Antep fıstığı ağaçları aşılamaya hazır hale getirildi! Antep fıstığı ağaçlarında aşı çeşitleri!

Yörede bulunan üreticilere budama, bakım ve aşı hakkında teknik bilgilendirme yapıldıktan sonra uygulamalı eğitim verildi. Eskişehir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü teknik personeli Ziraat Mühendisi Dr. Gamze Kaya, Ziraat Mühendisi Mustafa Mutlu Aslan, Ziraat Mühendisi Zuhal Akkaya ve Mihalıççık İlçe Tarım Müdürlüğünde görevli Ziraat Mühendisi Nurettin Özcan tarafından verilen eğitimde fıstık ve ceviz üreticileri budama ve aşı konusunda bilgilendirildi.

Aşılamada kullanılacak göz seçiminde sağlıklı ağaçlardan alınan gözlerin aşılamada kullanılması gerektiği vurgulandı. Aşı kalemlerinin ve gözlerinin iyi oluşmuş sürgünlerden alınması gerektiği de belirtildi. Yapılacak doğru budama ve aşılamalarla verim ve kalitenin de artacağı üreticilerimize aktarıldı. 25 üreticinin katıldığı eğitim karşılıklı soru cevap şeklinde tamamlandı. Çiftçilerimiz verilen eğitimden duydukları memnuniyeti dile getirerek, bu eğitimlerin devam etmesini istediler.

ANTEP FISTIĞINDA AŞILAMA

Bir meyve tür veya çeşidinden alınan bir göz yada kalemin, anaç üzerine yerleştirilmesine aşı, yapılan bu işleme de aşılama denir. Üzerine aşı yapılan anaç ağacın kök sistemini, aşılanan göz yada kalem ise ağacın taç kısmını oluşturur. Sürgün oluşturacak gözlerin ilkbaharda sürmeleri sonucu meydana gelen ve üzerinde sürgün gözü bulunan taze sürgünler aşı kalemi olarak kullanılmaktadır. Aşı kalemleri ağacın en çok güneş gören dış kısımlarından ve gözleri iyi oluşmuş sürgünlerden alınmalıdır (Şekil 1).

Gövdeden ve ana dallardan çıkan obur dallar aşı kalemi olarak kullanılmamalı ve kalemler iyi pişkinleşmiş olmalıdır. Aşı kalemleri günün serin saatlerinde kesilmeli ve kalemlerin yaprak ayaları gölge bir yerde, yaprak sapının 1 cm’lik kısmı kalem üzerinde kalacak şekilde hemen kesilmelidir. Yaprak ayası alınan kalemler, sürgün aşı döneminde önce kendi yaprağına, sonra nemli bir beze sarılarak, plastik torba içerisine konup ağzı bağlanmalıdır. Aşı çalışmalarının yapıldığı yerde aşı kalemleri bu şekilde paketlenip, aşılama zamanına kadar buzdolabının sebzelik kısmında muhafaza edilmelidir.

Yabanilerin Aşılanması

Antepfıstığı üretiminde kullanılan yabani melengiç ocaklarında 20-25 adet gövdecik bulunabilmektedir (Şekil 2). Bunlardan 2-4 cm çapında, zararlanmamış, daha genç ve sağlıklı olan 3-4 tanesi bırakılarak diğerleri çıkarılmalıdır. Ocak olan 3-4 tanesi bırakılarak diğerleri çıkarılmalıdır. Ocak şeklinde gelişen antepfıstığı anaçlarında aşılama noktası topraktan 30-40 cm yüksekte olmalıdır. Çok gövdeli anaçlarda aşılama sırasında bir gövdecik soluk dalı olarak hiç kesilmeden bırakılmalıdır.

Tek gövdeli antepfıstığı anaçları genellikle kalın gövde ve büyük taç oluştururlar (Şekil 3). Bu anaçlarda aşıya hazırlık budaması yapılırken, budama 2-3 yılda yapılmalıdır. Budama sırasında gövdeden çıkan ana dallar kesilmeyip ikinci veya üçüncü derecedeki yan dallar kesilmelidir. Kesilen her dalın ucunda mutlaka bir soluk dalı bırakılmalıdır. Antepfıstığında genellikle sürgün T göz aşısı kullanılmaktadır. Bunun yanında aşılama mevsimini uzatmak ve aynı yıl daha fazla aşı yapabilmek amacı ile durgun T göz aşısı, boru aşı, yonga aşı ve yama aşı da yapılmaktadır.

T Göz Aşısı

T göz aşısı, genellikle Mayıs sonundan Temmuz ortasına kadar sürgün aşı, Eylül başından Ekim başına kadar ise durgun aşı olarak yapılmaktadır. T aşısı yapılırken, önce anaç üzerinde aşı yapılacak yer seçilmelidir. Aşı, hâkim rüzgârın estiği yönde, anacın düzgün ve pürüzsüz bir kısmına yapılmalıdır. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde en uygun aşılama yöneyi ağacın kuzey-batısıdır. Aşılı fidan üretiminde aşı yerinin topraktan yüksekliği 15-20 cm, çöğürle tesis edilmiş bahçelerde ise 30-40 cm olmalıdır. Aşılamada aşı yerinin altında kalan dallar çıkarılmalıdır. Aşı yapılırken ilk önce anacın kabuğu bıçakla T şeklinde çizilir. T’nin önce anaç kalınlığına göre 1-1,5 cm kadar olan yatay (-) çizgisi, daha sonra da 2-2,5 cm olan dikey (I) çizgisi çizilir. Bu çizimlerde bıçak odun dokusuna dokundurulmamalıdır.

Aksi halde sakız çıkar ve bu sakız gözle gövde arasına girerek aşının tutmasını engeller. T çizildikten sonra aşı gözü kalemden çıkarılır. Çıkarılan aşı gözünün iç kısmında, aşı gözüyle beraber büyüme konisi kalkmalıdır. Çıkarılan göz, aşı bıçağı yardımıyla yaprak sapından tutularak daha önce çizilen T’ye yerleştirilir. Aşı gözünün üst tarafı ile T’nin üst tarafı arasında boşluk kalmamalıdır. Aşı yapıldıktan sonra, hafif ıslatılmış rafya, plastik aşı bandı, pamuk ipliği veya şerit halinde kesilen pamuklu bez ile aşı yeri bağlanmalıdır. Bağlama işine üstten başlanır, aşağıya doğru sıkıca sarılarak alttaki çizginin sonuna kadar inilir. Sonunda ilmek yapılarak hava almayacak şekilde bağlama yapılır (Şekil4).

Aşı yapılıp bağlandıktan sonra üzerinde 30-40 cm’lik tırnak bırakılarak üst taraf kesilir. Tırnağın ucunda, özellikle güney tarafında soluk dalı bırakılır. Aşıların tutup tutmadığı, 15-20 gün sonra belli olabilir. Eğer göz irileşmiş, kabarmış, kabuk rengi parlak ve dokunulduğunda yaprak sapı düşüyorsa, aşı tutmuş demektir.

Yonga Aşı

Yonga aşı için kalemler durgun dönemde, henüz gözler kabarmadan önce alınmalıdır. Yapraksız dönemde alınan kalemler ıslak bir bez ya da kâğıda sarılarak + 4 °C de (buzdolabının sebzelik kısmında) uzun süre muhafaza edilebilmektedir. Güneydoğu Anadolu bölgesinde kalemler Mart ayı başında alınıp muhafaza edilmelidir. Antepfıstığında yonga aşı, ilkbaharda bitkinin tepegözleri patladıktan hemen sonra yapıldığında aşı başarısı yüksek olmaktadır. Yonga aşı yapılırken, önce anaç üzerinde aşı yapılacak yerin, alt tarafından bıçak 45° eğimle anaca 1,5-2 mm derinliğinde batırılır. Daha sonra kesilen yerin 2-2,5 cm üzerinden bıçak batırılarak meyilli bir şekilde, kesilen yere kadar indirilir (Şekil 5). Kalemden de aynı ölçülerde göz çıkarılarak, anaçta açılan yere yerleştirilir. Yonga aşıda, odun dokusu ile birlikte kesilen anaç ile gözün en az bir kenarının kabuklarının aynı hizada olmasına dikkat edilmelidir. Aşının bağlanması ve bakım işleri T göz aşısında olduğu gibi yapılır.

Antep fıstığı ağaçları aşılamaya hazır hale getirildi! Antep fıstığı ağaçlarında aşı çeşitleri!

Ceyhan'da soğan eken destek alacak Aladağ'da eken alamayacak!

Tarım Bakanı Yumaklı: Bir dekardan 300 kilogram buğday alınmasını yeterli görmüyoruz!

Tarımdan Haber TİGEM'de 22 milyon liralık gübre vurgunun önüne geçti!

Hüseyin Aydın babalar gibi satacak! Razi benim uhdemde ister satarım ister satmam!

Çiftçinin bir yarasına daha merhem olduk! Pancarlar tarlada kalmayacak...

Özelleştirilen şeker fabrikasında pancar eylemi!

Tunus sınırından dönen patatesler gözleri iç piyasada satılan patateslere çevirdi!

Konya’da çiftçinin pancarı 2 aydır tarlada bekliyor! Susurluk Şeker Fabrikasından çiftçiye pancar eziyeti!

Cumhurbaşkanı kararı yayınlandı 33 köyde arazi toplulaştırması yapılacak!

Tarım Bakanlığının Doğuş Çay’a pancar kıyağı CİMER’den döndü!