Milli Gazete'den Sadettin İnan'ın haberine göre, gübre fiyatlarına gelen fahiş zamlardan dolayı çiftçi zor günler geçirirken, aylardır hükümetten beklentisi de boşa çıktı. Cumhurbaşkanı Erdoğan başta olmak üzere Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli ile TBMM Tarım Komisyonu Başkanı Yunus Kılıç, yaptıkları açıklamalarda 4-5 kat artan gübre fiyatları konusunda çalışma yürütüldüğü yönünde açıklamalarda bulunmuşlardı. Bu açıklamalar, çiftçide ‘gübrede güçlü bir destek gelecek’ beklentisi oluşturmuştu. Ancak sadece 2022 yılı destek bütçesinde 3,2 milyar liralık bir artış yapılırken, buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale üretimi yapan çiftçilere de mevcut desteklere ilave dekara 50 TL ek girdi desteği getirildi. Destekleme bütçesinde yapılan 3,2 milyar lira ve 50 TL ek ilave destek, gübre ve mazotta artan fahiş fiyatları karşılamaktan çok uzak kaldı. Çiftçi artık gübre konusunda hükümetten beklentilerini bir tarafa bırakarak, fiyatların düşmesini bekliyor. Gübre fiyatları, önceki haftalara göre, son haftalarda biraz olsun düşmeye başladı. Bu da çiftçide “fiyatlar daha da düşecek mi?” beklentisi oluşturmaya başladı.
ÇİFTÇİ, GÜBRE ÜZERİNDEN SOYULDU!
Bütün bunlar yaşanırken, Türkiye’deki gübre fiyatları ile ithalatın yapıldığı ülkelerdeki fiyatlar karşılaştırıldığında ortaya çıkan rakamlar, çiftçinin gübre üzerinden nasıl soyulduğunu gözler önüne seriyor.
TÜİK’İN ARALIK AYI GÜBRE İTHALAT RAKAMLARI YAYINLANDI
TÜİK’in gübre ithalatına yönelik Aralık ayı dış ticaret rakamları da yayınlandı. Buna göre Türkiye, Aralık ayında da 200 bin ton üre gübresi ithalatı yaptı. Bu ithalatın 81 bin tonu Umman’dan, 30 bin tonu Türkmenistan'dan, 30 bin tonu Mısır’dan, 26 bin tonu İran’dan ve 20 bin tonu ise Azerbaycan’dan yapıldı.
TARIM BAKANLIĞI, TÜİK VERİLERİNİ GÖRMEZDEN GELDİ
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, gübredeki büyük vurgunu TÜİK verileri teyit etmesine rağmen aylarca buradaki büyük vurguna seyirci kalınması ise manidar bulunuyor. Diğer yandan Bakan Pakdemirli’nin Türkiye’deki gübre fiyatlarını, dünyada fiyatların daha yüksek diyerek savunması da çiftçinin büyük tepkisini çekti.
ARALIK AYI FİYATLARI KİMSEYİ YANILTMASIN
Ancak Aralık ayı fiyatları kimseyi şaşırtmasın. Türkiye, 2021 yılında toplam 2 milyon 765 bin 474 ton üre gübresi ithalatı yaparken, bunun sadece 198 bin tonu Aralık ayında yapıldı. Yani ortalama 850 dolara ithal edilen üre gübresi toplam ithal edilen üre gübresinin 10’da biri bile etmiyor. Aralık ayından önce yapılan ithalatlarda fiyatlar ortalama 400 dolar ile 600 dolar arasında bulunuyordu. 400 ile 600 dolar arasında ithal edilen üre gübresi ise Türkiye’de ortalama 1.000 ile 1.100 dolardan satıldı. Son dönemde üre gübresinin fiyatı bazı firmalarda 10 bin liraya kadar düşerken, burada yapılan büyük vurgunu da gözler önüne seriyor.
ÜRE GÜBRESİNİN İTHAL FİYATI ARALIK AYINDA 200 DOLAR ARTTI
Üre gübresinde en fazla ithalatın yapıldığı ülke olan Umman’dan Kasım ayında ortalama 600 dolardan yapılan üre ithalatı, Aralık ayında 800 dolara çıktı. Diğer ülkelerle birlikte Aralık ayında ithalat edilen ürenin ortalama fiyatı 850 dolar oldu.
İTHAL EDİLEN ÜLKELERDE FİYATLAR ARTARKEN İÇ PİYASADA FİYATLAR DÜŞÜYOR!
Üre gübre ithalatı yapılan ülkelerde fiyatlar ortalama 200 dolar artarken, iç piyasada üre gübresinin fiyatı tam aksine düşmesi, gübrede oynanan büyük oyunu gözler önüne seriyor. Firmalar, aylarca çiftçiye ithalat ettiği fiyatın yaklaşık iki katına gübre satışı yaparken, son dönemde yapılan indirimler ise talebin düşmesine bağlanıyor. Talebin düşmesiyle birlikte fiyatların daha da düşeceği kaygısına giren firmaların stoklarındaki ürünleri biran önce çiftçiye satma yarışına girdiği belirtiliyor.