Milli Gazete'den Sadettin İnan'ın haberine göre, ucuz et uygulaması kapsamında A101, BİM ve MİGROS'a Et ve Süt Kurumu (ESK) üzerinden et tedariki yapan firmalar deyim yerinde ise köşeyi dönüyorlar. Söz konusu tedarikçi firmalar, ucuz et uygulamasından dolayı haksız kazanç elde ederken, üreticiye de büyük bir darbe vuruluyor. İddiaların ayyuka çıkması üzerine Tarım ve Orman Bakanlığı harekete geçerek, üç markette satılan eti takibe aldı. Ancak Bakanlığın aylardır gelen eleştirileri dikkate almaması sert eleştirilere neden oluyor.
UCUZ ETTE SÜREÇ NASIL İŞLİYOR?
Bilindiği üzere ucuz et uygulaması kapsamında A101, BİM ve MİGROS'ta kıyma ve kuşbaşı piyasaya göre daha düşük fiyattan satılıyor. Bu üç markette satılan kıyma ve kuşbaşı eti de ESK tarafından karşılanıyor. Bu etler ESK'dan doğduran marketlere gitmiyor. Aradaki tedarikçi firmalar, ESK'dan karkas olarak aldıkları etleri parçalayarak paketleyip marketlere veriyor.
RANT ÇARKI DEVREYE GİRİYOR!
İşte rant çarkı da burada devreye giriyor. ESK'nın firmalarla yaptığı sözleşmede inek eti veya dana eti diye bir ayrım yapılmadığı için sözde vatandaşın ucuz et tüketmesi için başlatılan uygulama, üç, beş firmanın rant kapısı oldu. ESK'dan 20 liradan aldıkları karkas dana etini üç markete vermeyen firmalar, bu eti piyasadaki müşterilerine 24, 25 liradan satıyorlar. Tedarikçi firmalar ellerini bile değmeden büyük kazanç elde ederken, marketlere ise piyasadan 15, 16 liraya topladıkları ineklerin etini kıyma ve kuşbaşı olarak veriyorlar. Görüleceği üzere ucuz et kapsamında A101, BİM ve MİGROS'a et tedariki yapan firmalar tek taraflı değil çift taraflı haksız kazanç elde ediyorlar.
TEDARİKÇİ FİRMALAR KÖŞEYİ DÖNERKEN YETİŞTİRİCİYİ ÖLDÜRÜYORLAR
Tedarikçi firmalar ESK'dan aldıkları karkas eti piyasadaki müşterilerine sattıkları için doğal olarak yetiştiriciden aldıkları hayvan sayısını düşürdüler. Durum böyle olunca yetiştirici de kesimliğe gelen hayvanlarını kestiremiyor. Bu tedarikçi firmalar aynı zamanda yetiştiricinin bu sıkıntılı durumunu da 'hayvanları düşük fiyattan almak için' bir baskı unsuru olarak kullanıyorlar.
BAKANLIK DAHA YENİ HAREKETE GEÇTİ
İddiaların ayyuka çıkması üzerine Tarım ve Orman Bakanlığı, üç markette satılan etleri yakın takibe aldı. Ancak bugüne kadar buradaki haksız kazanca neden sessiz kalındığı ise eleştiri konusu oldu. Daha öncesinde yapılan incelemelerde kıyma ve kuşbaşında inek etinin tespit edildiği ancak firmalarla yapılan sözleşmede satılacak etlerin inek veya dana eti diye bir ayrım yapılmadığı için Bakanlığın bu firmalarla ilgili bir işlem yapmadığı dile getiriliyor.
SÖZLEŞMEYE İNEK DANA ETİ AYRIMI YENİ KONULDU!
Tepkilerin artması üzerine firmalarla yapılan sözleşmenin yenilendiği belirtilirken, yapılan yeni sözleşmede inek ve dana eti ayrımının yapıldığı kaydediliyor. Yapılan incelemelerde ucuz et kapsamında üç markette satılan kıyma ve kuşbaşında inek etinin tespit edilmesi durumunda, tedarikçi firmayla yapılan anlaşmalar iptal edilecek.
ESK MARKETLERE ETİ NEDEN DOĞRUDAN VERMİYOR?
Diğer yandan, tedarikçi firmaların aradan çıkarılarak ESK'nın etleri doğrudan marketlere vermesi talep ediliyor. İstenilmesi durumunda ESK'nın imkanlarının buna müsait olduğu ancak Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'nin iş yoğunluğunu gerekçe göstererek buna karşı çıktığı kaydediliyor.