İlk sekiz aylık traktör satış adetleri yayımlandı.
Birçok açıdan değerlendirilmesi gereken adetlere bakınca matematiğin bilim kadar aslında bir dil olduğunu ve bu dilinde anlaşılması gerektiği ortada.
2024 yılı TÜİK verilerine göre son ay ve toplam traktör satışları şöye:
Veriler ürün bazlı ele alındığında bu yıl satışların 80 HP altına doğru yoğunlaştığınızı görüyoruz. Bunun asıl sebebi ise Ziraat Bankasının, çiftçiye uygun gördüğü traktör kredisi rakamı.
Yani geçen sene 700 dönüm sulu araziye 2,500 milyona kadar sübvansiyonlu kredi veren banka bu sene aynı çiftçiye 800-1.000 milyon kredi tanımlamış olması. Onu da vermemek adına neredeyse çiftçiyi bir tek sözlü mülakata sokmuyor banka.
Bu da çiftçiyi ihtiyacı doğrultusunda aldığı kredi rakamı kadarlık traktör değişimine sevk etti.
Elbette ki tüm bunlardan bağımsız olarak çiftçinin ürünü para etseydi, bugün bam başka değerlendirmeleri yapıyor olacaktık!
Yıl sonuna doğru 60-65 bin adeti yakalayacak sektörde bayilerin pekte mutlu olmadığı bir dönemi yaşıyoruz.
Çok düşük marjlar ile kendinden finansman imkanları ile satış yapan bayileri asıl kaygılandır temel sorun ise takasa alınan traktörlerin stok yükü olarak bekleme süreci. Bu durum bayiler açısından, sıfır traktörlerin satış sürecinde takasa alınan ikinci el traktörlerin ciddi bir mali stok yükü yaratıyor olması ile ciddi bir kambur oluşturuyor.
Diğer bir durumda, sektörün uygun maliyetli finansal koşullara ulaşamaması.
Ziraat Bankası'nın kredi koşullarını sıkılaştırması özel bankaları tarım sektörüne kanalize etse de özel bankaların %20’ye varan katkı paylı kredi imkanları pekte talep yaratan bir süreç oluşturmadı.
Traktör bayilerinin, sıfır faizli traktör kredisi!
Etiketi ile sosyal medyada paylaşıma soktukları özel banka kredi imkanları çiftçinin bankaya gittiğinde durumun hiçte öyle olmadığını ortaya koydu. Faizin peşin alındığı katkı paylı kredi imkanları pekte çiftçiye cazip gelmedi.
Bu da işin en önemli ayağı olan finansal koşullarının zorluğunu ortaya koyuyor.
Bayiler 65 bin adetlere koşarken, işin birde doğrudan borçlanma yani DBS sistemi ile bayiliklerini sürdürme gayreti var.
Güçlü bir firma desteği ve ödeme rahatlığı yaratmayan firmaların bayileri ilk yarıda ciddi sıkıntılara maruz kaldılar. DBS faizi girdabına düşen ya da bunun kıyısından son anda dönen bayiler yıllarını ve emeklerini harcadıkları bayilikleri bırakmak zorunda kaldılar.
Bundan dolayıdır ki 2024 yılı içinde yaklaşık iki yüze yakın bayinin bayilikleri firmalar tarafından fes ya da iptal edildi.
Bu yıl hepimiz için kör topal öyle ya da böyle bitecek, neticede yüzdük yüzdük kuyruğuna geldik.
Asıl sorun traktör sektörünün 2025’te neler bekliyor olacak gibi görünüyor.