Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı tarafından bugün açıklanan hayvancılıkta 5 yıl uygulanacak yol haritası, sektörde tam bir hayal kırıklığına neden olurken, 'damızlık hayvan sayısını' artırmak adı altında ESK’ya yeni bir ithalat kapısı daha açılmış oldu!

ESK'ya karkas et ile kasaplık ve besilik hayvan ithalatının yanında eylem planı kapsamında bundan böyle damızlık hayvan ithalatı için de önemli bir görev verilecek! Bakan Yumaklı'nın açıklamalarından bunu öğreniyoruz! 

Bakan Yumaklı tarafından günlerdir tanıtımı yapılan ve sektörde heyecanla beklenen 'hayvancılıkta 5 yıllık yol haritasında' desteklerin artırılması ve ESK’ya yeni bir ithalat kapısı açılmasının dışında maalesef yeni bir bakış açısı, yeni bir politika göremedik.

Hatta 2016 yılında uygulamaya konulan ve 2021 yılında sonuçlandırılması gereken ancak hesap verilebilirlik adına bugüne kadar sonuçları ile ilgili kamuoyuna bir açıklama dahi yapılmayan hayvancılıkta verimliliğin artırılmasıyla ilgili ‘Damızlık Gen Haritası’ konusunun yeni bir projeymiş gibi allanıp pullanıp yeniden sektörün önüne konulması Bakan Yumaklı ve ekibinin 'Yol haritası' kavramında ne anladıklarını gösterdi. 

Size soruyorum; Hayvancılıkta 5 yıllık yeni bir yol haritası açıklanacak diye duyurusu yapılan programdan ne beklersiniz; bugüne kadar uygulanan ancak etkin bir sonuç alınamayan destekleme ve diğer politikalardan farklı olarak ‘yeni bir bakış açısının’ ortaya konulacağını düşünürsünüz...

Öyle değil mi...

Ama maalesef, Bakan Yumaklı’nın haftalardır üzerinde çalıştık diyerek açıkladığı 'yol haritasında' yeni diyebileceğimiz sadece ESK'ya damızlık ithalatıyla ilgili yeni bir görev verilmesinden başka bir şey konulmadı. 

Onun dışında tarımsal destekler konusu, kadınlara ve gençlere pozitif ayrımcılık durumu, aşı desteği, hastalıktan ari işletmelerin sayılarının artırılması, bunlar zaten mevcutta uygulanan politikalar.

Bakan Yumaklı, buzağı desteğinde ciddi bir artış yapılacağını belirtti. Ancak bunu yeni bir yol haritasıymış gibi açıklarsanız bu durum sizi üreticinin ve sektörün nezdinde komik bir duruma düşürür. Çünkü destek kalemlerinde ihtiyaca ve şartlara göre bugüne kadar sürekli değişiklikler yapılmıştır ancak bu değişiklikler hiçbir zaman yeni bir yol haritası adı altında açıklanmamıştı.

Destekler meselesinde, asıl şu konunun sorgulanması gerekmiyor mu?

-Bugüne kadar hayvancılıkta ciddi bir şekilde destek verilmesine rağmen ülke olarak biz neden ette ve sütte üretimi sürdürülebilir bir hale getiremedik?  

Mesele destek kalemlerini artırmak değil ki?

Buna dair yapılan yanlışların ortaya konularak bundan ders alınarak hazırlanacak bir çalışma olsa hadi diyelim… Ama Bakan Yumaklı’nın açıklamalarında maalesef böyle bir çalışma ve bakış açısı göremedik!

Diğer yandan Bakan Yumaklı’nın desteklerle ari işletme sayısının artırılacağına yönelik açıklamaları da çok komikti!

Sayın Yumaklı, hastalıktan ari işletmelere ilave destek verileceğini açıkladı. Zaten hastalıktan ari işletmelere destek veriliyor, bu yeni bir uygulama değil. Ancak verilen desteğe rağmen hastalıktan ari işletme sayısı neden artmıyor? Bakanlık bunun cevabını bulup ona göre bir eylem planı ortaya koyması gerekmiyor mu?

800 bin işletmenin bulunduğu bir ülkede, verilecek ekstra desteklerle hastalıktan ari işletme sayısı önce bin 136’dan 2 bine daha sonra da 2 bin 500’e çıkarılacak!

800 bin işletmenin yanında eğer siz hastalıktan ari işletme sayısını 20 binli, 50 binli rakamları telaffuz edebiliyorsanız o zaman bu yeni bir yol haritasıdır yoksa binli rakamların etrafında dönüp duracaksak buna nasıl bir yeni yol haritası diyebiliriz!

Zaten destek veriliyor ancak hastalıktan ari işletme sayısı artmıyorsa burada destekten ziyade başka sorunlar var demektir, bu sorunların çözümüne yönelik ortaya yeni bir şeylerin konması gerekmiyormuydu? 

Diğer yandan Bakan Yumaklı, çıktığı bir televizyon kanalında da Ulusal Süt Konseyi tarafından açıklanan 13,5 lira düşük çiğ süt referans fiyatını savunması, aslında hayvancılıkta bugün açıklanan yol haritasının ne kadar şaşı bir bakış açısı ile hazırlandığını gösteriyor.

Bakan Yumaklı, dişi hayvan kesimine zemin hazırlayan düşük çiğ süt referans fiyatın, üreticiye doğrudan uygulanan bir fiyat değilmiş gibi daha kaliteli sütlerin bu fiyatın üstünde satıldığını belirtmesi, Bakan ve Bakanlığın gerçeklikten ne kadar kopuk olduklarını ortaya koyuyor.

Sayın Bakan’ın bugünkü maliyetleri bile karşılamayan 13,5 lira çiğ süt referans fiyatını, içinde ‘kar da’ ihtiva ettiğini belirterek savunması karşısında aslında denilecek bir söz kalmıyor.

Sütte bir taraftan dişi hayvan kesimine neden olacak bir fiyat politikası savunulurken, diğer taraftan ülke hayvancılığı için 5 yıllık yol haritasından bahsedilmesi çok komik bir durum oluyor. 

Yine Bakan Yumaklı’nın besilik hayvan ithalatında ESK ısrarını da anlamış değilim! Özel sektörü eleştirirken, ithalatın zamanında yapılmadığı ve belli zaman diliminde yapılmadığı gibi argümanlar kullanması da hiç samimi gelmedi. Biz burada özel sektörün savunuculuğunu yapacak değiliz ancak ESK’nın besilik ithalatında neden bu kadar ısrarlı olduğunu, ‘ülke-millet’ adına değil asıl buradaki büyük ranttan dolayı bu ithalatın ESK’ya devredildiğini herkes biliyor.

Bunu Bakan beyin görmemesi, bilmemesi mümkün değil!

Hatta bu rant hırsı gözleri öyle bir bürümüş ki, son haftalarda ülke hayvancılığına verilen zararın bile farkında değiller!

Bakan Yumaklı’nın sektörün gözü önünde yaşanan bunca fecaate karşı, ESK üzerinden yapılacak ithalatı savunması ve ithalatın ESK’nın elinden alınmasıyla ilgili hamleleri kırmak istercesine ‘özel sektör ithalatı zamanında yapmıyor’ gibi çok basit argümanlar ortaya koyması gerçekten çok düşündürücü!

Sonuç olarak günlerdir duyuru ve ilanı yapılan 5 yıllık hayvancılıkla ilgili yeni yol haritasında ‘yeni’ diyebileceğimiz sadece ESK’ya yeni bir ithalat kapısının açılması oldu!

Karkas et ile kasaplık ve besilik ithalatı yetmiyormuş gibi ESK, yeni yol haritasıyla birlikte damızlık hayvan da ithal edecek! 

İthalatta ESK'ya verilecek bu yeni görev de 'Yeni Yol Haritası' kılıfı giydirilerek açıklanmış oldu!

Yeni yol haritası açıklanmadan önce 'belki mi' diye sektör gibi biz de biraz umutlanmıştık... 

Ancak Bakan ve ekibinin 'yeni yol haritası' kavramından anladıkları buymuş... 

Ne diyelim, hayvancılıkta yeni yol haritamız vatana-millete hayırlı olsun (!) demekten başka geriye bir şey kalmıyor...