***Karadeniz'deki savaş can almakla kalmıyor, buğday, yemeklik yağ, madeni yağ ve enerji maliyetini de artırıyor. Chicago'da buğday vadeli işlemlerde  Salı günü, buğday fiyatları arz kıtlığı endişesiyle yaklaşık 14 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Bu elbette sadece Ukraynalıları ve Rusları değil, gelişmekte olan ülkelerdeki sıradan yoksulları da etkiliyor.

***Küresel tahıl alıcıları, kısa vadede tedarik sağlamak için giderek daha fazla ABD, Avrupa veya Güney Amerika'ya yöneliyor. Mevcut belirsizlik nedeniyle stoklama talebi de artıyor.

****Pandemiler yani salgınlar ile savaşlar her zaman doğal müttefiktir. Savaşlar, hastalık bulaşmasını tetikler. Salgınlarda güç dengelerini bozulur. Salgınlar ve savaşlar biter. Bitmeyecek olan iklim değişikliğidir. Kıtlık onun sonunda giderek artıyor. Açlık geldi. Onun farkında değiliz. Ne yazık iklim değişikliğini ciddiye almıyoruz. COVID-19 pandemisinde olduğu gibi, iklim değişikliği uluslararası odaklanmanın arka planında kalmaktadır.

****İklim değişikliği ile ilgili IPCC son raporu yayınlandı.

Rapor, küresel ısınmanın, geri dönüşü olmayan etkileri konusunda uyarıyor. Ülkemizin ve dünyamızın eğitim, sağlık ve yoksulluk konularında gerçekten hızlı ilerleme kaydetmesi çok önemlidir. Bunları çözen ülkeler iklim değişikliği ile daha kolay mücadele edecek ve risk çok daha düşük olacaktır.

****Rusya'nın Ukrayna'yı İşgali İklim Değişikliği İçin Muhtemelen Ne Anlama Gelebilir?

Ulusların yerel fosil yakıt genişlemesini sürdürmesi veya yenilenebilir kaynakları benimsemesi, karbondan arındırma çabaları üzerinde dramatik sonuçlar doğuracaktır.

****Kötü bir alışkanlığımız var. Takım tutar gibi hemen ayrılıyoruz. Sivil toplum kuruluşları, politikacılar, basın, gazeteciler ve bilim insanlarımız yine ikiye ayrıldı.

- Bir kısmı Ukrayna (AB, ABD) derken,

- Diğer kısmı Rusya (Çin, Rusya'yı destekleyen ülkeler) demektedir.

İletişim, empati, güven, okuma, araştırma ve anlamak için emek veren,

Paylaşan, bilgi kirliliği önlemeye çalışan,

Anlamadan hüküm vermeyen,

Kazanan ve kaybedeni de açıkça söyleyen,

İnsanlarımız sayısı neden az? 

Bunu salgında da gördük. 

****Aslında biz bu kriz dönemlerinde kazanan ve kaybedenleri biliyoruz. 

***Kaybedenler, fakirler, yoksullar, kazananlar zenginler, zenginliklerinin artıran bir avuç insandır.

Ülkesini seven, fakirde olsa, geçinemese bu kahramanlarımız tribünde oturmazlar. Sahada her zaman mücadele verirler. İç ve dış güçlerle kapalı kapılar arkasında pazarlık yapmazlar. Çıkarları hep sonra gelir. Öncelikleri vatandır, ülke sevdasıdır. Bir dilim ekmekle sekiz saat çalışacağız dendiğinde, ikinci bir dilim ekmek için ne torpil ararlar, ne başka bir şekilde alma yolları denerler.

****O nedenle savaşa hayır. Bu yeter mi yetmez.. Bu krizi ekonomisi güçlü, tarıma yeterli önemi veren ülkeler daha kolay geçiriyor. Gerekli önlemleri almalıyız.

****TMO İHALELERİ

İthalat yapmaya devam ediyoruz. Fiyatlar yükseliyor diye yazıldı ve söylendi. İlgili otorite gerekli önlemler alınıyor demişti.

Fiyatlar yaklaşık 340-350 dolar/ton dan, 415-495 dolar/ton çıktı.

Görünüşe göre bazı tüccarlar savaştan para kazanıyor. İyi bir kar aralığını görüyoruz. 

Her şey savaşı ve çatışmaları sonra da durumu kullanma ile ilgilidir.

Herkes uzun süreli iş ilişkisi ile bakmak gereklidir derken böyle olmadı.

Buğday satın almak için çok fırsat vardı. Herkes riskleri biliyordu. Bu kadar neden ihaleler iptal edildi. 

Şimdi nereye kadar gideceği belli olmayan fiyatları kovalama zamanıdır.

Gübre, elektrik, akaryakıt ve zirai ilaç içinde bu sorunlar söz konusudur. 

****  Ukrayna'nın işgali, tahıl piyasaları için yeni bir fiyat cephesinin açılmasıyla dengeleri alt üst etti.

Azak Denizi ve Karadeniz'de seyir askıya alındı. Yirmi milyondan fazla ihraç edilebilir tahıl satılamıyor. Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı savaş, bir sonraki dünya tahıl hasadını ve pazarlamasını şimdiden tehlikeye atıyor. Ancak her şeyden önce, 2022-2023 kampanyası için mahsul ekmek için gerekli gübre arzını tehdit ediyor. 

**Emtia fiyatlarındaki artış, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesinden bu yana emtia piyasalarındaki belirsizliği yansıtıyor. Gıda güvenliği tehlikede!

İhracatçı ülkelerdeki tahıl stokları, önemli arz sıkıntılarını kapatmıyor. Çin, bir yıllık tahıl tüketimine eşdeğerdir, ancak Orta Krallık bir tahıl ihracatçısı değildir. Hatta dünyanın en büyük tahıl ithalatçısı ülkesi haline geldi.

Son zamanlarda Azak Denizi ve Karadeniz'de seferler askıya alındı. Bununla birlikte, Ukrayna, Avrupa Birliği'ne ve aynı zamanda dünyanın geri kalanına ihraç edilmek üzere milyonlarca ton mısıra sahiptir. Avrupa Birliği, 2021-2022 kampanyası sırasında 14 Mt mısır satın almayı planlıyor.

**Ukrayna ile Rusya arasında sadece diplomatik bir kriz olan dönemde hidrokarbon ve gübre fiyatları arttı ancak piyasaların arzı sorgulanmadı. Dünya ekonomisinin canlanması, geçen yılın ortasından itibaren hidrokarbonlar için güçlü bir talep yaratmıştı.

Ancak Ukrayna ile Rusya arasındaki silahlı çatışma gübre pazarlarına da yayılacak. Beyaz Rusya ve Rusya aslında gezegendeki küçük gübre ihraç eden ülkeler çemberinin bir parçasıdır. Rusya, ara azot, ara ve bitmiş gübre pazarlarında önemli bir paya sahiptir. Dünya potas ihracatının %40'ından fazlası Belarus ve Rusya'dan.

Rusya ve Beyaz Rusya pazarlara gübre sağlayamazsa, başka hiçbir gübre ihracatçısı ülke devralacak durumda değil.

Avrupa Birliği'ne yakın iki büyük azotlu gübre ihracatçısı olan Cezayir ve Mısır, Rusya'nın yokluğunu telafi edemiyor.

Avrupa Birliği'nde ve özellikle Fransa'da bu kampanya için gübre temini güvence altına alındı. Soru, kış mahsullerinin ekimi ve 2022-2023 hasadı için ortaya çıkıyor.

**Fransa gibi gelişmiş ülkeler, pahalı olsalar bile her zaman gübre ve hidrokarbon satın alacaklar. Ancak yükselen ve gelişmekte olan ülkeler bu yeni durumla nasıl başa çıkacak? Gübre eksikliği mahsul verimini tehlikeye atıyor ve topraklarının verimliliğini tehdit ediyor. Fransa'da gübre teslimatları şimdiden keskin bir şekilde düştü.

  **Tahılları çok yüksek fiyatlardan satın almak zorunda kalan ithalatçı ülkeler için, çatışma arz zorluklarını artıracaktır.

Bu soru, çok şiddetli bir kuraklıkla karşı karşıya olan Fas'ta şimdiden sorulmaya başlandı. 2022 hasadı felaket vaat ediyor. 

**Ukrayna ve Rusya, özellikle Kuzey Afrika ithalatçı ülkeleri tarafından başlatılan çok sayıda ihale çağrısına genellikle yanıt veriyor. Ancak bu hafta Mısır'ın çağrısı cevapsız kaldı. Rus ve Ukrayna menşeili ülkeleri tercih eden Cezayir, ticari stratejisinin alt üst olduğunu görüyor.

*Güney yarımküredeki veya Atlantik'in diğer ucundaki ülkelerden tedarik, satın alınan bir ton tahılın fiyatını artırıyor.

**Orta vadede, Rusya-Ukrayna ihtilafı tüm tahıl ticaretini etkileyecek.

**Bir sonraki kampanyada Rus menşeli boykot edilebilir ve Ukrayna tahıllarının ihraç edilmesi engellenebilir.

Ancak, Karadeniz havzası dünya buğday ve mısır ticaretinin %30'unu oluşturmaktadır. 

**Ayrıca Rusya'ya karşı açıklanan mali tedbirler (dolar ile ticaret ve hızlı ağa erişim yasak) ülkeyi uluslararası arenada izole edecek.

  **Son olarak, hububat ve emtia fiyatlarının hızla artması, tüm ihracatçı ülkelerde hayvancılık üretim maliyetlerini önemli ölçüde artırmaktadır. Fransa'da, yetiştiricilerin bu artışları ürünlerinin satış fiyatlarına nasıl yansıtabilecekleri aylardır sorulmaktadır.

  ****Rusya'nın Ukrayna'yı işgali siber güvenliğinizi nasıl etkileyecek?

Herkesin korktuğu çatışmanın siber saldırılarda bir artış getirmesi bekleniyor. Ancak uzmanlar tüm umutların kaybolmadığı konusunda hemfikirdir. Bu konu çok önemlidir. 

****Rusya-Ukrayna çatışması buğday üreticisi Avustralya' yı nasıl etkileyecek?

Ukrayna'daki çatışma ve Rusya'ya yönelik yaptırımların, Avustralya tarımının en karlı yıllarından birini ilan etmeye hazır. Ancak çiftlik maliyetleri üzerinde daha fazla baskı oluşturması bekleniyor.

Çiftçiler, kimyasalların ve gübrelerin fiyatlarının hızla artmasıyla birlikte büyük mahsul maliyetleriyle karşı karşıyadır.

Çin'deki elektrik kesintileri ve Kış Olimpiyatları öncesinde kirliliği azaltmak için bildirilen kesintiler sorunun ana nedenidir.

Rusya, düşük maliyetli gübrenin ana tedarikçisi ve ikinci en büyük potasyum üreticisidir.

Çiftçiler tarafından hâlihazırda hissedilen gübre fiyatlarındaki büyük artışlar ve yabancı ot kimyasal glifosat ve dizel yakıt bileşeni üre gibi ürünlerdeki kıtlık nedeniyle tedarik zinciri için zor bir dönem oldu.

Rusya, küresel olarak önemli bir düşük maliyetli gübre tedarikçisidir ve mahsuller ve ürünler için temel bir besin olan potasyumun ikinci en büyük üreticisidir.

Doğu Avustralyalı çiftçiler, daha iyi hava koşulları sayesinde başka bir büyük kış mahsulü için hazırlanırken, ekim maliyeti neredeyse hiç bu kadar yüksek olmamıştı.

"Kimyasallardan yakıta ve gübreye kadar her şey hızla yükseliyor".

Maliyet çok yükselecek, buğday fiyatları nereye gidecek belli değil.. 

Girdileri tedarik zincirlerinin ne zaman normale döneceği hala belirsiz görünüyor.

Yem fiyatları nereye gidecek, nasıl hayvancılık yapılacak…

Burada teknoloji kullanarak, daha az gübre atarak, sulama maliyetlerini düşürerek, daha az zirai ilaç kullanarak, işçilik masraflarını düşürerek mücadeleye daha hızlı geçiliyor.

Ukrayna krizi: Rusya'ya uygulanan yaptırımlar küresel bir enerji krizi korkusunu teşvik ederken ham petrol fiyatı yükseliyor.

Batılı ulusların Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından Rusya'yı izole etmek için daha fazla yaptırım başlatmasının ardından enerji ve emtia piyasaları kargaşaya girerken petrol yükseldi.

İspanya tahıl piyasaları Ukrayna'daki savaş nedeniyle faaliyet göstermedi.

Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırılarına ilişkin söylentiler ve haberler endişelere neden oluyor. Bazen ne satandan ne alandan bir hareket olmuyor. Kimse bu durumun nasıl gelişeceğini bilmiyor..

Rusya ve Ukrayna iki büyük küresel tahıl ihracatçısıdır.

Tahıl açığı olan bir ülke olan İspanya, mısır ithalatının yaklaşık %30'unu ve ayçiçeği ithalatının %60'ını Ukrayna'dan alıyor.

İspanya pazarının ana mısır tedarikçisi Ukrayna'dır. Onu Brezilya izlemektedir; İş birliği tarafından sağlanan verilere göre, buğday arzında dördüncü (Fransa, Bulgaristan ve Litvanya'nın arkasında) ve ayçiçeği arzında ilk sırada yer alıyor.

Ukrayna ve Rusya çatışmasında bilmeniz gerekenler neler? 

Anlaşmazlık, Avustralya tarımı için ekonomik olarak büyük önem taşımaktadır.

İzlenen üç ana alan vardır: enerji, gübre ve tahıl.

Bölge, dünyanın en büyük buğday ve sayısız bitkisel yağ üreticilerinden biridir.

Ancak ayçiçek yağı için Rusya ve Ukrayna'nın bu sezon küresel ihracatın %78'ini oluşturmasının beklendiğini açıklıyor.

Kesintinin diğer bitkisel yağlara geçme ihtiyacı anlamına gelebileceğini söyleniyor.  Bu da kolza yağının yanı sıra kolza fiyatlarına da destek sağlayacaktır.

Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşı küresel bir gıda krizine neden olabilir... USDA'nın 2022 gıda fiyat enflasyonu tahminleri beklendiği gibi yükseliyor... USDA şimdi 2022'de gıda fiyatları enflasyonunun geçen yıla göre %2,5 ila %3,5 artmasını, gıda fiyatlarının önceki görünümüne göre %2 ila %3 artmasını bekliyor. 

Rusya-Ukrayna çatışması ABD için daha yüksek gıda ve yakıt fiyatlarına yol açabilir

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, dünya çapındaki ekonomiler için savunmasız bir zamanda geldi ve ABD için gıda ve yakıt fiyatlarında daha fazla artışa yol açabilir.

Enflasyon zaten endişe verici bir seviyedeyken, tüketiciler temel mallar için daha fazla ödüyor ve küresel tedarik zinciri hala pandemi kesintilerinden kurtuluyor.

Jeopolitikayı alt üst eden ve Ukrayna'da insani bir krizi tehdit eden işgal, stokları hız trenine bindirdi ve Perşembe günü buğday, petrol ve diğer emtia fiyatlarını yükseltti. 

Savaş, Ortadoğu'da artan gıda kıtlığına yol açabilir. Yönetimleri değiştirebilir. Mısır, Sudan, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'daki birçok ülke, Yemen, Suriye, Lübnan, Fas, Cezayir zorlanacak ülkeler…

Kuzey Afrika'daki ülkelerin ortak özelliği, buğdayın kuskus yapımında da yaygın olarak kullanılmasıdır.

Savaş, emtia fiyatlarında keskin bir artışa yol açar.

****Ülkeler tarımsal dayanıklılık planı açıklıyorlar.

Savaşın tarım dünyasına etkisini açık açık söylüyorlar.  Çiftçilerin bununla başa çıkması için planlamalar hazırlamışlar. Planlarında;

İhracat sorunlarının çözülmesi,

Enerji maliyetlerinin düşürülmesi,

Hayvan yemi maliyeti ve arzı 

Girdileri güvence altına almak

Maliyetler düşürmek var…

Bu savaş ve krizin süreceği görülüyor. Ama geride kalacak tüm krizlerin kalıcı sonuçları olacak. 

Çiftçilerini destekliyorlar, kısa ve orta vadeli tepkiler oluşturuyorlar, enerji ve girdileri güvence altına almaya çalışmak için buradayız diyorlar. Hem gelir anlamında hem de kaçınılmaz olarak maliyet açısından ve bunların etkileri konusunda destek paketleri açıyorlar.

***Çiçek ihracatçıları Ukrayna savaşı nedeniyle belirsiz durumdan etkileniyorlar. Bizimde çiçekçilerimizi unutmamamız gereklidir.

***Ukraynalı Çiftçi sesleniyor; İhtiyaç Anında Yanımızda Olur musunuz?

Ukrayna, bir tahmine göre 600 milyon insanın gıda ihtiyacını karşılayabilir. Ülke küresel pazardan çekilirse gıda fiyatları her yerde yükselir.

***Mısır Alıcıları Ukrayna'dan AB'ye Geçiyor

Tüccarlara göre, özellikle Benelüks, İberya, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'daki mısır alıcıları, Rus işgali nedeniyle Ukrayna'dan AB'ye alımlarını değiştiriyor. Romanya, Bulgaristan ve Fransa, ithalatçıların Ukrayna tedariklerini değiştirmesi için ilk seçeneklerden bazıları oldu. Bu, Avrupa mısır fiyatlarını rekor seviyelere çıkardı.

***Almanya Çiftçiler Derneği, Ukrayna savaşı nedeniyle tarım politikasının yeniden gözden geçirilmesi çağrısında bulundu. Alman Çiftçiler Birliği, federal hükümetin Ukrayna savaşına karşı aldığı önlemleri destekliyor. Ayrıca AB'yi tarımda daha fazla genişlemeden uzaklaşmaya çağırıyor.

İspanya tahıl krizine hazırlanıyor. İspanyol Hububat Birliği, kuraklığı ülkedeki gıda güvenliğine yönelik ana tehdit olarak görüyor

****Dünyanın bugünkü durumunu özetlemeye çalıştım. Dünya iyi değil. Sorunlar var. Çözmeye çalışıyorlar. 

****Güçlü ve zayıf yönlerimiz var. Dışarıdan ve içeriden kaynaklanan tehdit ve fırsatlarımız bulunduğunu görüyoruz. Önlemler alınmalı, izlenmeli, değerlendirilmeli ve eyleme geçilmelidir.

Bilim ışığında ve küresel dünyayı yani sahayı bilmeden hazırlanan, ayakları yere basmayan projelerin, planların, politikaların ve alınacak kararların sadece zaman kaybı olduğunu artık biliyoruz. 

Eli ayağı toprakla buluşan, mektepli ve alaylı olan, bilime ve bilim ışığında kaliteli eğitime önem veren, uzlaşı kültürüne önem veren, ahlaklı, terbiyeli, disiplinli, tarımda çiftçilerimizin tecrübesine saygısı olan tarımcılar daha fazla sahada, bürokraside, STK’ da yer almalıdır. Ülkemize, “Çakma Tarımcılar” çok zarar verdi ve veriyor…..