Tarımsal üretim planlaması kapsamında desteklemelerle ilgili neler değişti?

'Sorularla Tarımsal Üretim Planlaması ve Yeni Destekleme Modeli' kitapçığında tarımsal üretim planlamasında en önemli konulardan olan desteklerde yaşanan değişikliklerle ilgili kapsamlı bilgi verildi. 

Tarımsal üretimin planlaması kapsamında desteklerin sade, yönlendirici, etkin ve öngörülebilir hâle getirildiği belirtilerek, şunlar kaydedildi:

Destekler üç yıllık hazırlandı ve üretim yılı başlamadan önce açıklandı. Amacını tamamlamış bazı destekler kaldırılarak sadeleşmeye gidildi. Önceki modelde alt başlıklarıyla birlikte 165 kaleme ulaşan bitkisel, hayvansal ve su ürünleri destekleme kalemleri 12 temel başlık altında toplandı.

Destek katsayı değerleri ve destek tutarlarının her yıl güncellenmesine karar verildi. Verimli ve kaliteli üretimi teşvik etmek amacıyla ilave desteklemeler tasarlandı. Hayvancılık desteklerinde kadınlara, gençlere, aile işletmelerine ve birinci derece tarımsal örgüt üyeliklerine pozitif ayrımcılık yapılarak ilave destekler verilmesine karar verildi.

Mısır ekimini azaltmak için çiftçiye yüzde 100 hibeli kuraklığa dayanıklı yem bitkisi tohumu dağıtıldı!

Bitkisel üretimde yeni destekleme modeli ne getiriyor?

1. Bitkisel üretim destekleri ilk defa üretim döneminden önce ve üç yıllık olarak açıklandı.
2. 21 başlıkta verilen bitkisel üretim destekleri üç başlığa (Temel Destek, Planlı Üretim Desteği, Üretimi Geliştirme Destekleri) indirildi.
3. Temel girdi maliyetlerine göre ürünler kategorilere ayrılarak her bir kategori için destek katsayısı belirlendi. 2025 üretim yılı destek katsayısı dekara 244 TL olarak açıklandı. Birim destek katsayı değeri, her yıl mazot ve gübre fiyatlarındaki artış oranları dikkate alınarak güncellenecek.
4. Üretim planlaması kapsamındaki stratejik ürünlere (buğday, arpa, dane mısır, mercimek, nohut, kuru fasulye, aspir, kanola, kütlü pamuk, soya, yağlık ayçiçeği, patates, kuru soğan ve yem bitkileri ürün gurubuna) ilave destek verilecek.
5. Su kısıtı olan havzalarda münavebeye uygun üretime ilave destek sağlanacak.
6. Kamu tarafından ıslah edilen yerli ve millî sertifikalı tohumla üretim yapanlar ilave destek alacak.
7. Süt havzası olarak belirlenen 10 ilde (Amasya, Bingöl, Bitlis, Çorum, Elâzığ, Erzincan, Erzurum, Muş, Tokat ve Tunceli) yem bitkileri üretimine %50 ilave Planlı Üretim Desteği verilecek.

Hayvansal üretimde yeni destekleme modeli ne getiriyor?

1. Hayvancılık üretim destekleri üç yıllık olarak açıklandı.
2. 12 ana başlık ve 22 kalemden oluşan hayvansal üretim destekleri iki temel başlık altında (Temel Hayvancılık Destekleri ve Ürün Geliştirme Destekleri) yedi kaleme indirildi.
3. Her bir destek için temel destek tutarı belirlendi. Temel destek tutarları ve katsayılar her yıl güncellenecek.
4. Aile işletmelerine temel destek kadar ilave destek verilecek.
5. Kadın ve genç yetiştiriciye ilave destek sağlanacak.
6. Planlı üretim bölgelerinde uygun üretim yapanlar ilave destek alacak.
7. Birinci derece tarımsal örgüt üyesi yetiştiricilere ve gezginci arıcılık yapanlara ilave destek verilecek.
8. Aile işletmesinde doğup besi süresini aynı işletmede tamamlayan erkek sığırlar ile hastalıktan ari işletmelerde doğan dişi buzağılar için Temel Hayvancılık Desteği kadar ilave dört katı destek sağlanacak.
9. Küçükbaş destekleri ilk defa kuzu ve oğlaklar için ödenecek.

Balıkçılıkta yeni destekleme modeli ne getiriyor?

1. Su ürünlerine verilen destekler, 16 başlıktan iki temel başlığa (Su Ürünleri Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri Avcılığı) indirildi.
2. Su ürünleri işletmelerine her bir teknik kriter için temel destek tutarında ilave destek verilecek.
3. Küçük ölçekli balıkçılara avcılık desteği %43-100 arasında artırılacak.
4. Balıkçı gemisi sahibi veya ortağı kadınlara küçük ölçekli balıkçılık desteği %35 daha fazla ödenecek.