TARIMDAN HABER ÖZEL / TÜSEDAD Yönetim Kurulu adına yapılan açıklamada, Et ve Süt Kurumu’nun 600 bin baş besilik hayvan ithalatında, iç piyasada hayvan fiyatlarını artıran ve buna bağlı olarak kesim fiyatlarını da yükselten 6 dolar fiyat uygulaması desteklenerek, “ESK bu noktada doğru hamleler yapıyor” denildi.
ESK'NIN ÇARPIK İTHALAT POLİTİKASI MEŞRULAŞTIRILMAYA ÇALIŞILIYOR!
TÜSEDAD’ın sektörde büyük tepki çeken ithal hayvanı yüzde 50 pahalı satma uygulamasının yerli üreticiyi korumak için yapıldığını ileri sürerek şu şekilde savundu:
“Öncelikle; ESK’nın 4 USD’nin altında bir fiyata aldığı hayvanı, piyasada 6 USD’ye satıyor olmasının nedenlerinin doğru algılanması gerekli. Şöyle ki, ithalatın iç piyasadaki üreticileri mağdur etmemesi çok önemli. İthal hayvanı cazip kılmak yerine yerli hayvan alımını teşvik eden bir fiyatlandırma yapıldı. Bunu çok yerinde bulduğumuzu belirtmek isteriz”
SÜTTE ÜRETİCİYİ DÜŞÜNMEYEN BAKANLIK BESİLİK İTHALATINDA ÜRETİCİYİ DÜŞÜNMEYE BAŞLADI!
Tarım Bakanlığının düşük süt fiyatı politikası ile yüzbinlerce dişi hayvanın kesimine göz yumarken, besilik hayvan ithalatında ise sözde yerli üreticinin korunması için 6 dolar fiyatının savunulması Bakanlık tarafında yaşanan çelişkiyi ortaya koyarken, TÜSEDAD’ın ise bu çelişkili politikayı desteklemesi dikkat çekti.
ESK KESİM FİYATLARINI YÜKSELTECEĞİ İÇİN SÖZLEŞMELİ BESİCİLİKTE KARKAS MALİYETELERİNİ AÇIKLAMAMIŞTI!
Diğer yandan, iç piyasada kesim fiyatlarını yükselteceği gerekçesiyle sözleşmeli besicilik projesi kapsamında her ay açıklanması gereken karkas kesim maliyetlerini bile açıklamayan ve bundan dolayı sözleşmeli besicilik projesinin ölü doğmasına neden olan ESK’nın gelinen noktada besilik ithalatında sözde yerli üreticinin korunması için 6 dolar fiyat belirlendiğinin açıklanması da yaşanan bir diğer çelişkiyi ortaya koyuyor.
HAZİNE'YE ÖDENECEK BİR FONLA ÜRETİCİNİN KORUNMASI MÜMKÜNKEN NEDEN BU POLİTİKA TERCİH EDİLMEDİ?
Besilik hayvan ithalatında Hazine’ye ödenecek bir fonla yerli üreticinin korunması mümkünken, bu yapılmayarak et fiyatlarını da yükselteceği bilindiği halde ESK’nın ısrarla ithalattan elde edilecek yüksek karı Hazine’den bağımsız bir şekilde bünyesinde toplamaya çalışması ve yapılan ithalatı da meşrulaştırmak için elde edilecek karın üreticiyi desteklemek için kullanılacağı yönünde gerekçelerin ortaya konması şaşkınlıkla karşılanıyor. Sektörde büyük tepki çeken söz konusu çarpık ithalat politikasının da TÜSEDAD tarafından savunulması dikkat çekiyor.
GENEL MÜDÜRDEN MANİDAR İTHALAT LOBİSİ AÇIKLAMASI!
TÜSEDAD'ın yaptığı açıklamada dikkat çeken bir konu da Genel Müdür Kayhan, ESK'nın üzerinde ithalat lobilerinin baskı kurduğunu iddia etti. TÜSEDAD'ın açıklamasında, ESK'nın kapalı devre yaptığı canlı hayvan ve karkas ithalatına yönelik bir eleştiri ortaya konulmazken, 600 bin baş besilik hayvan ithalatındaki çarpık ithalat politikasını savunmak için ESK'nın üzerinde ithalat lobilerinin baskı kurulduğunun iddia edilmesi de şaşkınlıkla karşılandı. Bu açıklamanın ardından şu sorular gündeme geldi;
KİM BU İTHALAT LOBİLERİ? ESK İTHALATI BU İTHALAT LOBİLERİ İLE YAPMIYOR MU?
'Kim bu ithalat lobileri?' 'ESK 600 bin baş besilik hayvan ithalatını bu ithalat lobileri ile yapmayacak mı?' 'ESK 2023 yılında kasaplık hayvan ve karkas et ithalatını belli firmalar üzerinden yaparken, bu firmalar ithalat lobisi olmuyor mu?'
TÜSEDAD’IN TARIM BAKANLIĞI VE ESK’NIN SEKTÖRDE BÜYÜK TEPKİ ÇEKEN ÇARPIK İTHALAT POLİTİKASINI SAVUNAN AÇIKLAMASININ DİKKAT ÇEKEN SATIRBAŞLARI ŞÖYLE…
-Geçtiğimiz hafta Et ve Süt Kurumu (ESK) Genel Müdürü Sayın Mustafa Kayhan Bey ile TÜSEDAD yönetimi olarak yaklaşık 2 saatlik bir görüşme gerçekleştirdik. Üretici temsilcisi olarak aklımızdaki soruları kendisine yönelttik ve aldığımız cevapların özetini siz üreticilerimiz ile paylaşıyoruz.
-Kesim fiyatları yükselecek diye besiciler hayvanlarını ellerinde tutuyorlar. Sosyal medya paylaşımları bu konuda çok etkili. Bu paylaşımlar her zaman vardı ancak aynı zamanda kırsalda bulunan küçük işletmelerin sayısı ciddi anlamda azalmasına karşın büyüklerin pazarda toplamdaki payı artmış. Bu fiyat konusunda bir kısır döngü oluşturuyor. Tabii pahalılığın özünde piyasada üretimin azalmış olması yatıyor.
HAYVAN SAYISI O KADAR AZALDI Kİ DOĞU İLLERİNE BİLE BATI'DAN ET GÖNDERİLİYOR
-2015 yılında körüklenen kontrolsüz hayvan ithalatı, içeride üreticinin zarar etmesine sebep verdi ve kırsaldaki üretim rekabet edemeyince yerli üretici üretimden çıktı. Gelinen noktada küçük aile işletmeleri azaldı ve bu insanlar bir daha üretime geri dönmek istemiyorlar. Bunun bir ispatı; 2009 yılında dahi, doğu illerimizden batıya et gönderilirken şimdi doğuda üretim o denli azaldı ki gelinen noktada doğu illerimize et yolluyoruz.
GEÇMİŞTEKİ İTHALAT POLİTİKASI ELEŞTİRİLDİ!
O yıllardan beri TÜSEDAD, sürekli bu tehlikeye parmak basmış bir örgüt olarak hep siyasi algılandı. Ancak zaman bizim ne demek istediğimizi ispatladı. Ülkemiz için verilen hatalı ithalat kararlarının ne denli büyük bir tehdit olduğuna bugün hep beraber tanıklık ediyoruz.
ESK DOĞRU HAMLELER YAPIYOR!
Süt fiyatları burada kilit rol oynuyor. Süt fiyatlarının gıda enflasyonunu kontrol amacı ile baskılanmasının sonucudur bugün yaşadığımız et krizi. Şimdi kriz yönetimi yapıyoruz ve ESK bu anlamda doğru hamleler yapıyor.
4 DOLARA İTHAL EDİLEN HAYVANIN 6 DOLARA SATILMASINI DOĞRU ALGILAMAK GEREKİYOR!
Öncelikle; ESK’nın 4 USD’nin altında bir fiyata aldığı hayvanı, piyasada 6 USD’ye satıyor olmasının nedenlerinin doğru algılanması gerekli. Şöyle ki, İthalatın iç piyasadaki üreticileri mağdur etmemesi çok önemli. İthal hayvanı cazip kılmak yerine yerli hayvan alımını teşvik eden bir fiyatlandırma yapıldı. Bunu çok yerinde bulduğumuzu belirtmek isteriz.
İÇ PİYASADA HAYVAN FİYATI ARTTI MI İTHAL HAYVANIN FİYATI DA ARTACAK!
Sayın genel müdür “İçeride maliyeti düşüremediğimiz için dışarıdan aldığımız hayvanın fiyatını iç piyasa bedeline yaklaştırmamız gerekiyor” dedi ve devam etti. “İç piyasa fiyatı arttığı zaman bu 6 USD/kg fiyatı da arttırılacak. Bu sabit bir fiyat değil”. Özetle, iç piyasada üretimin teşvik edilip açığın dışarıdan karşılanmasına gayret ediliyor.
ESK ÜZERİNDE BÜYÜK BASKI VAR! İTHALAT LOBİLERİ MÜCADELE İÇİNDE!
ESK üzerinde büyük baskı var! İthalat lobileri özel şirketlerin bu ithalatı yapmaları için mücadele içindeler. Sebebi büyük rant. Ancak ESK kendisi ithalatı devam ettirmek için mücadele verdi ve büyük oranda başardı.
BREZİLYA İLE 70 BİN, URUGUAY İLE 170 BİN ANLAŞMA YAPILDI!
Yaşanan gecikmeler spekülasyona sebep verdi ancak Brezilya ile 70 bin, Uruguay ile 170 binlik anlaşmalar yapıldı. Önümüzdeki ay Brezilya ile 2.Etap anlaşması yapılacak. Alımların hepsi toptan yapılmıyor, etap etap yapılmaya devam ediliyor. Kalkan her geminin taşıdığı hayvan miktarına göre sıradaki üreticilere mesaj yollanıyor. Gemi yüklemesi sonrası üreticiye parasını yatırması için bilgi gidiyor.
MAYIS SONUNA KADAR 150 BİN İTHALAT YAPILMIŞ OLACAK!
Özetle; anlık olarak Mayıs sonuna kadar hedeflenen 600’000 başın 150 bini teslim edilmiş olacak. Kalanı yıl sonuna kadar tamamlanacak deniyor. ESK bugüne kadar sürecin uzamasının bir sebebinin ise yapılan anlaşmalar ve karantina süreleri olduğunu beyan ediyor. 21 gün karantina + 20 gün nakliye +15 gün alım süresi. Bu plana göre Nisan 15 ve sonrası 70 binlik transferler başlıyor. Bu konuda gördüğümüz bir eksiklik ise üreticiye talep edilen miktarın ancak %5 - %10’luk kısmının veriliyor olması. Bu tatmin edici olmamakla birlikte ek lojistik maliyetlere sebep veriyor.
2-3 YIL ET FİYATLARI CEP YAKMAYA DEVAM EDECEK!
Özet olarak; anaç hayvanların kesilmesi ve dengeleri bozan ithalatların yapılması bizi bugüne getirdi. Yaklaşık 90 milyon nüfusu beslemekle sorumlu olan üreticilerimizin çıkarlarına ters popülist siyasi hamleler yapmanın ne kadar yanlış olduğu bir kere daha ortaya çıktı. Bundan sonra et fiyatları enflasyon oranında artmaya devam eder. Kimse bu denklemin önünde duramaz. En iyi şartlarda 2-3 yıl içinde arz talep dengelenir ve alım gücüne göre daha uygun fiyattan et yeriz. O zamana kadar et cep yakmaya devam eder.
BUGÜNKÜ DÜŞÜK SÜT FİYATINI HİÇ BİR ELEŞTİRİDE BULUNULMADI!
Süt fiyatının, maliyet + refah payı olarak açıklanması şarttır. Maliyet hesabımız web sitemizde her ay yayınlanıyor. Vergi usul kanunu esasları ve işletme ekonomisi doğruları ışığında yaptığımız hesaplar ne eksik ne fazla bir işlem içermemesine rağmen, bazı kesimler tarafından “kasten yüksek gösterilmiş” algısı yaratılmaktadır. Derneğimiz asla böyle bir yanıltıcı bilgiyi kamuoyuna sunmaz. Türkiye’de üretim yapmanın maliyeti birçok ülkeden fazladır.
ŞEFFAF VE DÜRÜST PAYLAŞIMLARI İÇİN GENEL MÜDÜRE TEŞEKKÜR EDİLDİ!
Yedirdiğimiz yemlerin yaklaşık %50’si ithaldir. Yanlış süt fiyatları sebebi ile damızlık hayvanlarımız da ithal edilmek zorunda. Bu durumu değiştirmek mümkün, ancak ilim ve fen ışığında adım atmak koşulu ile. Üreticinin eline geçen süt fiyatı, verimli üretimi teşvik etmeli ve üretim planlaması çerçevesinde yapılmalıdır. Yeni üreticileri yaratmak yerine mevcut üreticilerin ekonomik ölçeğe getirilmesi ve verimliliğin teşvik edilmesi tek çözümdür.
Bu anlamda bakanlığımızın çalışmalarını yakından takip ediyoruz ve planlarının bir an önce uygulamaya geçmesini umuyoruz. Şeffaf ve dürüst paylaşımları için sayın ESK genel müdürüne teşekkür ediyoruz.
Saygılarımızla……
TÜSEDAD YÖNETİM KURULU