TÜİK verilerine göre 2021 yılı plaka tescili yapılmış toplam traktör satış rakamları belli oldu.
Buna göre 12 ayılık veride incelenmesi ve ele alınması gereken birçok konu var.
Şirket bazlı marka üretimleri ele alındığında tablo aslında parlak bir yıl geçirmiş gibi görünüyor ancak bu tetiklemenin kendi içinde birçok nedeni var.
Özellikle Ekim ayında başlayan döviz kuru etkisi ile neredeyse günlük maliyet değişimine uğrayan traktör sektöründe üreticiler ve bayiler açısından eşi benzeri görülmemiş bir dönem yaşandı.
Döviz kurları belli bir durağanlığa girse de maliyet artışları devam etmekte.
Tedarikçi birçok firma Kasım ve Aralık zamlarını Ocak ayında yansıttı buna paralel olarak asgari ücret artışı ile beraber maliyet dolayısıyla fiyat artışları devam etti.
Bu ve buna benzeri etkiler ile bazı firmalar 2021 yılının Ekim ayından sonra üretime devam etse de fiyatlandırma yapamadıkları için satışı durdurmak zorunda kaldı.
İthal markalarda ise Avrupa ve Amerika da ki enflasyon artışları ürün fiyatlarına yansıdı.
Genel olarak baktığımızda döviz kurlarının artmasına yönelik kaygıyı halen yaşayan sektör temsilcileri neredeyse bir ara Türk Lirası olan satış listelerini döviz kuruna çevirerek günlük kurdan satışlar yapacaktı.
Tabloda da göründüğü üzere traktör şirketlerinin üretimini yaptığı markaların 2021 yılı toplam satış adetleri böyle.
Yurt içi satış adetlerini kapsayan adetler bir önceki yıla göre artış göstermiş.
2020 yılında 50.612 adet satış gerçekleştiren sektör 2021 yılında ise toplamda 66.053 adetlik bir satış gerçekleştirmiş.
66.000 adetlik bu satışın yaklaşık %90’ına yakını yani 59.500’i çiftçilerin ikinci el traktörlerini takasa vermesiyle gerçekleşmiş bir adet.
Hindistan, Çin ve ABD’den sonra Dünyada ki en büyük dördüncü traktör pazarı Türkiye.
Traktör satışlarında ki artışa yönelik bazı hususları 06 Ocak 2022 tarihli yazımda genel itibariyle belirtmiştim. Merak edenler mevzuat değişikliğinden kaynaklı maliyet artışlarından önce çiftçilerin traktör değişimine neden yöneldiklerini içeren yazımı okuyabilirler.
Kısacası başlık başlık sıralayacak olursak:
-Teknik yönetmelikteki maliyet artışlarından önce çiftçi traktör değişimini erkene aldı.
-Döviz kurlarından kaynaklı fiyat artışları traktör değişimlerinin erkene alınmasına sebep oldu.
-Sıfır traktör üretimde yaşanan arz talep dengesinin bozulması ile ikinci el traktörünün değerinin artması ile çiftçinin sıfır traktöre yönlenmesi satışı artıran bir diğer husus oldu.
Çiftçi, aylık 1.22 yıllık ise 14.64 faiz oranlarıyla 5 yıl vadeli, yılda bir ödemeli sabit faizli devlet sübvansiyonlu kredi avantajları ile bu değişimi gerçekleştiriyor.
Ziraat bankası %75’ini kredilendirdiği bu işlemlerde sektörün en önemli yapı taşını oluşturuyor.
2022 yılında ise artan üretim maliyetleri sektörün neler ile karşı karşıya kalacağı ise tam bir muamma.
Çünkü toprağı işleyen ve üreten çiftçinin de üretim maliyetleri neredeyse dört katına çıktı dolayısıyla bugün kabin klimalı 100 HP yerli marka bir traktörün ortalama fiyatı 500-550 Bin TL, oysa bu oran 2021 yılının Ekim ayından önce 300 ile 350 Bin TL arasındaydı.
Sürekli otomobil sektörünü konuşup duran ana akım medya umarım Traktör sektörünün de sıkıntılarına kulak verirde çözümün bir parçası olurlar.