Küçükbaş hayvancılık denildiği zaman iki il akla gelir: Van ve Konya. Bu iller küçükbaş üretiminde birbirleri ile yarış halindedir.
Ülkemizde Van 3 milyonu aşan küçükbaş hayvan sayısı ile birinci sırlaradır.
Onu Konya takip etmektedir.
Küçükbaş hayvancılığı geliştirmek, üretimi artırmak için çok çeşitli teşvikler, destekler, hibeler ve projeler uygulandı.
Bu çalışmaların eksik yönleri, aksayan tarafları olmasına rağmen küçükbaş hayvancılıkta tahminlerin üzerinde bir üretimin olduğunu gördük.
Nereden bu sonuca vardın der gibisiniz.
Bir genç işe girersem ilk Kurban Bayramı’nda kurban keseceğim diye niyet etmiş. Kurban gelince bir keçi aldım kestim dediğinde sesinden mutluluğu anlaşılıyordu. Sordum kaç liraya aldın diye, bin beş yüz liraya vardı dedi. Şehir Ankara
Van da bin liradan beş bin liraya kadar kurbanlık vardı.
Ülkemizin her yerinde bu sınırlar içerisinde küçükbaş kurbanlık alındı satıldı.
Yok satılmadı.
Kara borsa olmadı.
Çok pahalı, kurban kesmek mümkün değil denmedi.
Bunun sebebi üretimin olması.
İhtiyacımız kadar ve yeterli sayıda üretim olmasaydı Kurban Bayramı bu kadar rahat geçmezdi.
Kurban Bayramından hemen sonra Van’da bazı üreticiler koyunlarında ölümlerin olduğunu, her önlemi aldıklarını, sorunu çözemediklerini, yardımcı olmamı istediler.
Bende sorun yerinde çözülür diye yaylalara giderek muayene yaptım.
Bu sırda çobanlarla, berivanlarla ve yetiştiricilerle sohbet ettim ve sorunlarını dinledim.
İsli çaydanlıktan çay içtim.
Çok güzeldi.
Çoban sorununu söylerken hemen arkasından çözüm yolunu da söylüyor.
Bizim bu bölgede bu hastalık olmazdı. Göçerler gelince bu hastalık da geldi diyor. Batman Siirt ve Diyarbakır’da hangi hastalıklar varsa artık Van’ın yaylalarında o hastalık var.
Bunu görmezlikten gelirsen sorunu çözemezsin.
Berivanlar ile görüşürken koyunu sağıyoruz peynir yapıyoruz peynirimiz çok ucuza satılıyor bu fiyata bu sıcakta koyun sağılır mı diye soruyor.
Bende sizin hepiniz cennetliksiniz dedim.
Yaş ortalamaları atmışın üstünde zaten birkaç yıl sonra koyun sağacak kimse kalmayacak,
Üreticiler
Yem fiyatlarından
Çoban fiyatlarından
Girdilerden ve kurban için besledikleri koyunları satamayıp geri getirdiklerinden
Bu iş böyle giderse bırakacaklarını söylediler.
Bende ”kışın ofis ucuz arpa verdi, size faydası olmadı mı? diye sordum” onun sayesinde kışı atlattık” dediler.
Yapılan hiçbir şeyi inkâr etmiyorlar.
Tamam bize çok yardım ve destek oldular ama bizde bu işi kazanmak ve ailemizi geçindirmek için yapıyoruz. Kazanıp daha iyi imkanlar elde etmezsek bu kadar eziyeti niye çekelim deyince söyleyecek söz bulamadım.
Tüketiciye ucuz et yedirmek için bizi bitirmesi mi gerekir.
Alınacak kararlar uygulanacak politikalar her yönü ile düşünülmeli diyorlar.
Van böyle de Konya da üretici nasıl?
Tatilde olduğum için onlarla ve bu işte karar vericilerle sohbet etme imkânı buldum.
Konyalı üreticiler Van’daki üreticilerden daha şanslı fiyatlar Van’dan daha yüksek.
Ama sorunlar aynı.
Onlarda ihracatın neye açılmadığını sorguluyorlar.
Kuzuların artık toklu olduğunu ve cepten yemeye başladığını,
Böyle giderse küçükbaş hayvancılığın büyük yara alacağını ve gerileyeceğini söylüyorlar.
Her şeyde artış olduğunu ama koyun ve kuzuda yeterince artış olmadığını söylüyorlar.
Gecen seneki fiyata satmak zorunda kalıyoruz diyorlar.
Yaz olması dolayısı ile ayakta durabildiklerini böyle giderse kışa hayvan bırakamayacaklarını, kendilerinin koyunculuğu bırakacağını dile getiriyorlar.
Büyük ihtimalle diğer illerinde bunlardan farkı yok.
Her yerde aynı sorun.
Tüketiciyi düşünürken üreticiyi unutursan bu sorunu çözemezsin
Sadece ötelersin.
Sonra karşına öyle bir çıkar ki, bunun adı yokluk olur, kıtlık olur
Sonuç olarak büyük desteklerle bu duruma getirdiğimiz küçükbaş hayvancılığı alacağımız kararlarda geç kalarak içinden çıkılmaz hale getirmeyelim.
Doğru kararları zamanında alıp uygulamazsak başarılı olamayız.
Yapılması gereken üreticinin maliyetinin üstünde alım yapmak. Veya ihracata izin vermek.
Çözümü herkes biliyor.
Önemli olan gecikmemek zamanında yapmak. Üreticiyi birkaç kişinin eline bırakmamak.
Üretici koyununu ucuz kestirince vatandaş ucuz et yemiyor.
Keşke öyle olsa.
Üreticiler ofisin bu seneki uygulamasından memnunlar.
Zamanında alınan kararlar hedefe ulaşıyor.
Küçükbaş hayvancılıkta alınması gereken kararlarda ve uygulamalarda geç kalınıyor.
Daha fazla geç kalmadan kararlar ivedilikle uygulanmalı.
Bu duruma getirdiğimiz ve daha ileriye götürmeye mecbur olduğumuz küçükbaş hayvancılığa darbe vurmayalım.
