadar tamamı, 21-100 başa kadar yüzde 75'i, 101-500 başa kadar yüzde 50'si ödenecek. Soy kütüğüne kayıtlı buzağılar için de ek destekten yararlanılacak. Başvurular, birinci dönem için 31 Aralık 2021'e kadar, ikinci dönem için ise 1 Nisan-15 Haziran 2022 tarihlerinde yapılacak.
ISLAH AMAÇLI SÜT İÇERİK ANALİZ DESTEKLEMESİ
İşletmelere, ıslah amaçlı süt içerik analiz desteklemesi de yapılacak. Bu işletmelerin 1 Ekim'den önce soy kütüğüne kaydedilmiş, geçerli süt analizi yapılmış ve en az 10 baş saf sütçü veya kombine ırk ineğe sahip olması gerekecek. Süt analizi yapılan ineğin son buzağılamasının 1 Aralık'tan önce ve analiz tarihi ile arasındaki süre en fazla 610 gün olması istenecek. İneğin analiz öncesi son buzağılamasından, e-Islah'ta kayıtlı buzağısı olması gerekecek.
2021 yılı buzağı desteklemesi birinci döneminde damızlık sığır yetiştiricileri il birlikleri üzerinden başvuruda bulunan işletmeler, bu destekleme için de başvuru yapmış sayılacak. Buzağı desteklemesi başvurusu olmayan işletmeler, 1 Şubat 2022'ye kadar üyesi bulundukları damızlık sığır yetiştiricileri il birlikleri aracılığıyla il/ilçe müdürlüklerine başvuru yapabilecek.
MALAK DESTEKLEMESİ
Malaklarda destekten yararlanılması için bu hayvanların bu yıl içinde doğmuş, küpelenerek doğduğu işletme üzerinden TÜRKVET'e kaydedilmiş ve bu işletmede en az 4 ay (120 gün) yaşamış olması gerekecek. Malak desteklemesi için birinci dönem başvurular 31 Aralık 2021, ikinci dönem başvurular 1 Temmuz-1 Ağustos 2022'de olmak üzere 2 dönem halinde yapılacak. Dişi mandaların ise destekten yararlanılması için 1 Ocak 2021'den önce doğması gerekecek.
ANAÇ KOYUN VE KEÇİ DESTEKLEMESİ
Anaç koyun keçi desteklemesinde, hayvanların 15 Ağustos 2020 ve öncesi doğmuş olması gerekecek. Göçer hayvancılık yapanlar hariç, farklı illerde birden fazla işletmesi bulunan yetiştiriciler, her bir işletmesinin bulunduğu ilde ayrı ayrı başvuru yapacak. Saf ırk Ankara (tiftik) keçileri için ilave destekten yararlanılacak. Yetiştiricilerin (göçer hayvancılık yapan yetiştiriciler dahil), üyesi oldukları damızlık koyun keçi yetiştiricileri birliğine dilekçeyle 17 Aralık 2021'e kadar başvurmuş olması gerekecek.
SÜRÜ BÜYÜTME VE YENİLEME DESTEĞİ
Sürü büyütme ve yenileme desteklemesi için anaç koyun ve keçilerin, 15 Ağustos 2019-15 Ağustos 2020 döneminde doğmuş olması gerekecek. Bu yaş aralığı dışındaki dişi hayvanlar için desteklemeden yararlanılamayacak. Son 2 yılın anaç koyun ve keçi desteklemesini alan işletmeler ve anaç koyun ve keçiler belirlenerek, ikinci yıl sürüye ilave olan anaç koyun ve keçiler için bakanlıkça belirlenecek artış oranında ilave destek verilecek.
KÜÇÜKBAŞ SOY KÜTÜĞÜ DESTEKLEMESİ
Islah programı kapsamında soy kütüğüne kayıtlı damızlık koyun veya keçi yetiştiricileri ile bu işletmelerde yetiştirilen ve seçilen damızlık koç veya tekeleri alan yetiştiriciler küçükbaş soy kütüğü desteklemesinden faydalanacak. Desteklemeden yararlanmak için damızlık koyun veya keçilerin 16 Mayıs 2021-15 Mayıs 2022 tarihleri arasında doğum yapmış olması gerekecek. 1 Eylül 2022'ye kadar oluşan ve sisteme girilen kayıtlar üzerinden destekleme ödemesi yapılacak.
KOVAN VE İPEK BÖCEĞİ DESTEKLERİ
Arılı kovan desteklemesinden, Arıcılık Kayıt Sistemine (AKS) kayıtlı, üretici/yetiştirici örgütlerine üye veya üye olmayan üreticiler, desteklemeden faydalanacak. Üreticiler en fazla 1000 arılı kovan için desteklemeden yararlanacak. İpek böceği tohum desteğinden Kozabirlik yararlanacak. İl ve ilçe müdürlükleri veya kooperatiflerce Kozabirlik'e iletilen talep sayısına göre 2021 yılı bahar döneminde ücretsiz dağıtımı gerçekleştirilen kutu sayısı kadar destekleme yapılacak.
YANGIN VE SELDEN ZARAR GÖREN KOVAN VE ÇAM BALI TELAFİ DESTEKLEMESİ
Arılı kovan desteklemesinde üreticilerde aranan en az 30 kovan şartı kaldırılırken, yangın ve selden zarar gören kovan ve çam balı üreticileri de destek kapsamına dahil edildi. Bakanlık kayıt sistemine kayıtlı, 2021 yılı içerisinde yangın ve selden kovanları zarar gören üreticiler desteklemeden faydalandırılacak. İl/ilçe müdürlüğünde yangın ve selden zarar gören üreticilerin desteklenmesine esas komisyon oluşturulacak. Komisyon tarafından tespiti yapılan yangın ve selden zarar gören arıcılar desteklemeden yararlandırılacak.
Arıcılar, bir ay içerisinde yangın ve sel yaşanan il/ilçe müdürlüğüne başvurabilecek. Bakanlık kayıt sistemine kayıtlı, 2021 yılı içerisinde çam balı üretim alanlarının zarar görmesi sonucu üretim kaybı yaşayan üreticiler çam balı telafi desteklemesinden faydalandırılacak. Çam balı üretim alanlarının zarar görmesi sonucu arılı kovanlarında komisyon tarafından hasar tespiti yapılan ve üretim kaybı yaşayan arıcılar desteklemeden yararlandırılacak. Arıcılar, bir ay içerisinde çam balı üretimi yapılan il/ilçe müdürlüğüne başvurabilecek.
ÇOBAN DESTEĞİ
Bakanlıkça, sürü yöneticisi (çoban) istihdamı desteği de sağlanacak. Desteklemeden yararlanacak işletme, TÜRKVET'e kayıtlı en az 100 anaç küçükbaş hayvan varlığına sahip olacak. Köy-mahalle sürülerini ortak otlatan çobanlar da desteklemeden yararlandırılacak. Bu çobanların otlattığı sürülerin en az 2 işletmeden oluşması ve her bir işletmede en fazla 99 baş olmak üzere, toplamda en az 100 baş ve üzeri anaç küçükbaş hayvan varlığı bulunması gerekecek. Her bir işletme sadece bir çoban için desteklemeden yararlandırılacak. Çobanın, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) primlerinin en az 5 ay yatırılmış olması gerekecek. Başvurular, işletme sahibi veya köy ve mahalle sürülerini otlatan çobanlar tarafından dilekçeyle işletmenin kayıtlı olduğu il ve ilçe müdürlüklerine yapılacak. Başvurular, 14 Ocak 2022'ye kadar alınacak.
DÜVE ALIM DESTEĞİ
Düve alım desteğinden yararlanmak için de yetiştiricinin işletmesinin, TÜRKVET'e kayıtlı ve işletme kapasitesinin destek talep edilen hayvan sayısıyla uyumlu olması gerekecek. Bir işletme kapasitesini en fazla 50 başa tamamlayacak şekilde desteklemeden yararlandırılacak. Destek miktarı, düve ve manda alım bedelinin yüzde 40'ı kadar olacak, düve ve manda başına desteklemeye esas Bakanlıkça belirlenen fiyatın yüzde 40'ını aşamayacak. Destekleme kapsamında alınan düveler ve mandalar, mücbir sebepler haricinde 2 yıl satılamayacak.
BESİLİK ERKEK SIĞIR VE MANDA DESTEKLEMESİ
Besilik erkek sığır desteklemesi için bu sığırların yurt içinde doğmuş, küpelenmiş, TÜRKVET'e işletme ve hayvanların kaydının yapılmış ve bu yıl içinde kesilmiş olması gerekecek. Besilik erkek sığırların, belirlenen kilogram ve karkas ağırlık şartlarını taşıması talep edilecek. Sığırların kesimhanede kesilmesi ve bu durumun belgelenmesi gerekecek. Bir yetiştirici en fazla 200 baş sığırı için destekten yararlandırılacak. Bakanlıkça mecburi kesime tabi tutulan erkek sığırlar ile kesim sonrası muayenede karkasın imhasına karar verilen erkek sığırlar için destekleme ödemesi yapılmayacak.
HASTALIKTAN ARİ İŞLETME DESTEĞİ ÖDEMESİ
Hastalıktan ari işletmeler için sağlık sertifikasına sahip olan sığırcılık işletmelerinde bulunan, damızlık boğalar dışındaki, yaşı 6 ayın üzerindeki erkek hayvanlar hariç tüm sığırlar için hayvan başına doğrudan destekleme ödemesi yapılacak. Ari sığır başına ödeme birim miktarları 500 başa kadar tam olarak, 501 baş ve üzeri için ise yüzde 50'sine karşılık gelen tutarın ödenmesi suretiyle uygulanacak.
