Bir gram önleme, bir kilo tedaviye bedeldir.
Tavukçulukta ne deriz? Tedavi yoktur, korunma vardır.
****Öncelikle ekonomi nereye gidiyor?
****Faizin tek başına ekonomiyi batırdığını ama tek başına ekonomiyi düzeltemediği bir dönemi yaşıyoruz.
****Enflasyonda bir düşüş var ama dünyada en yüksek ilk beşin içinden çıkamıyoruz.
**** Türkiye’de yıllık enflasyon %61,36 iken, 19 devletin yıllık toplamından yani %60,5’ten yüksektir. Bakalım 19 devletin toplamına; Ukrayna %7,1 +İngiltere %6,7+Rusya %6,0+Hindistan %5,0+Fransa %4,0+Almanya %3,8+İsrail %3,8+Kanada %3,8+Amerika %3,7+İspanya %3,5 +Japonya %3,0+Endonezya %2,6+Portekiz %2,1+İsviçre %1,7+ Yunanistan %1,6+Danimarka %0,9+Gürcistan %0,8+Belçika %0,4+Çin %0,0= %60,5
****Enflasyona bakıyoruz;
****Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)’nde aylık artış % 3,43 olurken yıllık artış % 61,36 oldu.
TÜİK %61,36, İTO %72,73 ve ENAG %126,18 olduğunu belirtiyor.
****Hangisi gerçek?
****Ben çiftçimize soruyorum. Mazotta, zirai ilaçta, elektrikte, girdi fiyatlarında artış, hangisine yakın? Siz ne diyorsanız bu doğru rakamdır. Bu durumda enflasyonun kısa sürede tek rakamlara düşme şansı var mı?
****Acaba faiz neden hala enflasyonun altındadır?
****Gıda enflasyonu Ekim ayında aylık yüzde 3.20 ve yıllık yüzde 71.99 oldu. Dünya'da (FAO) Yıllık %10,9 iken aylık % 0,5 azaldı. Dünyada düşüyor, Türkiye’de ise gıda fiyatları Ağustos 2020’den bu yana 39 aydır aralıksız artıyor.
****Ekim ayında fiyatı en çok artan tarım ve gıda ürünleri hangileri?
Yumurta: % 10,78
Şekerleme, çikolata: % 9,47
Sebzeler: % 9,15
Kuzu eti: % 8,83
Kuru meyve ve sert kabuklu yemişler: % 8,57
Ekim ayında fiyatı düşen ürünler hangileri
Taze meyveler: % -5,69
Peynir: % -0,29
****Tarımı gelişmiş ülkelerde kırsal ve tarımsal toplulukları destekleyen programlara önemli yatırımlar yapılıyor.
Çiftçilerin sivil toplum kuruluşları bu konularda çok çalışıyorlar. Hükümetleri yönlendiriyorlar.
Çiftçilerin sivil toplum kuruluşlarının hükümetlerden istediği ve hükümetlerin kabul ettiği büyük bütçe ayırdıkları yatırım konularına bakalım.
*İklim dostu tarıma yatırım,
*Kırsal altyapıya yatırım,
*İstihdam yaratmak ve kırsal odaklı ekonomik kalkınmayı desteklemek için kırsal topluluklarla ortaklık yapmak için yatırım,
*Kritik kırsal yüksek hızlı internet altyapısını genişletmek için yatırım,
*Kırsalda yaşayanlar için yenilenebilir enerjiye erişimi artırmak ve enerji maliyetlerini düşürmek için yatırımlar.
****2022 Yılının kelimesi, psikolojik veya duygusal manipülasyon yani "Gaslighting" olmuştu. Bu konu ile ilgili yazımı, 05.12.2022 tarihinde yazmıştım. Konu başlığı da; “Tarımda Gaslighting Nedir?” olmuştu. Psikolojik veya duygusal manipülasyonu örneklerle anlattım. Tarımda zihni manipüle eden, fena halde yanıltıcı, düpedüz aldatıcı davranışlara örnekler vermiştim.
Kimse çiftçilerimiz üzerinde egemenlik kurmamalıdır.
Kimse STK’rı kontrol altına almamalıdır. STK’lar buna izin vermemelidir.
Tarım paydaşlarının düşüncelerini hiçe sayan kişiler dikkate alınmamalıdır.
Çiftçimiz her zaman şunu düşünmelidir. Neden her zaman tetikteyim? Neden huzursuzum? Neden uykusuzum? Bunun ne kadarı benden kaynaklanıyor? Ne kadarı bana sormadan alınan kararlardan kaynaklanıyor?
Kimler beni yanıltıyor? Çıkarları neler? Kimler çiftçilerimizi, kamuoyunu yanıltıyor?
Siyasetçiler mi, medya mı, haber kuruluşlarımı, Cumhurbaşkanlığı Bilim ve Sağlık Kurumu mu, Tarım ve Orman Bakanı mı, Tarım ve Orman Bakanlığı mı?
Neden çiftçimiz doğruları sorarken ona bunların hepsi senin kafanda aslında bir sorun yok diye geçiştirirler?
Acaba bununla çiftçimize girdi fiyatlarının artması unutturulmak mı isteniyor olabilir mi?
Acaba bu yalanlara inanarak bizde mi bu yalanları söylüyoruz?
Ancak çiftçimiz yanlış politikaların farkındadır. Artık politikacıları sorguluyorlar. Tarlalarda politikacıları göremiyoruz.
Çiftçilerimizin bu konulara çok dikkat etmesi gerekiyor.
*****2023 Yılının kelimesi, Yapay Zeka (AI) oldu. Aslında günlük hayatımızın her yerinde ve içinde yer aldığından geçen yılın dört katından fazla arandı…
Bu yıl tarımla ilgili yazarken, konuşurken yapay zeka (AI) kelimesi hepimiz çok kullandık. Daha fazla gündemimizde olacak.
****Dünyada durum çok kötü! Zeytinde 2023-2024 Hasat Başladı: İlk tahminler!
2023-2024 sezonu zeytinyağı üretimine ilişkin ilk tahminler açıklandı. Bu tahminler herkesin beklediği gibi oldu. Çok kötü bir zeytin sezonu geçireceğiz.
****Bunun nedenleri;
Kuraklık, tam çiçeklenme dönemindeki aşırı sıcaklıklar, yağmurun olmaması veya çok fazla olması, Eylül ayında dolu yağışıdır.
Ayrıca 2023 yılında üretim maliyetlerinde genel bir artış da damgasını vurdu.
----Dünyanın en büyük üreticisi olan İspanya'nın, son üç yılda yıllık ortalama 1,3 milyon ton üretim vardı. 2023/24 kampanyası için 765.362 ton üretim yapması bekleniyor. 2022 yılında yapılan tahminler bile zeytinyağı üretiminin bu yıl %25 oranında düşmesini bekliyor.
----Son tahminler İtalya'da yaklaşık 270.000 ton ve en iyi senaryolarda 290.000 ton civarında olduğunu gösteriyor. Bu, en iyi sezonlarda kaydedilen hacimle karşılaştırıldığında yaklaşık %10'luk bir düşüşü temsil ediyor. Orta İtalya'da %50'lik bir düşüş beklenirken, ülkenin güneyinde üretimin %10 oranında azalması bekleniyor. Tüketici fiyatları neredeyse iki katına çıktı ve kilo başına fiyatlar yaklaşık 10 avroya ulaştı.
----Yunanistan'da, geçen yılın "bol" sezonunun ardından kötü bir sezon olarak, yaklaşık 170.000 ton bekleniyor.
----Tunus'ta bir önceki sezona göre yüzde 10-15 civarında hafif bir artışla 200.000-220.000 ton zeytinyağı üretimine ulaşılması bekleniyor. Şu anda, özellikle Sidi-Bouzid ve Kairouan bölgelerinde sistemlerin %55'inden fazlası sulanıyor. Çok iyi kalite bekleniyor, ülke %80'den fazla sızma zeytinyağına sahip olmayı hedefliyor.
----Fas'ta üretimin 80.000 veya 100.000 ton arasında olması bekleniyor. Bu, normal bir yıldaki üretimle (normalde 180.000 ila 200.000 ton arasında tahmin ediliyor) karşılaştırıldığında %44 ila 50'lik bir düşüşü temsil ediyor. Sektör, bazı zeytin yetiştirilen bölgelerde fiyatının litre başına 8 ila 13 avroya ulaşacağı yerel zeytinyağı pazarında önemli yansımalardan korkuyor.
----Türkiye, 2022-2023 sezonunu tüm zamanların en yüksek seviyesiyle tamamladı ancak bu sezon üretimde 170.000 ila 190.000 ton arasında bir düşüş yaşanması bekleniyor.
----Portekiz: Gelişmiş bitkisel dönem (yüksek kış sıcaklıkları nedeniyle Ocak ortası), ağacı açıkta bıraktı ve Şubat sonu ve Mart başında meydana gelen geç donlara karşı savunmasız bıraktı, bu da bol olması gereken çiçeklenmeyi önemli ölçüde azalttı. Bu iklimsel durumun Portekiz'deki üretim üzerinde ciddi bir etkisi oldu ve en soğuk bölgeleri neredeyse üretimsiz bıraktı.
----Fransa'da 2023/24 zeytin yetiştirme sezonu üretimi, üst üste ikinci yılda "inkar edilemez" bir düşüş yaşayacak. Henüz kesin tahminler yok.
****Sonuç olarak ekonomiyi takip etmek zorundayız.
****Zeytinciliğin önü açık. Üreticimiz akıllı zeytincilik yapmak zorundadır. Her üreticimiz zeytin entegre mücadelesini artık kendisi yapmalıdır. Sırıklarla zeytin ağaçlarını dövmekten vazgeçmeliyiz. Sırıkla zeytin ağacına çok zarar verdiğimizi bilmeliyiz. Sırıkla kırdığımız dallar nedeniyle hastalıkların daha kolay bulaşmasına neden oluruz. Daha az zeytin alırız.
Ülkemizden dökme zeytinyağı alıp, katma değeri yüksek ürüne çevirerek bizden daha çok kazanılıyorlar. Artık bu işleri biz yapmalıyız.
İklim değişikliği nedeniyle artık bazı bölgelerimiz de zeytincilik yapılamıyor. Ama hiç zeytincilik yapılmayan yüksek bölgelerimizde zeytincilik yapılmaya başlandı.
İklim değişikliğini yönetemediğimizden, iklim değişikliği zeytincilikte de bizi yönetmeye başladı.
Dünya zeytinin özellikle sızma zeytinin tadını aldı. Özellikle Çin zeytinyağı çok fazla ithal ediyor. Bunun yanında ülkede zeytincilik üretimi çok fazla artıyor.
Zeytin ve zeytinyağı fiyatları artmaya devam edecek. Biz zenginliğimizin farkında değiliz. Zeytinciliğe tüm paydaşlar gerekli hassasiyeti göstermek zorundadır.
Hem zeytin üreticimiz daha fazla kazanır hem ülkemiz ekonomisine daha fazla katma değer sağlanır.
