TARIMDAN HABER ÖZEL HABER
Tarım Kredi Kooperatiflerinde uygulanan kredi politikasını bankacılık sistemindeki BDDK gibi dışarından denetleyen bir yapı olmadığı için uygulanan kredi politikası, çiftçiyi sürekli borçlandırırken, başka Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları olmak üzere kurum çalışanlarına da büyük menfaatler sağlıyor. Tarım Kredi Kooperatiflerinde ortaklara kullandırılan kredilerle ilgili olarak, kendi personelinin belirlediği ve geliştirdiği bir kredi sistemi uygulanıyor. Yani Tarım Kredi Kooperatiflerinin uyguladığı kredi sistemini Bankacılık sistemindeki BDDK gibi kurum dışından izleyen risklerini belirleyen kontrol eden bir otorite bulunmuyor.
ÇİFTÇİNİN DEĞİL KURUM ÇALIŞANLARININ MENFAATİ ÖN PLANDA TUTULUYOR
Bu durum çiftçilerin aleyhine bir kredi politikasının uygulanmasına neden olurken, belirlenen kredi politikasında da daha çok çiftçinin menfaatinden ziyade kurum çalışanlarının menfaati ön planda tutuluyor.
ÇİFTÇİ BORÇLARINA DOLDUR BOŞALT YAPILIYOR
Tarım Kredi Kooperatiflerinde uzun yıllardan beri üye ortakların kredilerinin tahsil edilmesinde, yüzde 60’a yüzde 40 oranı şeklinde bir tahsilat politikası uygulanıyor. Zamana görde bu oranlar değişebiliyor. Yüzde 70'e yüzde 30 veya yüzde 50'ye yüzde 50 olarak uygulanıyor.
UYGULAMA ŞÖYLE İŞLİYOR
Uygulama şöyle işliyor: Ortağın 100.000 TL borcu var. Bu borcun 60.000. TL’si tahsil ediliyor. Geri kalan 40.000 TL’si ise yenilenen krediler hesabına borç olarak alınıp 40.000 TL’si tahsil edilmeden vadesi uzatılıyor. Böyle yapılınca ortağın bütün borcu ödenmiş gösterip tekrar kredilendirme işlemi gerçekleştiriliyor. Yani yeniden para satılıyor. Sonrasında da ortağın kredi limiti arttırılarak yükselen yeni kredisini alması sağlanıyor. Bu işlemler her yıl tekrarlanıyor.
ÖDENMEMİŞ BORÇ ÖDENMİŞ GİBİ GÖSTERİLEREK ÇALIŞANLAR PRİM ALIYOR
Böyle olunca bu durum ortağın ekonomik gücünün ötesinde borçlanmasına sebep olurken, kurum çalışanları da ödenmemiş kredinin ödenmiş gibi gösterilmesinden dolayı buradan teşvik primi alıyor.
BORÇ ÖDEME ORANI YÜKSEK GÖSTERİLEREK HÜKÜMET YANILTILIYOR
Ayrıca ortağın kredi borçlarının tahsil edildiği gün tekrar aynı gün kredilendirme işlemi yapılarak kağıt üzerinde tahsilat ve yeniden kredilendirme işlemleri gerçekleştirildiği için, tahsilat oranları yüksek gösterilerek, çiftçinin borç ödeme gücü de hayali olarak yüksek gösteriliyor.
ÇİFTÇİ BORÇLARI DOLDUR BOŞALT YAPILIYOR
Yani bu sistem ilk planda krediyi kullanan çiftçinin menfaatineymiş gibi görünse de aslında çiftçinin borç yükünün artmasında en önemli unsuru oluşturuyor. Diğer yandan ‘doldur-boşalt’ diye tabir edilen kredi politikasından dolayı Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları başta olmak üzere kurum çalışanları ödenmediği halde ödenmiş gibi gösterilen kredilerden teşvik primi alarak ödüllendirilirken, çiftçinin kredi geri ödeme gücü de hayali olarak yüksek gösterilerek, çiftçinin içine sürüklendiği ağır borç yükünün de üstü örtülmüş oluyor.
AİLE FERTLERİ ÜZERİNDEN BORÇLAR AKTARILIYOR
Yine geçimleri müşterek aile fertlerinin ortaklık işlemlerinin kolaylaştırılması sonucu, (Büyük Baba, Büyük Anne, Baba, anne, kardeş, vs.) borçlu ortağın borcunun, bu ortağın geçimleri müşterek veya yakın akrabası şeklindeki başka ortakların ortaklıkları sağlanarak kapatılırken, borçların da arttırılarak yenilenmesine neden oluyor. Bu uygulamalarda çiftçinin daha da büyük borçlanmasına neden oluyor.