Uzmanlara göre Haydar Aliyev COP29’da “küresel düşmanlıkların askıya alınmasını öngören bir ateşkes çağrısında” bulunacak. Şubat ayında kurulan “Adalet İklimi Girişimi” yerel su kaynaklarının eşitsiz dağılımını eleştiriyor, “insan hakları olmadan iklim adaleti olamayacağını” savunuyor. COP 29’un Azerbaycan’a verilmesi tartışılırken daha büyük bir tartışma Türkiye’den geldi.
TÜRKİYE DÜNYADAN COP’TU
Hafta başı oyuncu Engin Altan Düzyatan Azerbaycan'da düzenlenecek Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Taraflar Konferansı'nda (COP29), Türkiye'yi temsil edeceği haberleri uzmanlardan yoğun eleştiri aldı. COP29’a ev sahibi ülke tarafından davet edildiğini ifade den Engin Altan Düzyatan tüm dünyayı etkisi altına alan sosyal etkisi yüksek sosyal yetkisizliğin tipik bir örneği.
COP29 için seçilen “yeşil bir dünya için dayanışma” mottosunun aksine COP zirveleri ünlülerin, kendini sürdürülebilirlik konumlandırmasıyla ünlendirmeye çalışanların gövde gösterisine dönüşmüş durumda. Çevre ve İklim Değişikliği Bakanlığı son yıllarda Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı COP toplantılarına Türkiye’den popüler isimleri götürüyor.
Konunun gerçek muhatapları, bilim insanları kendi imkânlarıyla giderken sözde STK ve cemiyetin önde gelenleri ekibin parçası olarak seyahat ediyor. Jetleriyle, lüks hayatlarıyla COP etkinliklerine katılan jet sosyete temsilcileri, COP ibadetini yerine getirdikten sonra iklim aktivisti ünvanını alarak yemyeşil yıkanıp paklanıp ülkeye dönüyor.
Azerbaycan COP29’u Hak Etti Mi?
Gözler Azerbaycan’a çevrildi. BM İklim Değişikliği Konferansının tamamı erkeklerden oluşan deneyimsiz komite heyetine gelen eleştirilerden sonra 12 kadın dâhil edildi. Azerbaycan’ın COP29’a ev sahipliği yapma başarısı aslında dünya için sürprizdi. Zira Rusya Doğu Avrupa ülkelerinin COP’lara ev sahipliği yapmasını engelliyordu.
Putin’in Aliyev ailesine yaptığı ziyaret Azerbaycan ile Rusya arasındaki stratejik işbirliğinin göstergesi. Ekonomisi fosil yakıtlara endeksli 10 milyonluk Azerbaycan küresel ısınmadan en çok etkilenecek ülkeler arasında. Azerbaycan GSYİH’sının yüzde 7’sini oluşturmasına rağmen nüfusunun üçte biri tarımda çalışıyor. COP29’a başkan olarak atanan Makhtar Babayev,
20 yıl Socar’da çalıştı. BBC’ye göre COP 28’in başkanı Sultan El Caber’in “birçok ülkeye gizli fosil yakıt anlaşması yaptı” iddialarından sonra Babayev’in başkanlığı endişe verici.
İnsan Hakları Olmadan İklim Adaleti Olmaz
Aktivistler, 25 gazeteciyi hapse atan Azerbaycan’ın “insan hakları sicilinin kötü olduğunu” söylerken “sivil toplum aktivizmine de baskı yaptığını” iddia ediyor. Transperancy International’ın 2023 endeksine göre Azerbaycan “medya ve medeni özgürlüklerin kısıtlanma sıralamasında” 180 ülke arasında 158. Sırada dünyanın en yozlaşmış ülkelerinden biri.
Yeşil Yıkama İle Gelen İtibar
Eskiden şirketler yeşil yıkama yapıp iklimle ilgili sözde sosyal sorumluluk projeleri yaparken şimdilerde sanatçılar, sosyal medya ünlüleri, çeşitli popüler kimlikler COP29 gibi iklime/sürdürülebilirliğe yönelik etkinliklere katılarak, STK kurarak güç/itibar elde etmeye çalışıyor. Gerçek sporcular, sanatçılar, aydınlar Cumhurbaşkanlığı/ Bakanlıklar ve diğer STK’ların yaptığı programlara dâhil edilmezken sahne karbon ayak izi yüksek hayatlarını aklayanlara kalıyor. Eli öpülesi diyerek yere göğe sığdırılamayan köylülerin çocukları vergi veriyor, bilim üretiyor ülkenin kederine ortak olurken sosyal medyanın liyakatsiz soyluları sefa içerisinde devlet imkânlarıyla ülke temsil ediyor.
ABD’de Alkollü araç Kullanan Şirketten Atılıyor Biz de Burnu Bile Kanamıyor
Dünyanın en büyük tarım şirketlerinden biri olan Tyson Foods’un sahibinin torunu alkollü araç kullandı diye önce görevden uzaklaştırıldı şimdi de sağlık iznine çıkarıldı. John R. Tyson’ın yerine geçici olarak atanan mali işler müdürü kalıcı olarak göreve getirildi. Dünyada bunlar olurken güzel memleketimin sosyal etkisiz isimleri sosyal yetkilerle donatılıp fırsat eşitsizliğinde derin çukurlar açılıyor, Birleşmiş Milletlerin “kimseyi geride bırakma” mottosuyla çelişen bir anlam dünyası yaratıyor.
Beşik Ulemalığı Geri Geldi
Ezcümle; dünyanın konforu yetkisiz popülerlerin tekeline sunulacaksa çeşitli şekillerde fırsat eşitsizliğine uğrayanların motivasyonunu nasıl sağlayacağız? Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşünü hızlandıran “beşik ulemalığı sistemi” benzer network fırsatlarına sahip bireylerin imkanlara erişim şansı, düşük sosyo ekonomik gelir gruplarının fırsatlara erişmeme hali bireylerde motivasyon kayıplarına neden oluyor. Askerliğe yoksullar gidiyor, tasarruf tedbirleri en çok onlara uygulanıyor. Bilim, teknolojiyi onlar üretse de fırsat kapıları soylulara açılıyor. Allah sonumuzu hayretsin.
