Tebliğ, ülkemizde bitkisel üretimi artırmak, verim ve kaliteyi yükseltmek, üretim maliyetlerinin karşılanmasına katkıda bulunmak, sürdürülebilirliği sağlamak, kayıtlılığı arttırmak ve çevreye duyarlı alternatif tarım tekniklerinin geliştirilmesine yönelik, çiftçilere destekleme yapılmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi amacıyla hazırlandı.
2021 YILINA AİT DESTEK ÖDEMELERİNİN USUL VE ESASLARI
Söz konusu tebliğ, 10/11/2021 tarihli ve 4760 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan 2021 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2022 Yılında Uygulanacak Gübre ve Sertifikalı Tohum Kullanım Desteklerine İlişkin Karar kapsamında, 2021 yılında yapılacak; bombus arısı kullanım desteği, fındık alan bazlı gelir desteği, geleneksel zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği, iyi tarım uygulamaları desteği, katı organik-organomineral gübre desteği, küçük aile işletmesi desteği, mazot ve gübre desteği, organik tarım desteği, sertifikalı fidan/fide ve standart fidan kullanım desteği, sertifikalı fidan üretim desteği, sertifikalı tohum kullanım desteği, Türkiye tarım havzaları üretim ve destekleme modeline göre fark ödemesi desteği, yem bitkileri desteği ve sertifikalı tohum üretim desteği uygulamalarında görev alacak kurum ve kuruluşların belirlenmesi, tarımsal faaliyette bulunan çiftçilere yapılacak destekleme ödemelerine ilişkin usul ve esasları kapsıyor.
DESTEKLEME UYGULAMALARINI YÜRÜTECEK KURUMLAR
Tebliğde anılan destekleme uygulamaları, BÜGEM, il/ilçe tahkim komisyonları, il/ilçe müdürlükleri, il/ilçe keşif komisyonları, il/ilçe tespit komisyonları ve yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından yürütülecek.
DESTEKTEN FAYDALANMAK İSTEYEN ÇİFTÇİLERİN YAPACAKLARI BAŞVURULAR
Üretim yılı içerisinde ÇKS ve/veya ÖKS’de kayıtlı olan ve desteklemelerden faydalanmak isteyen çiftçiler, bu Tebliğde anılan sertifikalı tohum kullanım desteği için 19/10/2020 tarihinden, sertifikalı fidan/fide ve standart fidan kullanım desteği için 21/4/2021 tarihinden, diğer desteklemeler için bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren ÇKS ve ÖKS’ye kayıt oldukları il/ilçe müdürlüklerine EK-3’te yer alan Bitkisel Üretime Destekleme Ödemesi Başvuru Dilekçesi ile şahsen veya yasal temsilcisi aracılığıyla başvuruda bulunmaları gerekiyor.
ÇKS'YA KAYIT YAPTIRAN ÇİFTÇİLER MAZOT GÜBRE DESTEĞİNE BAŞVURMUŞ SAYILACAK
2021 üretim yılında, ÇKS’ye kayıt yaptıran çiftçiler mazot ve gübre desteği ve katı organik-organomineral gübre desteğine, ÇKS ve FKS’ye kayıtlı çiftçiler ise fındık alan bazlı gelir desteğine başvurmuş sayılacak.
MAZOT VE GÜBRE DESTEĞİ ÇKS'DE KAYITLI TARIM ARAZİSİ BÜYÜKLÜĞÜNE GÖRE YAPILACAK
Çiftçilere, 2021 üretim yılı içerisinde tarımsal üretimde bulunulan ÇKS’de kayıtlı tarım arazisi büyüklüğü dikkate alınarak mazot ve gübre desteği ödemesi yapılır.
TARIM HAVZALARI DIŞINDA KALAN ÜRÜNLER İÇİN 'DİĞER ÜRÜNLER' KAPSAMINDA ÖDEME YAPILACAK
Türkiye tarım havzaları üretim ve destekleme modeli kapsamında desteklenen; yağlık ayçiçeği, kütlü pamuk, soya, kanola, aspir, dane mısır, buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, çeltik, kuru fasulye, mercimek, nohut, yaş çay, fındık, zeytin, yem bitkileri, patates ve kuru soğan ürünlerinin dışında kalan diğer bütün ürünlere, “Diğer Ürünler” kategorisinde belirtilen miktar kadar mazot ve gübre desteği ödemesi yapılır.
TARIM HAVZALARI DIŞINDA YETİŞTİRİLEN ÜRÜNLERE GÜBRE MAZOT DESTEĞİ ÖDEMESİ YAPILMAYACAK
Türkiye tarım havzaları üretim ve destekleme modeli kapsamında desteklenen ürünlerin, 2021 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2022 Yılında Uygulanacak Gübre ve Sertifikalı Tohum Kullanım Desteklerine İlişkin Karar eki listede belirtilen havzalar dışında yetiştirilmesi durumunda mazot ve gübre desteği ödemesi yapılmayacak.
ÜRETİM DÖNEMİNDE SADECE BİR ÜRETİM İÇİN DESTEK VERİLECEK
Bir üretim yılında aynı arazi üzerinde birden fazla üretim yapılması durumunda, sadece bir üretim için ödeme yapılacak. Hangi üretimin destek tutarı toplamı fazla ise o üretim dikkate alınacak.
AYNI ARAZİ ÜSTÜNDE AYNI YIL BİRDEN FAZLA ÇİFTÇİ TARAFINDAN ÜRETİM YAPILMASI DURUMUNDA DESTEK İLK ÜRETİMİ YAPAN ÇİFTÇİYE ÖDENECEK
Tarım arazisinin aynı üretim yılında birden fazla çiftçi tarafından kullanılması halinde, destekleme ilk üretimi yapan çiftçiye ödenecek. İlk üretimi yapan çiftçinin destekleme talep etmemesi durumunda; müracaat eden ve takip eden çiftçiye ödeme yapılır.
TARIM HAVZALARINDA FARK ÖDEMESİ DESTEĞİ NASIL ÖDENECEK?
2021 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2022 Yılında Uygulanacak Gübre ve Sertifikalı Tohum Kullanım Desteklerine İlişkin Karar ekindeki listede yer alan havzalarda, 2021 yılında fark ödemesi desteğine esas ürünleri üreten çiftçiler 2021 üretim yılına dair ÇKS kayıtlarını dane zeytin ve zeytinyağı fark ödemesi desteği hariç olmak üzere desteğe tabi ürüne ilişkin hasat dönemi öncesinde yaptırmış olmaları durumunda destekten yararlanacak. ÇKS başvuru süresinin uzatılması durumunda hasat dönemi öncesi veya sonrası ürün tespitinin yapılması halinde bu çiftçiler de fark ödemesi desteğinden yararlandırılacaklar.
NOHUT VE MERCİMEK ÜRETİMİNE YÜZDE 50 İLAVE DESTEK VERİLECEK
Yeraltı sularının yetersiz seviyede ve su kısıtı olduğunun Bakanlıkça tespit edildiği havzalarda, 2021 üretim yılında ekilen nohut ve mercimek ürünlerine %50 ilave destek ödemesi yapılacak, damlama sulama ile sulanan alanlar hariç dane mısıra destekleme ödemesi yapılmayacak.
SATIŞI YAPILAN ÜRÜNLERE VERİLECEK DESTEK VERİM DEĞERİNE GÖRE HESAP EDİLECEK
2021 yılında üretilerek satışı yapılan desteğe esas ürünlere, tarımsal veriler ve Uydu Tabanlı Parsel Tanımlama Modeline göre, dane zeytin ve zeytinyağında ise tarımsal veriler kullanılarak belirlenecek olan verim değerlerine göre destekleme ödemesi yapılacak.
KÜTLÜ PAMUKTA DEKARA EN FAZLA 500 KG'A KADAR DESTEK ÖDENECEK
Kütlü pamuk fark ödemesi desteği uygulamalarında dekara en fazla 500 kg’ye kadar destekleme ödemesi yapılacak.
ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI FARK ÖDEMESİ DESTEĞİ
Dane zeytin ve zeytinyağı fark ödemesi desteği uygulamalarında aşağıdaki tabloda yer alan verim miktarlarına kadar destekleme ödemesi yapılacak.
KATI ORGANİK-ORGANOMİNERAL GÜBRE DESTEĞİ
Katı organik-organomineral ürünler, katı organik toprak düzenleyici ürünler ile kaplama gübre ve fermantasyon sonucu elde edilen organik gübre kullanan çiftçilere yönelik destekleme uygulama esasları ve bu ödemeden yararlanmak isteyen çiftçiler ile ilgili hususlar aşağıda belirtilmiştir:
GTS’de 1/9/2020-31/8/2021 tarihleri arasında satış kaydı yapılan katı organik-organomineral ürünler, katı organik toprak düzenleyici ürünler ile kaplama gübre ve fermantasyon sonucu elde edilen organik gübreler için 2021 üretim yılında ÇKS’ye kayıtlı çiftçilere arazi varlığı ile orantılı olarak dekar başına destekleme ödemesi yapılır.
Bakanlıktan tescil belgeli olan katı organik-organomineral ürünler, katı organik toprak düzenleyici ürünler ile kaplama gübre ve fermantasyon sonucu elde edilen organik gübreler destekleme kapsamındadır.
Katı organik ürünler için 150 kg/da, katı organik toprak düzenleyici ürünler için 100 kg/da, katı organomineral ürünler ve kaplama gübre için 20 kg/da, fermantasyon sonucu elde edilen organik gübre için 150 kg/da asgari kullanım olmalıdır.
KÜÇÜK AİLE İŞLETMESİ DESTEĞİ
ÇKS’ye kayıtlı ve tarımsal faaliyet yapılan alan toplamı beş (5) dekar veya altında olan, yaş çay ve fındık ürünleri hariç, açıkta ve/veya örtüaltı ünitelerinde meyve, sebze, süs bitkisi ile tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliği yapan gerçek kişi çiftçilere, 2021 üretim yılında küçük aile işletmesi desteği ödemesi yapılır.
Örtüaltı ünitelerinde meyve, sebze, süs bitkisi ile tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliği yapan çiftçilerin ÖKS’ye kayıtlı olmaları gerekir.
2021 üretim yılında küçük aile işletmesi desteğine esas arazide/örtüaltı ünitelerinde birden fazla üretim yapılması durumunda sadece bir üretim dönemi için desteklemeden yararlandırılır.
ORGANİK TARIM DESTEĞİ
OTD ödemesi, OTY’ye göre organik tarım yapan, OTBİS’de ve ÇKS’de 2021 üretim yılında kayıtlı, 2021 yılı hasadını gerçekleştirmiş, ürettiği ürüne ürün sertifikası düzenlenmiş ve bu Tebliğde OTD uygulamaları ile ilgili belirtilen usul ve esaslara göre başvuru yapan çiftçilere yapılır.
İYİ TARIM UYGULAMALARI DESTEĞİ
Aşağıdaki şartları haiz çiftçiler ve alanlar iyi tarım uygulamaları desteğinden yararlandırılacak. Buna göre...
ITUY’a göre 1. Kategori, 2. Kategori ve 3. Kategoride belirtilen ürünlerde, yetkilendirilmiş kuruluşlarca 2021 üretim yılında bireysel veya grup sertifikasyonu seçeneğine göre düzenlenmiş iyi tarım uygulamaları sertifikasına sahip olanlar.
1. Kategoride yer alan ürünlerde iyi tarım uygulamaları kapsamında sertifikalandırılan ve ÖKS’de kayıtlı olan örtüaltı üretim alanları.
ÖKS’de kayıtlı olmayan alanlar iyi tarım uygulamaları açıkta üretim desteğinden yararlandırılır.
1. Kategoride belirtilen ürünlerde örtüaltında iyi tarım uygulamaları sertifikasına sahip çiftçilere İTUD ödemesi, yetkilendirilmiş kuruluşlarca sertifikalandırılan ayrıca ÖKS’de kayıtlı olan alanların ÇKS’ye işlenmesi sonucu desteğe tabi alan hesaplanarak yapılır.
1. Kategori, 2. Kategori ve 3. Kategoride belirtilen ürünlerde iyi tarım uygulamaları sertifikasına sahip çiftçilere İTUD ödemesi, yetkilendirilmiş kuruluşlarca verilen sertifikaların ÇKS’ye işlenmesi sonucu, çiftçilerin ÇKS’de kayıtlı toplam alanlarını geçmemek kaydıyla desteğe tabi alan hesaplanarak yapılır.
Bir üretim yılında aynı arazi üzerinde birden fazla üretim yapılması durumunda, sadece bir üretim için ödeme yapılır.
Yetkilendirilmiş kuruluşlar, çiftçilerin T.C. kimlik numarası/vergi numarası ile tarımsal faaliyette bulunduğu alanlarını, yetiştirilen ürünün adını, il, ilçe, köy/mahalle ile kadastro gören yerlerde ada ve parsel bilgilerini, kadastro geçmeyen yerlerde ise il/ilçe keşif komisyonları tespitlerine göre tarım arazisi bilgilerini ve örtüaltı üretim yapan çiftçilerin üretim şeklini düzenledikleri sertifikada veya eklerinde göstermekle sorumludur.
BOMBUS ARISI KULLANIM DESTEĞİ
Alçak plastik tüneller hariç, örtüaltı ünitelerinde polinasyon amaçlı Bombus arısı kullanan çiftçilere aşağıdaki esaslara göre destekleme ödemesi yapılacak:
Örtüaltı Kayıt Sistemi Yönetmeliği hükümleri kapsamında ÖKS’de kayıtlı çiftçilere, Bakanlıkça Bombus arısı üretim izni verilmiş işletmelerden veya bu işletmelerin bayilerinden, o yıla ait üretim sezonu boyunca Bombus arı kolonisi satın alarak kullanmaları halinde, koloni başına destekleme ödemesi yapılır.
Birden fazla il/ilçede serası bulunan çiftçi, destekleme başvurusu için seralarının bulunduğu il/ilçelerin birine müracaatta bulunur.
ÖKS’deki “Bombus Arısı Destekleme” bölümüne il/ilçe müdürlükleri tarafından fatura bilgileri kaydedilir.
Aynı yıl içerisinde her bir 0,5 dekar örtüaltı ünitesi için bir koloniden fazlasına ödeme yapılmaz. Birden fazla örtüaltı ünitesi bulunan çiftçinin, her bir ünitesinde kullanılan Bombus arısı koloni sayısı ayrı ayrı hesaplanır.
YEM BİTKİLERİ DESTEĞİ
2021 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2022 Yılında Uygulanacak Gübre ve Sertifikalı Tohum Kullanım Desteklerine İlişkin Karar ekindeki listede yer alan havzalarda, 2021 yılında yem bitkileri desteğine esas ürünleri üreten çiftçiler yem bitkileri desteğinden yararlanacak.
Buna göre, yem bitkileri desteklemeleri kapsamında bulunan yem bitkilerinin grupları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
10 DEKARIN ALTI DESTEKLEMEDE DİKKATE ALINMAYACAK
Destekleme kapsamında değerlendirilecek yem bitkileri toplam ekiliş alanı en az 10 dekardır. Desteklemelerde ekiliş yapılarak başvuruda bulunulan parsellerin hasat kontrolü sonucunda desteklemeye esas vejetatif gelişim gösteren kısmı 10 dekarın altında olmamak koşulu ile değerlendirmeye alınır.
HANGİ ÜRÜNLERDE DESTEK NASIL UYGULANACAK?
Çok yıllık yem bitkilerinden yonca ve yapay çayır mera için dört yıl, korunga, ak üçgül, çayır üçgülü, gazal boynuzu, kılçıksız brom, çok yıllık çim (loliumperenne), domuz ayrığı, kamışsı yumak, otlak ayrığı için üç yıl süreyle, destekleme süresince müracaat edilen her yıl için belirlenen destekleme birim fiyatı üzerinden ödeme yapılır. Yonca ve korunga, ilk yıl çiçeklenme başlangıç döneminde diğer yıllarda ise hasat olgunluğuna erişip hasat edildiğinde destekleme ödemesine hak kazanılır. Ak üçgül, çayır üçgülü, gazal boynuzu ilk yıl çiçeklenme başlangıç döneminde diğer yıllarda ise hasat olgunluğuna erişip hasat edildiğinde veya vejetatif gelişmesi tamamlanarak uygun otlatma olgunluğunda otlatma yapıldığında destekleme ödemesinden faydalandırılır. Kılçıksız brom, domuz ayrığı, çok yıllık çim (loliumperenne), kamışsı yumak, otlak ayrığında ürün uygun hasat olgunluğunda hasat edilmesi kaydıyla ya da vejetatif gelişmesi tamamlanarak uygun otlatma olgunluğunda otlatma yapıldığında destekleme ödemesine hak kazanılır. Ekildiği yıl hasadı yapılamayacak çok yıllık yem bitkileri ekilişlerinin başvuruları ürünün ilk hasadının yapıldığı yılda kabul edilir.
YERALTI SULARININ YETERSİZ OLDUĞU BÖLGELERDE YÜZDE 50 İLAVE DESTEK VERİLECEK
Yeraltı sularının yetersiz seviyede ve su kısıtı olduğunun Bakanlıkça tespit edildiği havzalarda 2021 üretim yılında ekilen yem bezelyesi, fiğ, macar fiği, burçak ve mürdümük ürünleri için %50 ilave destek ödemesi yapılır.
KURU ŞARTLARDA YETİŞTİRİLEN ÜRÜNLERE BİRİM FİYATTAN DESTEK ÖDEMESİ YAPILACAK
Sulu şartlarda yetiştirildiği halde bazı bölgelerin iklim şartlarına uygun olarak kuru şartlarda da yetiştirilen yonca, ak üçgül, çayır üçgülü, gazal boynuzu silajlık soya, sorgum otu, sudan otu, sorgum-sudan otu melezi ve silajlık mısıra destekleme ödemesi yapılması, il müdürlüklerince bölge üniversite ya da araştırma enstitülerinin görüşü alınarak veya tahkim komisyonu kararı ile belirlenebilir ve kuru şartlarda ekilişi yapılan yem bitkileri destekleme birim fiyatından destekleme ödemesi yapılır.
SERTİFİKALI TOHUM KULLANIM DESTEĞİ
2021 üretim yılında; susam ve yerfıstığını tüm havzalarda, desteğe esas diğer ürünleri ise 2021 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2022 Yılında Uygulanacak Gübre ve Sertifikalı Tohum Kullanım Desteklerine İlişkin Karar ekindeki listede yer alan havzalarda yurt içinde üretilip sertifikalandırılan tohumu kullanarak ekim/dikim yapan çiftçiler sertifikalı tohum kullanım desteğinden yararlanır.
SERTİFİKALI TOHUM ÜRETİM DESTEĞİ
Bakanlıkça yetkilendirilmiş tohumculuk kuruluşlarınca yurt içinde üretilip sertifikalandırılan ve yurt içinde satışı gerçekleşen EK-1’de listelenen türlerin tohumlukları için kilogram başına destekleme ödemesi yapılır.
SERTİFİKALI FİDAN ÜRETİM DESTEĞİ
ÇKS’ye kayıtlı arazilerde, yurt içinde üretilip sertifikalandırılan ve satışı gerçekleşen sertifikalı sınıfında aşılı ve aşısız fidanlar için adet başına sertifikalı fidan üretim desteği ödemesi yapılır. Desteklenecek fidanlara ait sertifikasyon dönemi aşağıda verilmiştir. Fidan sertifikalarının bu tarihler aralığında düzenlenmiş ve 2021 beyanname yılına ait olması gerekir.
SERTİFİKALI FİDAN/FİDE VE STANDART FİDAN KULLANIM DESTEĞİ
GELENEKSEL ZEYTİN BAHÇELERİNİN REHABİLİTASYONU DESTEĞİ
Geleneksel zeytin bahçesi alanının, en az 1/5’inde, ihtiyaç duyulan ağaçlarda gençleştirme budaması yapacağını tespit ettiren ve 30/4/2022 tarihine kadar gençleştirme budamasını yapan çiftçilere budanan alan üzerinden destekleme ödemesi yapılır.
Gençleştirme budaması yapılacak ÇKS’ye kayıtlı zeytinlik tapu hisse alanı (tasarruf alanı) en az beş dekar olmalıdır. Orman yangını olan yerlerde, rehabilitasyon destek uygulamasında alan büyüklüğüne bakılmaz. Uygulama yapılan toplam alan üzerinden ödeme yapılır.
FINDIK ALAN BAZLI GELİR DESTEĞİ
2021 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2022 Yılında Uygulanacak Gübre ve Sertifikalı Tohum Kullanım Desteklerine İlişkin Karar eki listede yer alan havzalarda, ruhsatlı fındık alanlarında fındık üretimi yapan ÇKS ve FKS’ye kayıtlı çiftçilere FKS’de kayıtlı ruhsatlı fındık alanı büyüklüğü dikkate alınarak fındık alan bazlı gelir desteği ödemesi yapılır.
