Bugünkü yazımın resmi 1940 yıllarında bölgelere göre “Türkiye İktisadi Duvar Haritası”… O yıllarda, sanayi, tarım, konservecilik, dokuma, halıcılık, kerestecilik, basma ve şeker fabrikaları ayrıca Kayseri'de uçak, Sivas ve Eskişehir'de lokomotif–vagon, Kars'ta süt tozu, Çanakkale'de balık konservesi fabrikaları da dikkat çekiyor.
***Enflasyon ve faizler hala çok yüksek. Dövizde artış bekleniyor. Çiftçinin ürünü para etmiyor ve tüketicilerin alım güçleri düşüyor.
Acaba Tarım ve Orman Bakanlığının 2023 Karnesi Nasıldı?
2024 Yılında Neler Beklenmeli?
Tarımsal Destekleme ile ilgili yine yayınlanmayacak Kararname hazırlığı var mı?
**Tarım ve Orman Bakanlığı bu hantal yapısı ile sorunlara çözüm olamıyor. Artık bazı görevlerinin STK’lara bırakma zamanı geldi geçiyor. Yapısal reformlar yapılmadığından sorunlar devam ediyor. Artık sadece denetleme ve düzenleme görevini öncelikle yerine getirmesi gerekiyor.
***Bugüne kadar tarımsal destekleme politikalarının, tarımda istenilen gelişmeyi sağlayamadığını görüyoruz. Etki analizlerini ve ülkemiz ekonomisine getirdiği katma değeri ayrı ayrı incelenmelidir. Bilim ışığında akıllı destekleme politikasına geçemedik. 2024 Bütçe teklifinde gördük. Tarımsal destekler oranı %1’in çok altında olacak. Tarım Kanununda belirtilen oranlarda bile tarımsal destek bütçesi ayıramıyoruz.
**Tarım sayımı yapılırsa, sonuçları 2024 yılında alınmayacağından, 2001 yılı verileri ile analizler yapılacak!!!
***Tarım Kanununda üretim planlamasının yasal dayanağı unutulmuştu. Ne yazık, 2023 yılında kanuna eklendi. Yönetmeliği çıktı. Ne yazık, 2024 yılına kadar üretim planlaması olmayan bir ülke olduğumuzu öğrendik. Çıkan yönetmelikte istenen değişiklik yönetmelikle değil Bakan Yardımcısının talimatı ile değiştirildi!!!
** Ayrıca bakanlar, genel müdürler, daire başkanları değişse bile, değişmeyecek bir tarım politikamız, yol haritamız artık olmalı…
***Tarımsal Destekleme ile ilgili Resmi Gazete’de yayınlanmayan adeta gizlenen Bakanlar Kurulu Kararı 2018 yılında çıkmıştı. Bu karar ile ilgili tebliğde Resmi Gazete’de yayınlanmadı. Bu kararname ile Tarım ve Orman Bakanlığı tarımsal sulamada kullanılan elektrik için 5 yıl sadece 6 ilimize destek verdi. Diğer 75 ilimizdeki çiftçimiz 5 yıl unutuldu.
Tarımsal Destekleme ile ilgili 2023 yılında Resmi Gazete’de yayınlanmayan ilk Cumhurbaşkanı Kararı bu Bakanlar Kurulu Kararına ek yapılarak 2 yıl süre ile köy içme sularında kullanılan elektriğe sadece bu 6 ilimizin çiftçisine %70 destekleme veriliyor. Yine diğer 75 ilimizdeki çiftçimiz unutuluyordu.
Bu yıl sonunda, 6 ilimizde elektrik şirketi, SMS ile 2018 yılında %65 den başlayan her yıl 10 puan inen tarımsal sulamada kullanılan elektriği desteği yapılmayacağı bildirdi. Çiftçiler itiraz ettiler. Şirket çiftçilerin elektrik borçları nedeniyle, çiftçileri mahkemeye verebilir arkadan icralar gelebilir. Üstelik Mart ayında yapılacak bir seçim var. Seçim de oy kaybı da söz konusu olabilir.
Tarım ve Orman Bakanına soralım;
Acaba 2024 yılında bu 6 ilde tarımsal sulamada kullanılan elektrik desteğine devam edilecek mi?
Bu destekleme ile ilgili Cumhurbaşkanı Kararı hazırlığı yapıldı mı?
Bu Cumhurbaşkanı Kararı ve tebliği yine Resmi Gazete’de yayınlanmayacak mı?
Kısaca bu 6 ilimize, elektrik desteğinde bu yılda müjdeler var mı? Yeni çalışmalar yapılıyor mu?
Tarımsal desteklemelerle ilgili Cumhurbaşkanlığı Kararları ve Tebliğlerin hepsi Resmi Gazete’de yayınlanmaktadır.
Tarımsal sulamada kullanılan elektrik desteklemeleri ile ilgili Cumhurbaşkanlığı Kararları ve tebliğler neden Resmi Gazete’de yayınlanmıyor?
Bunun yani yayınlamamanın yasal dayanağı bulunuyor mu?
Daha sonra bu konuları elektrik şirketi ve söz konusu 6 ilde tüm çiftçiler nasıl öğreniyor?
Gizli kararname olabilir diye düşünsek bile öğrenmeyen kalmıyor.. O nedenle, 2024 yılında Resmi Gazete’de yayınlanır. Herkes görür.
Bu iller mi yoksa buradaki elektrik şirketimi çok şanslı?
Diğer 75 ilimizdeki çiftçilerimiz cezalandırılıyor mu?
Çiftçilerimiz arasında ayrım yapmayınız. Bütün çiftçilerimiz bu elektrik desteğini alsın.
***Sadece suya vefa dedik. Veda etmemek için eylemde ne yaptık? Gıdada israf devam ediyor.
**Hobi bahçeleri ile ilgili kanun 2020 yılında çıktı. Bu kanunda belirtilen yönetmelik ortada yok. Buralarda harcanan suya dikkat etmek gerekir.
***Pide ve lahmacun ile ilgili Genel Müdür Yardımcısının talimatı ile gıda da durumumuzu bir kez daha gördük.
**Tarımda ithalat politikamız kaderimiz oldu. Hayvancılığımızı ithalat ile geliştirmeye çalışıyoruz.
***Liyakate önem vermiyoruz. Sayıları her geçen gün azalsa da kamuda liyakatli bir kesim var. Bu liyakatli kesimin ortak özellikleri bulunmaktadır. Talimatla imza atmazlar. Mevzuata göre hareket ederler. Mevzuatta bir eksiklik, yanlışlık varsa hemen mevzuatta değişiklik yaparak düzeltmeyi düşünürler. Gerektiğinde Bakana, talimatınızı bu yasal nedenlerle yerine getirmemiz mümkün değil diyebilirler. Bunların koltuk sevdası, sefa sürmek gibi düşünceleri de yoktur. Makamda, mecliste dolaşmazlar. Bunları bulup önlerini açmak gerekir. Şu an yapılan işlerde onların sayesindedir. Bunu özel sektörde sadece işini en güzel şekilde yapmaya çalışan insan kaynakları çok iyi yapıyor.
**İklim değişikliği bizi yönetmeye devam ediyor.
****Cumhurbaşkanlığında, 2018 yılında kurulan, Sağlık ve Gıda Politikaları Kurulunun yetki ve görevleri çok fazladır. Bugüne kadar gıda ve tarımda yaşanan sorunlarla ilgili neler yaptı? Tarım ve gıdada hangi önerileri getirdiler?
**Ocak ayından sonra, uygulanan ekonomik program, seçim ekonomisi nedeniyle değişirse, seçimden sonra tüm ülkemizi, tüm sektörleri daha zor günler bekler…
***Tarım ve Orman Bakanlığı, bilim ışığında akıllı denetim kültürünün ne kadar önemli olduğunu öğrenmelidir.
**Küresel marka olmak isteyen tarım sektöründeki firmalar sıkı denetim altında çalışmalıdır.
***Yediğimiz, içtiğimiz ve tükettiğimiz her şeyin iyi denetlenmediğini biliyoruz. O nedenle rahat alışveriş yapamıyoruz. Kaçabildiğimiz kadar kaçabiliyoruz. Merdiven altı üretim önlenemiyor.
**Ülke olarak küresel bir varoluştan bahsediyorsak denetim kültürünü kabul etmeli ve şeffaflıkla denetlenmeliyiz. Bu özel sektörde şirketler için de böyle, kamu için de böyledir.
***Denetimden ve denetlenmekten korkmamalıyız.
**Artık 2023 yılının son yazısını yazıyorum. 2024 yılına tarım ve gıda sektöründe sorunlarla giriliyor.
***Bu yıl tarımda iyi günler geçirmedik. Tarımdan Haber Sitesini takip edenler, nelerle uğraştığımızı okuyorlar. Sadece yanlışlar yazılıyor, eleştiriler yapılmıyor, doğru yolda gösteriliyor, önerilerde sunuluyor.
***Bunun nedeni milletimizin kaliteli, sağlıklı ve dengeli beslenmesidir. Çiftçimizin ve milletimizin gelir düzeyinin artmasıdır. Çiftçiliği, tarımı, toprağı ve suyu gençlerin sevmesidir. Çiftçi yaş ortalamasının 58-60’dan çok daha aşağılara inmesidir.
**Marketlerde, pazarda fiyatları 30-40 TL olsa da domates var mı?
Kasaplarda pahalı da olsa biftek, pirzola var mı?
Piyasada gübre, mazot, tohum ve zirai ilaç var mı var?
Ekmek var mı?
Traktör alan var mı?
Var. O zaman tarım şahlanıyor diyenler oluyor.
***Onlara bir cevabım var?
Limon ağaçlarını çiftçiler neden kesiyor?
Halk Ekmeklerin önünde neden kuyruklar uzuyor?
Pazarlarda, artık gündüz giden, atılan sebze ve meyveleri toplayıp evine götürenlerin sayıları her gün neden artıyor?
Kasapta, markette ete, kıymaya, bifteğe ve pirzolaya vitrinde bakanların sayısı neden artıyor?
Traktörü kimler, nasıl ve neden alıyor?
Peynirin ve zeytinin kilosu kaç lira?
Çiftçi ve tüketici neden mutlu değil? Yüzleri neden gülmüyor?
Her günde bu kesimin sayıları neden hızla artıyor?
Bu durumda nasıl tarım şahlanıyor, nasıl ekonomi çok iyi diyebilirim. Ama umutsuzda olamam.. Potansiyelimiz ve gücümüz var. Tek sorun hızımızın çok düşük olmasıdır. Akıllı ve kaliteli liglerde oynamalıyız. Bu liglerde oynayanlar, bizimde bu liglerde oynamamız için beklemiyorlar. Onlar artık Tarım 5.0 hedefini yakalamaya çalışıyorlar. Bu konuda en fazla alt yapıya (Genişbant, internet hızı..) yatırım yapıyorlar. Üstelik bu yatırım, kısa sürede seçimlerde oy getirmiyor.
****Bundan önceki, “Dünyada 2023 yılında tarım ve gıdada yaşanan sorunlar! 2024 yılında beklentiler!” yazımda 2024 yılında beklentilerin ülkemiz için söz konusu olduğunu ve önlemlerin şimdiden alınması gerektiğini belirtmiştim.
** Sorunlar katlanarak geliyor… Tarım ve Orman Bakanlığı ve çiftçilerle ilgili sivil toplum kuruluşları artık 2024 yılı için çiftçimize, halkımıza bir umut ve çözüme odaklı olsunlar.
**Tarım ve Orman Bakanlığının 2023 yılı karnesi nasıl?
**Çiftçilerle ilgili sivil toplum kuruluşlarının karnesi nasıl?
***Sınıfı geçebilirler mi?
****Ben, 2024 yılının sağlıklı, mutlu, huzurlu ve barış dolu bir yıl olmasını diliyorum.
