Tarım Kredi Kooperatiflerinin iştiraki Gübretaş, geri alım kararı doğrultusunda önceki gün 1 günde, 1,2 milyar liralık yani 5 milyon 308 bin lot hisse geri alımı yaptı.

Ne var bunda denilebilir. Borsa İstanbul’da halka açık birçok şirket, hisse geri alım kararı vererek, şirket hisselerini alabilir. Gübretaş’ın hisse geri alım kararı da bu şekilde değerlendirilebilir.

Ancak burada, sorgulanması gereken birkaç husus var. Bu sorgulamayı da hisse sahibi olan yatırımcılardan ziyade, burası çiftçiye ait bir şirket ve bu hisse geri alımında çiftçiye ait şirketin hak ve menfaati mi korundu yoksa hisse alım yoluyla birilerine rant aktarımı mı yapıldı? Bizim için önemli olan burası.

Öncelikle hisse geri alım kararının zamanlaması manidar.

Neden diyeceksiniz?

Hatırlayacaksınız, geçen yıl Gübretaş hisseleri 400 liradan 132 liraya kadar düşmüştü. Yani hisseler resmen çakılmıştı. Uzun bir süre de 140 ile 160 lira bandında kalmıştı.

Gübretaş, hisse geri alımını fiyatların dip yaptığı yani 1 lot hissenin 132 lira olduğu dönemde değil de hissenin yüzde 72 primlenerek 224 liraya çıktıktan sonra yapması dikkat çekicidir.

Burada şu gerekçe ortaya konulabilir; o dönem hisse geri alımı için kaynak yoktu, kaynak şimdi bulunduğu için yapıldı denilebilir.

Ancak burada kamuoyuna açıklanmadığı için bilinmeyen bir gerçeği de paylaşmış olalım. Bu hisse geri alımı tamamen Gübretaş’ı altın madeni şirketinin kasasındaki parayla yapılacak.

Hisse alımının, altın madeni şirketinin kasasındaki parayla yapılacağı kamuoyuna açıklandı ancak açıklanmayan bir gerçek var ki, o da altın madeni şirketinin kasasında olan para miktarı.

Altın madeni şirketinin kasasında 4 milyar lira para zaten mevcuttu. Yani hisse fiyatları dip yaptığında da bu kaynak vardı. Ancak ne gariptir, halka açık bir şirket olmasına rağmen Gübretaş yönetimi, altın madeni şirketinin kasasında biriken 4 milyar lirayı KAP’a bildirmeyerek yatırımcıdan bugüne kadar gizledi.

Dolayısıyla bu bilgileri üst üste koyduğumuzda, birilerinin düşük fiyattan topladığı hisseler, toplu halde Gübretaş tarafından alınarak bu kişilere rant aktarımı mı yapıldı sorusu akıllara geliyor.

5 milyon 308 bin lot hisse alımının da blok olarak bir gün içinde yapılması da bu soruyu daha anlamlı hale getiriyor.

Çünkü Gübretaş’ın halka açıklık oranı düşük olduğu için piyasada işlem gören hisse sayısı çok fazla değil. Yatırımcının elinde toplam 80 milyon lot hisse var fakat bununun tamamı her gün alınıp satılmıyor.

Yani anlayacağınız, Gübretaş tahtasından bir günde 5 milyon 310 bin lot hisseyi parça parça almak neredeyse mümkün değil. Birileri toplu halde bir satış yapacak ki ancak bu boyutta bir hisseyi alabilirsiniz.

Bu hisse geri alımı nedense aklıma, 2022 yılında 3.8’lik Hektaş hisse satışı ile çiftçiye çekilen 3 milyar liralık operasyonu getirdi.

Bilindiği üzere Tarım Kredi Kooperatiflerinin finansçı genel müdürü Hüseyin Aydın, piyasa değeri çok değerlendi diyerek Tarım Kredi’nin 50 yıldır satmadığı 3.8 oranında Hektaş hissesini borsa dışı bir işlemle Oyak Gıda’ya satmıştı. Oyak Gıda, Tarım Kredi’den aldığı 3.8 oranındaki Hektaş hissesini 3 ay içinde borsada satarak tam 2,7 milyar lira para kazanmıştı.

Bu uçuk bir rakam! Öyle ki, Tarım Kredi'nin o dönem toplam bilançosunun neredeyse yarısına karşılık geliyor.

Normal şartlarda bir genel müdüre bunun hesabı ağır bir şekilde sorulması gerekiyordu. Hele hele bu genel müdür bir de finansçı ise! Ama maalesef çiftçiye büyük bir operasyon çekilirken, birileri de köşeyi sağlam bir şekilde dönmüştü! 

Düşünün 'piyasa değeri çok yükseldi' diye satılan hisseyi borsada yatırımcı almıyor, şirketin patronu alıyor. Bırakın finansçı olmayı, patron kendi şirketinin hissesini blok olarak alıyorsa durup bir düşünmeniz gerekiyor. Ama nedense kendisini Türkiye’nin sayılı finansçılarından gören Hüseyin Aydın, bunu göremedi! 

Diyeceğim, Hektaş hisse satışında Tarım Kredi ortaklarına büyük bir operasyon çekilmişti. İşte bundan dolayı, hisse geri alım kararının ardından Gübretaş hisseleri de yakından takip edilmesi gerekiyor.

Birilerinin düşük fiyattan topladığı Gübretaş hisseleri yüzde 70 primli bir şekilde onlardan geri alınarak çiftçinin kaynaklarından birilerine rant aktarımı mı yapıldı?

Bunu da Gübretaş hissesinin bundan sonraki seyri ortaya koyacak.