****Diğer bir deyişle; tarımda, düzensiz davranış, düzensizlik, disiplinsizlik var mı?
****Bu yılın sonuna geliyoruz. Bir hesaplaşma olmalıdır. Dünyada tarımda her şey güzel olsa, çiftçiler ve tüketiciler mutlu olurdu. Sorunlar yaşanmazdı.
Dünyada teknoloji ilerledikçe, tarımda yaşanabilecek sorunlardan, uyarılardan, çözümlerden kısa sürede haberimiz oluyor.
***Ekonomisi iyi, tarımı gelişmiş ülkeler, daha iyi politika ve plan ile daha az hasar alıyorlar. Sorunları daha kısa sürede çözüyorlar.
**Tarımda dünyadaki gelişmeleri izleyen, araştıran, okuyan ve paylaşanların sayısı çok az. Bunları önceden yazan, söyleyenler hemen eleştirilir. Bize bir şey olmaz, bizi teğet geçer, bize kriz uğramaz, bize iklim değişikliği gelmez, demeye başlarlar. Sorgulama ve muhakeme etmezler.
Aslında bu görevi biz yazdığımızda kamu, üniversiteler ve çiftçinin kuruluşları bu hazırlıkları yaptık. Önlemleri aldık. Halkımız, çiftçimiz, tüketicimiz rahat olsun demeleri ve uygulamaları ile bunları göstermeleri gerekir. Sessiz kalıyorlar. Kriz çıkıyor. Krizi günlük politikalarla önlemeye çalışıyorlar. Bununda maliyetini hepimiz ödüyoruz.
******Önce kısaca 2021 yılında neler yaşadık. Neler yazdık…
Dünyada iklim değişikliği sorun yaratmaya devam etti.
Küresel tarımın kurtarıcısı olarak teknolojiyi gören uygulayan kazandı.
Doğru ve güvenilir verinin önemi anlaşıldı.
Gübre ve buğday fiyatları arttı.
Keşfedilmemiş sulara gidiyoruz diye uyarı yaptık.
Fırsatlar, 2022 yılının üretimi için zorluklardan daha ağır basıyor ve 2022 yılında ürün fiyatları ve girdi fiyatlarının artacağı bir yıl olacak tahminleri yapıldı.
Covid-19 tarımı etkileyecek dendi.
Tarımda, 2022 yılında daha fazla sorun tahminleri yapıldı.
Dolar yükselince emtia fiyatları etkilendi.
Tüketicilerin alım gücü düşmeye başladı. Gelir düzeyi düştü. Tedarik zinciri kısıtlamaları tarımın başına bela oldu.
Girdi fiyatı tüm dünyada sorun oldu.
Hollanda patates hasadı hayal kırıklığı yarattı.
Kanada’ da kuraklık yaşandı. Mercimek, nohut, buğday sorunları oldu.
Gübre kıtlığı, Kuzey Amerika'nın çiftliklerinde baharda sorun yaratır tahmini doğru çıktı.
Rus buğday fiyatları yeni bir zirveye ulaştı…
Covid-19 sonra Omicron, girdi fiyatlarının yükselmesini, çiftçilerin ruh sağlığını etkiledi. Sadece çiftçiler değil ülkeler kaybetti.
****Tarım kara kışa koşuyor diye 2021 yılının sonunda yazdım. Gelişmiş ülkeler enflasyon, gıda enflasyonu, hayat pahalılığı, doların artışı, ekonomi sorunları ile ilgileniyordu.
Tarımda 2022 yılında girdiler artacak uyarıları geliyordu.
Gıdada fiyatlar artmaya başlamıştı.
Gübre, ekipman, girdi maliyetleri veya tohum olsun pek çok şey daha pahalı olacak beklentisi vardı.
Gübrede artış büyük oldu.
Rusya’da buğday fiyatları yine yükseliyordu. Buğdayın tonu 400 doları geçebilir deniyordu. Geçti… Fiyat rekoru kırdı.
Akaryakıt fiyatı artıyor.
2022 için senaryolar yazılıyordu.
Rabobank, buğday fiyatında daha fazla artış bekliyordu.
Gıda enflasyonu beklenenden daha kalıcı görünüyordu.
Gıda enflasyonu, son aylarda ivme kazanırken bunun nedenleri yüksek girdi maliyetleri ve işgücü sorunları olduğu görünüyordu.
Düşük su seviyeleri, 2022 için su kısıtlamalarını zorunlu kılacak. Et fiyatları yükseliyordu.
Rabobank, gıda fiyatlarının 2022'de pandemi öncesi seviyelere geri dönmeyeceğini tahmin ediyordu.
Gıda fiyatları rekor seviyeye ulaştı!
Girdi krizi kapıda ayrıca AdBlue sorunu yaşanacak dendi.
Gübre ithalatçıları uzun süreli fiyat rallisine hazırlanıyor diye uyarmış nedenlerini yazmıştım.
Son 10 Yılın en yüksek gübre fiyatları!
Gübrede maliyetler arttı.
Girdi tedarik zincirindeki zorluklar yaşandı…
Dünya’ da 2022 Yılı için en büyük tehlikeleri açıklamıştım.
***2022 Yılında Ekonomik Riskler;
Omicron ve Daha Fazla Kilitleme
Enflasyon Tehdidi
Fed Faiz Artışlarına Doğru
Fed Kaldırma ve Gelişmekte Olan Piyasalar
Gelişmekte olan piyasalardaki bir düşüş
Risk Sıralaması
Çin Seddi Vurabilir
Çin'in Evergrande çöküşü
Avrupa'da Siyasi Kargaşa
Brexit Etkisini Hissetmek
Euro krizi
Maliye Politikasının Geleceği
Mali Tutumluluk
Gıda Fiyatları ve Huzursuzluk
Orta Doğu'da yükselen gıda fiyatları
Açlık Riski
Politikalarda değişiklik (Coğrafi veya Yerel)
***Bu riskler, ithalatı, ihracatı, ürünlerin değerini, ticaretini, pazarlamasını olumlu veya olumsuz etkileyebilir. İlgili otorite, bilim ışığında risk planlarını yapar, gerekli önlemleri alır, politikaları belirler. Bu konuda hazırlıkların bitmesi gerekiyor demiştim.…
Büyük bir zorluk olarak gıda sistemi görülüyordu.
Buğday fiyatları yükseliyor. Bu konu çok önemlidir. Buğday stratejik bir üründür. Buğday demek, ekmek ve makarna demektir, demiştir.
****Buğdayda fiyat artışının nedenleri;
Girdi fiyatlarının artışı,
İklim değişikliği,
Ülkeler ihracatını kısıtlıyor,
Gıda güvenliği,
Buğdayda kalite,
Buğdayda protein oranı,
Yerel enflasyon,
Navlun ücretleri,
İhracat vergileri,
İhracat kotaları,
Tedarik zinciri sorunlarıdır.
***Karadeniz buğday fiyatları yükseliş trendinde olup, Rusya ihracatı için karışık görünüm ikazında bulundum.
****Karadeniz’de gerilim!! Dikkat…
***Böylece 2021 yılını bitirdik.
Bu sorunları 2022 yılında tüm ülkeler yaşadı. Her ülkenin halkı ayrı bir maliyet ödedi. Gelir durumu yüksek, tarımı gelişmiş ülkelerde teğet geçti.
****Tarımda başıbozukluk var mı? Hangi ülkelerde?
Tarımı ciddiye almayan, tarımda başıbozukluk yaşayan ülkelerde sorunlar yaşandı. Ağır bir fatura ödüyorlar.
****Bu ülkelerin ortak özelliklerine bakacak olursak;
Demokrasi ile yönetilmiyorlardı.
Ekonomik zorlukları vardı.
Bilim ışığında yapısal reformlar yapamıyorlardı.
Bilimden uzaklaşmışlar ve eğitim seviyeleri düşüktür.
Liyakat önemli değildi.
Zihniyet değişmiyordu.
Geleneksel yönetimden çağdaş yönetime geçemiyorlardı.
Tarım sektörünün farkını anlayamıyorlardı.
Bir çiftçinin ne kadar belirsizlikle mücadele ettiğinin farkında değillerdi.
Tarım politikaları yoktu.
Üretim planlamasını yapamıyorlardı.
Çözüme odaklı çalışmıyorlardı.
Tarıma bütüncül bakamıyorlardı.
Bu ülkelerde açlık, kıtlık, pahalılık, göçler ve iç savaşlar görüldü. Sorunlar artarak devam ediyor mu?
Bu konularla ilgili daha geniş bilgiler, 2021 yılında yazdığım yazılarda bulunmaktadır.
Haftaya 2022 yılında neler yazdık, yaşadık ve 2023 için beklentilerimiz neler, bu konulara devam edeceğim.
