*****Ülkemizde 2024 Yılında ekonomide, gıda ve tarımda neler yaşadık? Öncelikle, çiftçimizin çığlığını sık sık duyduk.
Bu çalışmayı hazırlarken bir konu dikkatimi çekti. Her ay çoğu kez aynı konular gündeme gelmiş. Temennim, bu konunun Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın dikkatini çekmesi ve Bakanlığı, 2025 yılında o sorunların çözümüne doğru yönlendirmesidir. Ülkemizde bu sorunların konuşulmaması, tarımın iyiye gittiğinin bir göstergesi olacaktır.
Ocak 2024
*Tarımda düşük faizli kredi limitleri ve kriterleri değişti.
*Enflasyon rakamları açıklandı. Ülkemiz, 22 yılın rekorunu yaşadı. TÜİK’ göre enflasyon Aralık'ta aylık bazda %2,93 artarken, yıllık bazda %64,77 yükseldi. Gıda enflasyonu Aralık'ta aylık bazda %4.81 artarken, yıllık bazda %72,01 yükseldi. Dünyada düşerken bizde yükseliyor.
*Mazota litrede 2,16 lira, benzinde 2,31 lira zam geldi.
*TÜSEDAD’a göre 1 litre çiğ sütün çiftlik satış fiyatı 17 lira 76 kuruş olmalı, dedi.
*Çiğ süt fiyatına yüzde 17,4 zam yapıldı. Satış fiyatı 13,5 lira açıklandı.
*Türkiye’de 2023 yılı en fazla fındık ihracatını sırasıyla, Ferrero, Balsu ve Olam Gıda (OFİ) yaptı.
*Hayvan ithalatında rekor kırıldı.
*Tarımda 2024-2028 Stratejik Planı yayınlandı.
*Gübre Takip Sistemine %63 zam yapıldı. Zam gübre fiyatına ve çiftçiye de yansıdı.
*Deprem bölgesinde narenciye dalında kaldı. Üretici ürünü toplayacak işçi bulamıyor. Destekleyin çağrısı yapıldı.
*Tarım ve Orman Bakanlığı 2024 yılında 600 bin besi sığırı ithal edecek.
*Cumhurbaşkanı Kararı ile ayçiçeği yağındaki gümrük vergileri (ithalat vergilerini) %22'ye, yağlık ayçiçeği tohumlarındaki gümrük vergileri (ithalat vergilerini) %12'ye düştü. Tarife kontenjanı ise 15 Nisan 2024 tarihine kadar geçerli oldu.
*Çiftçilere yönelik yüksek üretim maliyetlerinin 2024 yılında devam etmesi ve düşük emtia fiyatlarının sektörü daha da sıkıntıya sokması bekleniyor.
*Mazot 42-43 lirayı da geçti.
Şubat 2024
*Seçim çalışmaları başladı.
*Buğday fiyatları düşüyor.
*Enflasyon yükseldi.
*2010 yıldan beri bu ayda canlı hayvan ithalata devam ediliyor.
*Halk Ekmekte uzun kuyruklar vardı.
*Et alamayanları sayısı artıyor.
*Mercimek ihracatı yasaklanırken, mercimek ithalatı yapıldı.
*Resmî Gazete’nin 13 Şubat 2024 tarihli sayısında yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararı yayınlandı. Bu Karar gereği, yeşil mercimek ithalatında gümrük vergisi Haziran 2024 tarihine kadar sıfırlandı.
*Et fiyatları yükseldi. Dana karkasın kilosu 300 lirayı geçti.
*Her bakan gibi Bakan İbrahim Yumaklı’da hayvancılıkta yeni bir yol haritası açıkladı.
*Bakan, et fiyatlarını fırsatçıların artırdığını söyledi. Fırsatçılara kim izin vermeyecek?
Mart 2024
*Et fiyatlarının nihayet bir nedeni de hayvan üretimimizin düşmesi olduğu anlaşıldı. Bu uzun yıllar zor çözümlenecek.
*TÜSEDAD; ESK, Brezilya ile 70 Bin, Uruguay ile 170 bin baş ithalat anlaşması yapıldı.
Nisan 2024
*Seçim bitti. Tarım, gıda ve ekonomide sorunlar devam ediyor.
*Ülkemizde, açlık sınırı 16.793 TL ve yoksulluk sınırı 54.700 TL oldu. (TÜRK-İŞ Mart 2024)
*Enflasyon yine yüksek…
*Tavuk etine ihracat kısıtlaması getirildi. Kısıtlama, 1 Mayıs / 31 Aralık tarihleri arasında olacak. Aylık bazda azami 10 bin ton, toplamda ise yılsonuna kadar 80 bin ton olacak şekilde sınırlandırıldı.
Mayıs 2024
* Bu ay yine enflasyonda, dünyada en yüksek ülkeler arasındayız. Aylık enflasyon çoğu ülkelerin yıllık enflasyon oranından yüksek…
*Buzağı desteği kademeli kaldırıyor. Büyük işletmeler kazançlı çıkacak.
*Tarıma 'TBMM' duyarsızlığı! Vahit Kirişçi’nin Başkanlığını yaptığı Tarım Komisyonu bir yıldır toplanmıyor.
*Hayvan varlığı artarken, hayvan ithalatı daha fazla artıyor.
*Yine yeni destek modelleri geliyor.
*Tarım Bakanlığından, tasarruf genelgesi yayınladı.
*Tarım Bakanlığında, 3 milyonluk bakır kablo çalındı.
*Tarım Bakanlığında, toplu görevden alınma var.
*Tarım ve Orman Bakanlığı, döner sermaye konusunda sorun yaşıyor.
*Enflasyon ve girdi fiyatlarının yüksek olması üreticiyi tedirgin ediyor.
*Tarım Kredi’de peynir ve yağ skandalı …
*İthal ette skandal..
*Tarım Bakanlığı, ürünlerinde at, eşek eti kullanan firmalar ile ilgili taklit ve tağşiş listesini 2 yıldır yayınlanmıyor. Kamuoyundan mı gizlenmeye çalışılıyor?
*Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi ile ilgili “Cumhurbaşkanı Genelgesi” 17.05.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlandı.
*Pide ve lahmacun ile ilgili olarak Bakandan habersiz Genel Müdür Yardımcısının yazılı talimatını gördük. Halkın sağlığı tehlikeye atılmıştı. Bakan talimatıyla daha sonra iptal edildi.
*Tarımda girdi fiyatları artmaya devam ediyor.
Haziran 2024
*Zeytinyağında ihracat yasağı kalktı. Kota geldi. Ticaret Bakanlığı, 1 Ağustos 2023 tarihinden bu yana sürdürdüğü dökme ve varilli zeytinyağı ihracat yasağını kaldırarak 50 bin tonluk ihracat kotası getirdi.
*Elektriğe zam geldi.
Temmuz 2024
*Enflasyon zirveyi sevdi. Enflasyon baz etkisiyle düşüyor. Ancak nedenle pahalılık devam ediyor. Yoksulluk artıyor.
*2001 yılından sonra her 10 yılda bir yapılması gereken Tarım Sayımı çalışmaları 23 yıl sonra başladı. 2026 yılında sonuçlar alınacakmış.
*Tarım ve Orman Bakanlığı, 2024-2028 Stratejik Planını açıkladı. Bu planda, Tarım ve Orman Bakanlığı, çalışan, kırsala, köylülere parti ayrımı yapmadan hizmet götüren, yardımcı olan, sorun çözen, fedakârca çalışan belediyeleri “TEHDİT” olarak görüldü.
*Tarımda kullanılan elektriğe % 30 zam yapıldı.
*İktidar, Tarım ve Orman Bakanlığına 22 yılda 8 bakan atadı ve 8 farklı destekleme politikası uyguladı. İstenen sonuç alınmadı. Etki analizleri yayınlanmamaya devam ediliyor. İthalata devam, azalan üretim, artan maliyet, üretici ucuza satıyor, tüketici pahalı alıyor.
Ağustos 2024
*İklim değişikliği nedeniyle olumsuz hava koşulları görüldü.
*Girdi maliyetleri yüksek, ürün fiyatlarının düşük olması nedeniyle sorunlar yaşandı. Üretici ürün toplamıyor. Bu nedenle tarlalarını sürenler oldu.
*Hayvancılıkta sorunlar bitmiyor. Süt fiyatları düşürüldü. İşin kötüsü çiğ sütü alanda yok.
*Canlı hayvan ve et fiyat nedeniyle karkas et fiyatları düştü. Üretici hayvanını ucuza sattı. Tüketici yine et fiyatlarının yüksek olması nedeniyle et alamıyor.
*Dünyada enflasyonun en yüksek olduğu ilk 5 ülke arasındaki yerimizi halen koruduk. Avrupa’da ilk sırayı kimseye kaptırmadık.
*TÜİK Rakamlarına göre Temmuz ayında Haziran ayına göre yaklaşık enflasyon %100 (%1,64 den % 3,23’e yükselmiş.) yükselmiş. Bunu hepimiz hissediyoruz.
*TÜİK rakamları göre aylık enflasyon artarken yıllık enflasyon düşüyor. Bu baz etkisiyle oluyor.
*Enflasyon meyve ve sebzenin bol olduğu bu ayda rakamlar çok yüksektir. Temmuz'da gıda enflasyonu aylık %1,83 arttı. Yıllık %58,91’e yükseldi.
*Her yıl bu aylarda meyve ve sebze fiyatları düşmedi. Bu ay fiyatı en çok artan ürünler arasında yerini aldı.
*Halkın enflasyonu her ay olduğu gibi TÜİK rakamlarının çok üstünde olmaya devam ediyor.
*Mevsimlik işçilerin sorunları devam etti.
*Çiftçiler, traktörleri ile yollarda eyleme başladılar. Ürünlerini maliyetlerinin çok altına bile satamadıklarından döktüklerine veya bedavaya verdiklerine şahit olduk.
*Bir kez daha belirttik. Zeytin üretiminde önlemler alınsın. Zeytin üreticisini ve zeytinyağı sektörünü de yollarda görebiliriz diye uyardık.
*İşlenmeyen Tarım Arazilerinin Tarımsal Amaçlı Kiraya Verilmesine İlişkin Yönetmelik yayınlandı. Bu mevzuatın yasal dayanağına baktığımızda; Bu Yönetmelik, 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununun 8/K maddesine dayanılarak hazırlanmıştır, denmektedir. Bu Kanun incelendiğinde; 23/03/2023 tarihinde yapılan değişikle bu yönetmeliğin yasal dayanağı oluşmuş ve 17 ay sonra bu yönetmelik yayınlanmıştır.
*2025-2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler ile Diğer Bazı Tarımsal Desteklemelere İlişkin Karar (Karar Sayısı: 8859) yayınlandı. Üç yıllık bir destekleme programı açıklandı.
*Çiftçi Kayıt Sistemi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Resmi Gazete yayınlandı.
*İthal hayvanda iki gemi ve gübre vurgunun belgesi açıklandı.
*Konya'nın Yunak ilçesine bağlı Saray Kasabası'ndaki çiftçiler, artan maliyetleri traktör konvoyu ile protesto etti.
*Tarsus Yenice’de çiftçi biberini toplamadı. İsteyen gelsin toplasın dedi.
*Tarım Kredi Kooperatif Marketlerde yaşanan 9 milyon liralık naylon fatura vurgunu haberleri yapıldı.
*Et ve Süt Kurumu, Polonya'dan ithal et için yeni bir sözleşme imzaladı.
*İç piyasada durgunluktan dolayı üretici hayvanını kestiremedi.
*Konya Ereğli’de, domates üreticisi, ellerinde kalan domatesleri yola döktü. Artan maliyetleri protesto etti
Eylül 2024
*Irak, tavuk eti ithalatına yüksek vergi getirdi. Irak, tavuk etinde gümrük vergisini %1’den, % 25’e çıkardı.
*Orta Vadeli Program yayınlandı. Tarımın adı yok.
*Tarım Bakanlığı, 2,5 yıldır ‘Taklit ve Tağşiş’ listesini yayınlamadı. Halkın sağlığı unutuldu.
*Zeytinyağı ihracatında 20 sentlik fon kaldırıldı.
*Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, 540 liraya satılan kıymanın pahalı olduğunu söyledi.
*Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, et ithalatının durdurulduğunu söyledi. Polonya ile yılsonuna kadar ithal edilmek üzere 13 bin ton karkas et ithalatı sözleşmesi imzalandığını unuttu mu?
* Ayçiçeği ve ham yağ ithalatı için 1 Ocak 2025 itibariyle gümrük vergisini düşürüldü.
*Çanakkale’nin Yenice ilçesi Seyvan köyünde 60 dönüm alanda kapya biber, alıcı bulamadı. Yollara döküldü.
*Kavun tarlada kaldı.
*Uyarılar dikkate alınmadı. Zeytin fiyatı maliyeti karşılamadı.
*İthal hayvan ile hastalıkta ithal edildi. Mavi dil hastalığı tespit edildi
Ekim 2024
*Et ve Balık Kurumu ithalata bağımlı hale geldi.
*Yem fiyatlarına büyük zam geldi.
*Bazı patates üreticisi, girdi maliyetlerin yüksek ve fiyatların düşük olması nedeniyle patatesi sökmedi..
*Çumra'da domates eken ancak satamadığı için ürünü tarlada kalan çiftçi intiharı düşündüğünü söyledi. Borçlarını ödeyememiş. Tarlasını satılığa çıkarmış alan da olmamış. İşte çığlığı; “Ben şerefsiz çiftçi değilim. Şerefli bir çiftçiyim”. Sözün bittiği yer…
*Buğday ithalatı kısmen açıldı.
*Taklit ve tağşiş listesini 32 ay sonra açıklandı. Herkes şaşkın. Neler yemişiz neler!
*Tarım Kredi de taklit ve tağşiş listesinde yer aldı. Tarım Kredi Marketlerde satılan naturel sızma zeytinyağları da hileli çıktı.
*Konya Ovasında görülen çöküntülerde görülen artış tarımı tehlikeye atıyor. Konya Ovası’nda kuraklık ve aşırı sulama yani su kullanımı 2500’ten fazla, farklı boyutlarda ve çok farklı büyüklükte obruk olduğu söyleniyor.
*Antep fıstıklı baklavada ay çekirdeği çıktı.
*Çiftçiye düşünen yok. Mısırdan para kazanmayı düşünürken mısır ithalatında gümrük vergisi düşürüldü.
*Tarım Bakanlığı, ürünlerde domuz eti tespit etti.
*Ülkemizde gündem, yoksulluk ve yolsuzluk..
*Sivas’ta 907 çuval sahte gübre ele geçirildi.
*Dar gelirliler zor durumda, çarşı ve pazara gidemiyorlar.
*Gıdada terör devam ediyor. Entegre mücadele yapılmadığından halkın sağlığı sürekli tehlikededir.
*Elbistan Şeker Fabrikası küspe fiyatını açıkladı ardından zam yaptı!
*Niğde/Ulukışla'da lahana üreticisi çiftçisinin çığlığı; Kilosunu maliyetinin altında, 4 liraya zor sattığını söyledi. Az daha lahana tarlada kalacakmış.
*Pankobirlik'in çiftçiyi mağdur eden gübre vurgununda yeni skandal… 150 milyon liralık ihalede kefalet senedi sahte çıktı.
*Çiftçi kuruluşu Kayseri Şeker 1 milyar lira zarar açıkladı.
*Eski Tarım Bakanı Mehdi Eker binicilik yarışmasında birinci oldu! Bakanlığın arkasına özel çiftlik yaptırmıştı. Fransa tarımına yaptığı hizmetten dolayı Fransız Hükümetinden LİYAKAT NİŞANI almıştı.
*Et ithalatı 6 yıl daha devam edecek.
*Sütte maliyetler arttı satış fiyatı değişmedi.
*Yem fiyatlarına 3 haftadır zam gelmiyordu çuval başı 10 lira arttı.
*Antalya'da sahte gübre alarmı. DNA Barkod ile iz sürüldü 17 ton sahte gübre ele geçirildi.
*Nar Üreticisi: 1 kilo nar, bir ekmek almıyor.
*Polatlı'da bir üretici, 40 kilo patatesi 100 TL olarak satışa sundu, kısa sürede 1 kamyon patates bitti!
*İstanbul'da, Bayrampaşa Sahabeler Caddesi'ndeki konteynırlara atılan paketler dolusu Tarım Kredi Market ürünü unlar tartışmaya neden oldu. Son kullanma tarihi geçmediği halde bu unlar çöp konteynırlarına neden atıldı? Çöpe atılan paketler dolusu unlar, Tarım Kredi Marketlerde yaşanan imha sorununu yeniden gündeme getirdi.
*Çiftçi ucuz gübre alabilsin diye yapılan yatırımın çiftçiye bir faydası olmadı ama bir isim var ki çiftçiye ait yatırım üzerinden trilyonluk otel zincirinin sahibi oldu! İşte Razi'nin içi böyle boşaltıldı!
*Patates üreticisi isyan etti. Biz 2 liraya veriyoruz, pazarda 10 liraya satıyorlar.
*Güncel et kesim fiyatları açıklandı. Vatandaş et tüketemiyor, üretici para kazanamıyor.
*İthal gübreli, (bxklu) hayvanların bedeli üreticiye ödenecek. ESK, gübre bedelinin üreticiye ödenmesi için Hijazi firmasıyla anlaştı. Ancak kaç kilo üzerinden anlaştıkları açıklanmadı! Üreticiye ödeme yapıldığında kaç kilo bxkun bedelinin üreticiye ödeneceği ortaya çıkacak!
*Besilik hayvan ithalatında gübre vurgunu teyit edildi.
*Bafralı çeltik üreticisinin maliyeti 23 lira ve 25 Liraya satıyor. Piyasada 60 Lira.
*Et ve Süt Kurumu Genel Müdürü Mustafa Kayhan, Brezilya'da çeşitli temaslarda bulundu.
*ESK, Şubat ve Mart ayında Köfteci Yusuf'a ne kadar ithal et sattı?
*Tarım Bakanlığında Audi A8 Long krizi Meclis gündemine taşındı. Eski Tarım Bakanı Vahit Kirişçi neden Bakanlığın araçları tahsis ediliyor. Bunun yasal dayanağı var mı?
Kasım 2024
*Enflasyonda tarımın fiyat belirleyici olmadığı bir kez daha görüldü.
*Enflasyon ve pahalılık devam etti.
*Gıda enflasyonu çok yükseldi.
*Hükümetin yıllardır bu pahalılığı önlemek için yaptığı çalışmalardan sonuçta alınamıyor.
*Ekonomistler dinlenmiyor. Yaptıkları analizler dikkate alınmıyor.
*Çiftçimizin 2025 yılına borçsuz girme şansı bulunmamaktadır.
*Uyarılar dikkate alınmayınca, elmadan sonra sıra zeytine geldi. İşçiye para veremeyen zeytin üreticisi yerdeki dip zeytinler toplatmıyor. Zeytin fiyatları maliyeti karşılamıyor
*Erken alınan ithalat kararı nedeniyle mısır fiyatlarını 500 lira düşürdü.
*Antalya'da 7 ton sahte gübre ele geçirildi.
*150 milyon liralık gübre ihalesinde sahte evrak krizi yaşandı.
*Besilik hayvan ithalatında hayvanların üzerindeki bxk nedeniyle ESK üreticiye 8 kilo gübre parası ödedi.
*Yine et ithalatı.. ESK et ithalatı için firmalardan talep topluyor. Üreticiyi düşünen yok.
*Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Brezilya ve Uruguay’dan hayvan ithalatı için talimat verdi.
*İthalatla et fiyatları düşmedi.
*Hindinin tanesi 4 bin lira…
*Ayçiçeği ithalatında gümrük vergisi sıfırlandı!
Aralık 2024
*Hükümet sığır ithalatına devam dedi.
*Et ve Süt Kurumu, 2025’te 520 bin baş besilik erkek sığır ithalatı yapacak.
*Irak, Türkiye’den tavuk ve yumurta ithalatını durdurdu. Bunun nedeni, Türkiye’de görülen H5N1 (kuş gribi) salgını oldu.
*Gıda enflasyonunda Avrupa’da birinciyiz. Dünyada ise ilk beşin içindeyiz.
*İşçi sendikası, milyonluk hediye saatler verdi.…
*Tarımdan Haber, TİGEM’de 22 milyon liralık gübre vurgunun önüne geçti..
****Sonuç olarak; 22 yıldır iktidar partisi 2024 yılında tarımda sorunlara çözüm bulamadıkları için 2023 yılında yaşanan aynı sorunlar tarımda devam etti. Çiftçimiz, tüketicimiz çok zor durumda kaldı. Temennim 2025 yılında bu sorunları yaşamayız.
****Dünyada, 2024 Yılında neler yaşandı? Bu sorunun cevabı, “2024 Yılında Dünyada Tarımda! Tarım Raporu (3)” yazımda olacak.
