Dünyada, ekonomi ve tarım için “Kara Kış” ve “Kış Zor Geçecek” deniyor. İzlediğim kadarıyla tarımda, Sibirya soğukları ile beraber kara bir kış geçirmeye başladık.
Bu konu dış medyada uzun süre var. Kara kışın veya kışın zor geçmemesi için bilim ışığında alınacak önlemler, planlar ve projeler ne olmalıdır?
Hazırmıyız?
Hangi konular öncelikli olmalıdır?
Gelişmiş ülkeler bilim ışığında nasıl planlar projeler hazırlıyor?
Risk planları ile krizleri yönetmeye nasıl çalışıyorlar?
Acaba bu konularda ilgili otorite ne yapıyor?
Hangi önlemleri almaya çalışıyor?
Bunun yanında herkes enflasyon, gıda enflasyonu, hayat pahalılığı, doların artışı, ekonomi sorunları ile ilgileniyor.
Sorunlar ve çözümler yazılıyor söyleniyor. Bir türlü çözümsüzlük havuzundan çıkılamıyor. Ancak önemli bir konu unutuluyor. Geçim sıkıntısı çekenlerin, çiftçinin, memurun, işçinin, işsizlerin ve iş bulamayan üniversite mezunlarının, salgın boyunca sahada mücadele veren kahramanlarımızın psikolojik sorunları ne oluyor?
Ülkemizde intihar sayıları ne kadar?
Kırsalda özellikle çiftçilerimizde bu oran nedir?
Böyle bir sorun varsa nasıl çözümleniyor?
Hangi bilimsel sosyal projeler uygulanıyor?
Gelişmiş ülkelerde seçimlerde, ülkedeki en büyük çiftçi birliği tarafından önerilen ve tarımdaki diğer birlikler, kuruluşlar tarafından ortak imzalanan bir manifesto, kırsal alanları canlandırmaya yönelik önlemler sunuyor. Örneğin;
Bu birlikler tarımda, "Düşüşün kaçınılmazlığını reddediyorlar". Bazı projelerin mutlaka devam etmesine karar veriyorlar. Etmediği takdir çiftliklerin zayıflamasına yol açacağını savunuyorlar.
Bu bağlamda ele alınması gereken ilk zorluk gıda egemenliği sorunu olduğunu gördüklerini, bu konuda "güçlü bir siyasi irade olmadan" "büyümenin yolu çizmişler. Çarpık ithalata son verilmesini istekleri arasındadır.
Üstlenilmesi gereken ikinci zorluk: demografi ve onun karşılığı olan mesleğin çekiciliğidir.
Üçüncü zorluk, ekolojik geçiştir. Ayrıca su olmadan tarım olmaz. Akıl galip gelmelidir.
Arazinin yeni bir çekiciliğine, kırsalın yeni bir çekiciliğine tanık olmuyor muyuz?
Dünyanın en büyük girdi şirketleri, malzeme ve navlun maliyetlerinin yüksek olmaya devam ettiğini ve çiftçilerin 2022'de fiyatların artmasını beklemeleri gerektiğini bildiriyor.
Enflasyon, 2021'de tüketici evlerinde dükkân açtı ve fonları sessizce arka kapıdan çekti.
Gıdada fiyatlar artıyor.
Analistler, çiftçilerin 2022'de mahsul girdileri için aynı tür fiyat artışları ve baskılar bekleyebileceğini söylüyor.
2022'ye kadar devam edecek bir kullanılabilirlik sorunu var.
Gübre, ekipman, girdi maliyetleri veya tohum olsun pek çok şey daha pahalı olacak beklentisi içindeler..
Sonuç olarak bu, 2022'de emtia fiyatları yüksek kalsa bile, maliyetlerin marjları yutacağı anlamına geliyor. 2021 sezonuna marjlar için yüksek bir filigran olarak bakmalı tahmininde bulunuyorlar.
Gübrede artış büyük oldu. Gerektiğinden daha az gübre kullanımına gidileceği düşünülüyordu. Ya az kullanılıyor yada kullanılamıyor.
Tohum maliyetleri artacak.
Erken sipariş iyi olur ama çiftçinin durumu ortadadır.
Bununla birlikte, tedarik zinciri ve lojistik konularının tohum fiyatlandırma denkleminin bir parçası olması gerekir.
Çiftçilerin zamanında kararlar vererek ve ihtiyaç duydukları şeyleri sürecin başında güvence altına alarak farklı şeyler düşünmelerine neden oluyor.
Tarımda ilişkiler önemlidir. Çiftçilerin hastalık ve haşere baskısını değerlendirdiği için kararların hasatta başladığını öne sürülüyor. 2021'de operasyonların karşılaştığı ve 2022'de sorun olabilecek herhangi bir zorluk şimdi dikkate alınmalıdır, deniliyor.
Yetiştiriciler aslında biçerdöver üzerinde satın alma kararları veriyorlar çünkü bir çiftlikte neyin işe yarayıp neyin yaramadığını görüyorlar.
Çiftçilerin tedarikçileriyle olan iyi ilişkilerinin 2022' de hiç olmadığı kadar önemli olabilecek.
Bu işin çoğunun ilişkiler üzerine kurulduğunun farkındayız. Bu yıl, sezon boyunca karşılaşabileceğiniz zorluklara hazırlıklı ve hazır olmanızı sağlamak için ilişkilerinizi kullanmakla ilgilidir.
Tarım politikası reformu üzerinde çalışmalıyız.
Bu reformda neler olmalı?
Yasal düzenlemesi olmalıdır. Düzenlemelere gereksinme varsa zaman geçirilmemelidir.
Çiftçilerin geçim kaynaklarını destekleyebilecek ve toplum için sağlıklı ve sürdürülebilir gıdaların yanı sıra canlı kırsal alanlar sağlayabilecek sürdürülebilir ve rekabetçi bir tarım sektörünü teşvik etmeyi amaçlamalıdır.
İnsan ve toplum olmak üzere tarım ve kırsal alanlar tüm projelerin odağında yer almalı ve yer alması sağlanmalıdır.
Çiftlikten çatala ve biyoçeşitlilik, stratejilerin hedeflerine ulaşmada önemli bir araç olmalıdır.
Sonuçlara ve performansa büyük önem veren modernize edilmiş bir politikalar olmalıdır.
Politika, tarım ve kırsal alanlarda sosyal, çevresel ve ekonomik sürdürülebilirlik için hedeflerle bağlantılı spesifik hedeflere odaklanmaktadır.
Acaba temel hedefler neler olmalıdır?
Ulusal stratejik planlar
Performansa ve sonuçlara odaklanmak
Reformun kilit alanları (Sürdürülebilir tarım ve ormancılığa geçişi desteklemek için bir dizi politika reformunu içermelidir.)
Daha yeşil bir politikalar
Ekoplanlar öne çıkmalı
İklim ve biyoçeşitlilik
Daha adil bir politikalar
Akıllı ve aktif çiftçiler
Sosyal koşulluluk
Ödemelerin yakınsaması
Genç çiftçilerin desteklenmesi
Cinsiyet dengesinin iyileştirilmesi (Cinsiyet eşitliği ve kadınların tarıma katılımının arttırılması)
Rekabet gücünü artırmak
Geliştirilmiş pazarlık
Pazar yönelimi
Kriz rezervi
Bilgi, araştırma ve yenilik ön planda yer alıyor.
Güçlü bir bütçe…
Bir kez daha yazacağım. Öncelik bilim ışığında eğitim sistemimizde yapısal reformlar yapılmalıdır. Akıllı ve kaliteli liglerde oynamak için, akıllı ve kaliteli yöneticiler ve akıllı ve kaliteli takım oyuncularının olması gerekir.
Bu tarım ve diğer sektörler içinde geçerlidir.
Zihniyetin değişmesi ve geleneksel yönetimden çağdaş bir yönetime geçiş gerekiyor. Bu hantal yapı çözüme odaklı olamıyor.
Adama göre mi koltuk, koltuğa göre mi adam, konusu çözülmelidir.
Kamuda, STK’ da ve üniversitelerde yapılanma mutlaka gereklidir. Burada yapılanmayı yapılandırma ve reorganizasyon ile karıştırmamak gerekir. Ülkemizde tarımda, yapılanma konu bazında olmalıdır.
Ayrıca tarımla ilgili bakanlık artık sadece düzenleme ve denetleme görevlerini yerine getirmelidir. Diğer görevleri STK yapmalıdır. STK’ rın politik gücü, kuvvetli lobisi olması gerekmektedir.
Bu konular çözülmediği takdirde Tarım 4.0, Dijital Tarım, Akıllı Tarım sadece konuşulur. 4.0’ lar konusunda çok bilgi kirliliği var. Bu konuya ileride değinmek istiyorum..
Rusya’da buğday fiyatları yine yükseliyor.
Buğdayın tonu 400 doları geçebilir. Reuters'in bildirdiğine göre, geçen hafta Rus buğdayının ihracat fiyatları, ithalatçılardan gelen güçlü talep üzerine yeniden yükseldi.
Aralık ayının ilk yarısında teslimat için % 12,5 proteinli bir ton buğday fiyatı 6 $ artarak 334 $ / ton (FOB) oldu.
Analitik merkezde Ton FOB başına 5$ ila 337$ arasında maliyet artışı kaydedildi.
Analitik Merkezin Başkanı %12,5 proteinli buğday fiyatlarının arttığını ve Aralık teslimatı için 338 $ / ton FOB ulaşıyor.
Bunun nedenini rakip ülkelerdeki tarım maliyetindeki artış ve ithalatçılardan gelen yüksek talep (Cezayir, Mısır, Türkiye'den gelen ihaleler) olarak nitelendirildi.
Avustralya'nın doğu bölgelerindeki yağışlar ve yeni buğday hasadının kalitesinde önemli bir bozulma riskleri ile ilgili haberler dünya pazarında fiyatların yükselmesini kolaylaştırdı.
Avustralyalı çiftçiler en büyük mahsulü hasat etmeye başladılar, ancak son yağmurlar fiyat sıkıntısını getirdi.
Dünya pazarı ton başına doğru 400 dolara tetikliyor. Bu ihtimal yüksek ama bundan sonra hükümet, değişken vergi hesaplama formülündeki oranı yukarı doğru değiştirecek. O zaman ihracat oranı ciddi şekilde düşecek deniliyor.
Tarım Bakanlığı daha önce bildirdiğine göre, 24 Kasım'dan itibaren buğday üzerindeki ihracat vergisi 77,1 dolardan 78,3 dolara yükseldi.
Geçen hafta Cezayir, Aralık teslimatı için 250 bin ton Rus buğdayı satın aldı.
Tarım Bakanlığı'na göre 2021/22 sezonunda hububat ihracatı 45-48 milyon ton olacak.
Artan mahsul girdi fiyatlarını yönetme nasıl olacak?
Artan Girdi Maliyetleri ne olacak?
Akaryakıt fiyatı artıyor.
Glifosat ve diğer popüler kimyasallarda kıtlık olacak mı? Bu görülmeye devam ediyor.
Hangi tohumu alıyorsanız ona uygun yabancı ot ilacınında alınması öneriliyor. Tabii parası olan!
Bir üretim bütçesi yazmak gerekiyor. Üretim bütçesi nasıl hazırlanır?
2022 tahıl çiftliği gelir tahminleri gübre maliyet artışlarından olumsuz etkilendi..
Gelir Projeksiyonları?
2022 için senaryolar ne olacak?
Rabobank buğday fiyatında daha fazla artış bekliyor.
İthalata yüksek oranda bağımlı ülkelerde yeterli buğdayın bulunup bulunmadığına ilişkin endişeler nedeniyle Rabobank, en az 2022 ortalarına kadar fiyat artışları bekliyor.
AB, dört alarmı hesaba kattıktan sonra Türk greyfurtları üzerindeki pestisit kontrollerini %10'a çıkardı.
ABD patateslerinde daha düşük verim, daha yüksek fiyatlar.
Verimlerin bir yıl öncesine göre düşmesiyle, nakliye noktası fiyatları gözle görülür şekilde arttı.
Şeker kamışı
Brezilya’da enerji piyasası yükselen şeker fiyatlarını destekliyor!
Tarımsal Gıda Sistemi İçin Devam Eden ve Gelecekteki Zorluklar var mı?
Biber ve pestisit sorunu devam ediyor mu?
Gelişmiş ülkelerde çiftçilerin STK’ ları çok önemli rol alıyor. Bu STK’ lar kooperatif, birlik olarak karşımıza çıkıyor. İlgili otorite sadece düzenleme ve denetleme görevini yapıyor. Çiftçi entegre mücadele yapıyor. Entegre mücadele kurallarına tamamen uyuyorlar. STK’ rın politik gücü ve kuvvetli lobisi var. Tedarik zincirinin her aşamasına önem veriyorlar.
Tarımsal destekleme uygulaması değişiyor. Tek bir kurum sorumludur. Ülke ekonomisine daha fazla katkı sağlayan, çevreye daha duyarlı olan daha fazla destekleme alıyor.
Ülkemizde bu konuda çalışmalar bulunmaktadır. Hiç karamsar olmaya gerek yok. Onlarda zamanında zorluklar yaşamışlar. Ancak hızımız düşük..
Gıda enflasyonu beklenenden daha kalıcı görünüyor.
İşletmelerin iyi bilgilendirilmiş kararlar alabilmeleri için küresel ve ülkemizin ekonomik ortamını gözden geçirmek gerekir. Ekonomik toparlanmanın hızı, genel enflasyonist baskılar ve devam eden tedarik zinciri zorlukları nelerdir?
Gıda enflasyonu, son aylarda ivme kazanırken bunun nedenleri yüksek girdi maliyetleri ve işgücü sorunlarıdır.
İklim değişikliği bazı ülkelerde bazı bölümlerinde zorlu ürün yetiştirme koşulları, arzın daralmasına ve emtia fiyatlarının yükselmesine katkıda bulundu.
Düşük su seviyeleri, 2022 için su kısıtlamalarını zorunlu kılacak. Et fiyatları yükseliyor.
Rabobank, gıda fiyatlarının 2022'de pandemi öncesi seviyelere geri dönmeyeceğini tahmin ediyor.
Bir tarım işletmesi bankacılığı uzmanı olan Rabobank, yeni yayınlanan Tarımsal Emtia Piyasaları Araştırma Görünümü 2022'de, emtia fiyatları yüksek nakliye dahil enflasyon tarafından desteklendiğinden, gıda fiyatlarının 2022'de pandemi öncesi seviyelere geri dönmesinin pek olası olmadığını söyledi. Neden olarak maliyetler, enerji ve gübre fiyatları ayrıca işgücü sıkıntısı.
Enflasyonist baskılar yukarı yönde girdilere ve aşağı yönde hayvansal protein ve genel ekonomiye uzanıyor.
Gıda fiyatları rekor seviyeye ulaştı!
Bir dizi iklim kazası temel gıda maddelerinin fiyatlarında artışa neden oldu. Ana ihracatçı ülkelerde gıda bulunabilirliği kötüleşiyor ve açlık isyanlarının damgasını vurduğu 2007-2008 dönemine yaklaşıyor.
Tarımı gelişmiş ülkelerde, STK’ da önemli bir konu var.
Teknik eleman çiftçiye kazandırdıkça daha fazla ücret alıyor. Kim projesinde başarılı ve hedeflerini geçiyorsa ona göre yıllık sözleşme yapılıyor. Başarısız ise işten çıkışı için sözleşmeden bir ay önce kendilerine bildiriliyor. Bir konuda uzmanlaşıyorlar. Tayin gibi sorunları yok. Başka bölgeye geçseler de uzmanlık alanında çalışıyorlar. Kreş, eğitim gibi sosyal sorunları çözülmüş.. Tatil yapabiliyorlar. STK’ lar hem teknik elemanların hem de çiftçilerin eğitimlerini ön planda tutuyor. Çiftçiyi teknoloji ile buluşturuyorlar.
***Girdi krizi kapıda mı?
Artan girdi fiyatları, potansiyel kıtlıklar nasıl yönetilir?
İklim değişikliği!
Tedarik yavaşlamaları!
Tarife sıkıntıları!
Çiftçi hayal kırıklıkları!
2022 tahıl çiftliği gelir tahminleri gübre maliyet artışlarından olumsuz etkilendi..
Gelir Projeksiyonları?
2022 için Senaryoları ne olacak?
***Neden lizin eksikliği üzerindeki tüm yaygara? Lizin nedir?
***Norveç’te gübrede yeni fiyat şoku yaşanıyor.
***Organik Tarım! İspanya tarım arazilerinin %8'99, Hollanda % 3'75, Fas %0'03, Türkiye % 1,45, Mısır % 3,02, Fransa % 7'83, ve İngiltere % 2'66’ nı organik tarıma ayırıyor. İlginç bir gerçek olarak, ABD tarım arazilerinin % 0,57, Rusya % 0,31 ve Çin % 0,42’ ni organik üretime ayırıyor.
***Kış toprağını koruyan çiftçilere yeni ödeme planı
İngiltere’ de, ilk aşamada hükümet, çiftçilere toprağı test etmeleri, bir toprak yönetim planı hazırlamaları ve kışın toprağın %70'ini kaplamaları için hektar başına 22 sterlin teklif ediyor.
Toprağı beslemek için %15 bitkisel ekim ile topraklarının %95'ini kaplarlarsa hektar başına 58 sterlin alacaklar.
***Tarımda avans
İspanya'nın talebi üzerine Avrupa Komisyonu, düzenlemeyi oluşturan %50'lik avansın bu kampanyada toplam yardımın %70'ine ulaşmasına izin verdi.
Bu avanslar, 16 Ekim ile 30 Kasım arasında, 3.350 milyon avroya ulaşabilecek ve bu kampanya için tek başvuruda bulunan 664.000 çiftçi ve çiftçiye fayda sağlayacak bir doğrudan yardım avansı sağlayacak.
Bu ödemeler, çiftçiler ve çiftçiler için bu likidite enjeksiyonunun gerekli olduğu bir zamanda çiftliklerin yaşayabilirliğini sağlayacaktır. PAC'nin 2021 kampanyasının doğrudan ödemelerinin geri kalanı 1 Aralık'tan itibaren ödenecek.
***Tarımda Yapay Zeka geliyor
Tarımda teknoloji hızla ilerlerken karmaşıklık derecesi artıyor. Bu önemli bir konudur. Altyapıya (İnternet hızı, geniş bant..) daha fazla yatırım yapılmalıdır. Doğru ve güvenilir veri, yapay zeka, yapay öğrenim konularını bilmemiz gereklidir.
Çiftçilere ağaçlarının sağlığını yönetmelerine ve optimize etmelerine yardımcı olacak kritik veriler sağlamak,
Organik tarımı kolaylaştırmak için yüksek hassasiyetli lazer ayıklama teknolojisi sağlamak,
Taze ürün tedarik zinciri boyunca uçtan uca kalite kontrol yazılımı,
Taze gıda tedarik zincirinin tüm aşamalarında atıkları azaltmaya odaklanan teknolojiler,
Çiftçilerin daha az su ile daha yüksek verim elde etmelerine yardımcı olmaya odaklanan büyük bir veri su sulama girişimi,
Tarım ticareti için uzaktan izleme çözümleri sağlamak,
Tesise özel analiz ve uygulama haritaları sunmak için tahmine dayalı analitiği kullanan bir görüntü analizi sağlayıcılar,
Hassas tarım için otonom tarım robotları,
Seralarda sebze yetiştiriciliğini dönüştürmek için otomatik ve veriye dayalı içgörüler ve çözümler sağlanması,
Tuzlu su kullanarak ticari çiftçiliği kolaylaştırmak,
Yabani ot kontrolü, tozlaşma, sulamadan robot çiftçiliğine kadar, Yapay zeka (AI)…
Rabobank;
Çiftçilerde, 2021 yılında, yeni tarım teknolojileri konusunda yanlış uygulamalar nedeniyle bir güvensizlik oluştu. Bu güven tekrar 2022 yılında geri nasıl kazanılacak? Ülkemizde de çiftçimiz, yatırımcımız çantacı şirketlerden ve projecilerden çok zarar görmüştür. O nedenle mektepli, alaylı, bilim ışığında projeli çalışan, tarım danışmanlarına ve profesyonel tarım danışmanlarının kuracağı firmalar gereksinme var.
Artık 2022 yılında yetiştiriciler, meyve sinekleri gibi zaralıların olmadığı bir yeni yıl geçirsinler.
Bu zararlılar yetiştiricilere hem de ülkemiz ekonomisine zarar vermektedir. Pazarlar kaybediliyor. Küçük yetiştiriciler daha büyük zarar görüyor. Bunun yanında meyve taşımanın lojistik sorunları var. Acaba bu zararlıların entegre mücadele düzenlemelerinde güncellemelere gerek var mı? Gelişmiş ülkelerde güncellemeler yapılıyor. Salgında bazı olumlu gelişmeler olduğunu söyleniyor. Bu konuya ileride değineceğim. Meyvenin çürümesine ve düşmesine izin vermemek gerekir. Entegre mücadele yapmayan yetiştirici kendisine, komşusuna ve ülkesine zarar verir.
Dünyada kereste palet kıtlığı süpermarket malzemelerini nasıl etkileyebilir?
Avustralya’ da büyük süpermarketler için stok taşımak üzere çok ahşap palet üretiliyor.
Ulusal bir ahşap palet kıtlığı, Yeni Yıla kadar süpermarket tedarik zincirini tehdit edebilir.
Palet yapmak için kereste sıkıntısı olduğunu söylüyorlar.
Yerel kereste kesimine getirdiği kısıtlamalar var.
***Sonuç olarak son bir haftada tarım ve gıda yine gündemdedir. Tüm dünya, Star Wars yani Yıldız Savaşları filmlerinde gördükleri gibi, yeni bir gezegene gidildiğinde bile insan önce karnını doyurmak için çözüm arıyor. Demirle karın doymadığı tüm dünya öğrendi.
Tarıma bütüncül bakmak zorundayız. Bunun yanında artık multidisipliner (Bir Arada) ve interdisipliner (Birlikte) çalışmağa alışmalıyız.
Ben yaptım, benim yaptığım sadece doğrudur, ben her şeyi bilirim, benden başkası bilmez, benim fikrin en iyisi, en doğrusudur. Bundan vazgeçmeli takım oyununu sevmeliyiz. Önemli olan kimin gol atacağı değil, takımımızın, ülkemizin kazanması olmalıdır.
Temennim, bunalımlarla, streslerle psikolojimizin bozulmadığı, kara kışlar göremeyeceğimiz günlere doğru gidelim.
Ben umutluyum. Ülkemin potansiyeli ve gücü var.
Özellikle “Z” kuşağına çok güveniyorum.
