Ömer Fethi Gürer, Sayıştay raporlarının TİGEM'in buğday tohumları pazar payındaki azalmanın nedenlerini kapsamlı bir şekilde inceleyip incelemediğini ve bu süreçte herhangi bir sorun olup olmadığını sordu. Kamu sektörünün pazar payındaki bu daralmanın, buğday tohumluğu piyasasındaki rekabet üzerindeki etkilerini değerlendirdi ve TİGEM'in pazar payındaki düşüşün kurumsal strateji ve politikalardaki eksikliklerle doğrudan ilişkili olup olmadığını sorguladı.
TOHUM ÇEŞİTLİLİĞİ VE FİYAT POLİTİKALARI YETERLİ Mİ?
CHP’li vekil Ömer Fethi Gürer TİGEM'in verimli buğday tohum çeşitlerini geliştirmemesinin çiftçilerin tercihlerini nasıl etkilediğini ve bu durumun TİGEM'in pazar payındaki azalmanın bir nedeni olarak değerlendirilebileceğini ifade etti. Tohum çeşitliliğinin yetersizliğinin yanı sıra fiyat politikalarının pazar dengesini sağlamada yeterli olup olmadığını da gündeme getirdi. İç Anadolu, Orta Anadolu ve Trakya bölgelerinde TİGEM'in buğday tohumlarına yönelik talep eksikliğinin nedenlerini sorgulayan Gürer, bu bölgelerdeki stratejik değişiklikler ve eksikliklere dikkat çekti.
EKMEKLİK BUĞDAY TOHUMU SATIŞINDAKİ AZALMA NE ANLAMA GELİYOR?
TİGEM'in ekmeklik buğday tohumu satışındaki azalmanın nedenlerine ve bu konuda alınan önlemlere de değinen CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, kamu sektörünün buğday tohumluğu piyasasında rekabeti artırmak için gerçekleştirdiği çalışmaların neler olduğunu sordu. Ayrıca, TİGEM'in yeni ve verimli tohum çeşitlerini geliştirmemesinin nedenleri ve bu alandaki Ar-Ge çalışmalarının mevcut durumu hakkında bilgi talep etti.
BAKAN YUMAKLI'DAN YANIT: "TİGEM GÜÇLÜ BİR GARANTÖR KURULUŞ OLARAK DEVAM EDİYOR"
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, TİGEM'in ülkenin bitkisel üretimini artırmak, çeşitlendirmek ve ürün kalitesini iyileştirmek amacıyla faaliyet gösterdiğini belirterek, kurumun sertifikalı tohumluk üretimi ve dağıtımında özellikle hububat ve yem bitkileri üzerine yoğunlaştığını söyledi. Yumaklı, TİGEM'in her yıl yaklaşık 1 milyon dekar alanda buğday üretimi yaptığını ve elde edilen mahsulün talepler doğrultusunda tohumluk olarak hazırlandığını ifade etti. Özel sektörün sertifikalı tohum pazarına ilgisinin artmasının ve ürün çeşitliliğinin gelişmesinin sektörün genel olarak büyümesine katkı sağladığını vurgulayan Bakan, bu gelişmelerin yurt içinde kullanılan sertifikalı hububat tohumu miktarını artırdığını söyledi.
YUMAKLI: "TİGEM SEKTÖRÜN EN BÜYÜK ÜRETİCİ VE DAĞITICISIDIR"
Bakan İbrahim Yumaklı, TİGEM'in geniş bayi ağı ve 27 farklı buğday çeşidiyle sektörde rekabete yön veren bir kuruluş olduğunu dile getirdi. Kurumun yeni verimli ve kaliteli tohum çeşitleri arayışının sürekli olarak devam ettiğini belirterek, son beş yılda farklı bölgelere uygun toplam 17 buğday çeşidinin geliştirilerek tescil ettirildiğini aktardı. TİGEM'in fiyat politikalarıyla çiftçilere en kaliteli tohumu en uygun fiyata sunmayı amaçladığını ifade etti.
BÖLGESEL TALEP VE SATIŞ DURUMLARI
Yumaklı, İç Anadolu bölgesinde TİGEM'in yıllık ortalama 42 bin ton tohumluk buğday dağıttığını ve bu bölgenin, toplam satışların %40'ını oluşturduğunu açıkladı. Trakya bölgesinde ise buğday ekim alanlarının her yıl değişkenlik gösterdiğini ve endüstri bitkilerinin ekim alanlarında farklılık yarattığını belirtti. Bu nedenle, yerel tohum üreticilerinin de etkisiyle Trakya'da tohum satışlarında azalma yaşandığını söyledi.
TİGEM VE ÖZEL SEKTÖR İŞBİRLİĞİ İLE REKABET GÜCÜ ARTIRILACAK
Son olarak Bakan Yumaklı, TİGEM'in piyasadaki fiyatların ve üretim materyalinin garantisi olarak, özel sektörle birlikte çiftçilere hizmet etmeyi amaçladığını ve rekabet gücünü korumak için sürekli çalışmalara devam ettiklerini dile getirdi. Ar-Ge faaliyetleri kapsamında, yurt içi ve dışındaki yeni çeşitlerin izlenerek, verim ve kalite açısından öne çıkanların üretim desenine dahil edildiğini vurguladı.
SAYIŞTAY RAPORU İLE BAKANIN CEVABI ÇELİŞİYOR
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Sayıştay’ın raporlarında, TİGEM’in buğday tohumları pazarındaki daralmasının ardındaki nedenler açıkça ortaya konulmuştur. Kurumsal strateji eksiklikleri, fiyat politikalarındaki hatalar ve yeni tohum çeşitleri geliştirmedeki yetersizlikler bu gerilemenin başlıca sebepleri olarak gösterilmektedir. Ancak Bakan Yumaklı, bu sorunların üstünü örtmekte ve TİGEM’in güçlü bir garantör kuruluş olarak sektördeki yerini koruduğunu iddia etmektedir.
Gerçekler ise bambaşkadır; TİGEM, tohum çeşitliliği ve uygun fiyat sunma konusunda yetersiz kalmış ve bu nedenle çiftçiler arasında tercih edilmemeye başlamıştır. Bakan Yumaklı, TİGEM’in tohum çeşitliliği ve Ar-Ge çalışmaları konusunda başarılı olduğunu iddia etse de, Sayıştay raporlarıyla çelişmektedir. Özellikle TİGEM tarafından tescil edilen buğday çeşitleri yetersiz kalmış ve çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılayacak verimlilik düzeyine ulaşamamıştır. Buna rağmen, Bakan, TİGEM’in yeni çeşit arayışlarının sürekli devam ettiğini ve sektörde öncü bir rol üstlendiğini ileri sürmektedir.” şeklinde konuştu.
