SADETTİN İNAN / Bilindiği üzere kamu alımlarında 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 63’üncü maddesinin (c) bendi gereğince, mal alımı ihalelerinde yerli malı teklif eden firmaların lehine yüzde 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabiliyor.
MAL ALIMLARINDA YERLİ VE MİLLİ BELGESİ YOLSUZLUKLARA KILIF HALİNE GETİRİLDİ!
İşte TİGEM tarafından 18 Kasım’da yapılan granül üre gübre ihalesinde Kamu İhale Kanunu’ndaki yerli malı alımlarının teşvik edilmesi için yapılan yüzde 15 fiyat avantajı düzenlemesinin nasıl suiistimal edilerek, ‘yerli ve milli’ belgesi ile birilerine nasıl rant aracı haline getirildiğini gözler önüne serdi.
GRANÜL GÜBREYİ TÜRKİYE'DE ÜRETEN FİRMA YOK!
Mevcut durumda granül üre gübresini Türkiye’de henüz üreten firma bulunmamasına rağmen TİGEM’in 18 bin tonluk granül üre gübre ihalesine bir firma ‘yerli ve milli’ belgesi vererek girdi. Türkiye'de pril üre gübreyi sadece İGSAŞ üretiyor. Granül gübre üretimine yönelik ise GEMLİK Gübre'nin bir yatırımı var ancak henüz daha bir üretimi yok.
İTHALATÇI GÜBRE BAYİSİNE YERLİ VE MİLLİ BELGESİ NASIL VERİLDİ?
İhalede en düşük teklif, 260 milyon lira olarak gerçekleşirken, yerli ve milli belgesi veren firma 282 milyon lira ile 4’üncü sırada yeraldı. Normal şartlarda ihaleyi en düşük teklif veren firmanın kazanması gerekirken, Kamu İhale Kanunu’ndaki yerli malı teklif edenlere yüzde 15 fiyat avantajı şartından dolayı 282 milyon lira teklif veren firmaya verilmesi bekleniyor.
TİGEM 22 MİLYON LİRA ZARARA UĞRAYACAK!
TİGEM, Kamu İhale Kanunu’ndaki yüzde 15 fiyat avantajı şartından dolayı tedarik edeceği 18 bin ton granül üre gübresine 22 milyon lira daha fazla para ödeyecek. Ancak kanundaki bu öncelik yerli malı üretimini teşvik için getirilmesine rağmen, söz konusu firmanın belge dışında yerli bir üretimi bulunmuyor. Gübre bayisi olan bir firmanın üretimi olmamasına rağmen granül üre gübresinde ‘yerli ve milli’ belgesini nasıl aldığı tartışma konusu olurken, firma ithal ederek tedarik edeceği granül üre gübresini, yerli malı adı altında TİGEM’e satarak 22 milyon lira haksız kazanç elde etmiş olacak.
18 Kasım'da yapılan 18 bin ton granül gübre ihelesine 9 firma teklif verirken, ilk 5 firmanın fiyat teklifleri şu şekilde...
- 1'inci firam: 260 MİLYON LİRA
- 2'nci firma: 275 MİLYON LİRA
- 3'üncü firma: 281 MİLYON LİRA
- 4'üncü firma : 282 MİLYON LİRA (Yerli ve Milli Belgesini sadece bu firma verdi)
- 5'nci firma: 287 MİLYON LİRA