****Ülkemizde, tarım konusunda beklentilerimi nasıl açıklardım?

Bir kelime ile   : Gidiyor

İki kelime ile    : Kötü gidiyor

Üç kelime ile    : Çok kötü gidiyor

Dört kelime ile : Anlayana iki kelime yeter….

****Zaman hızla geçiyor. Tarımda Haber Sitesinde yazmaya başlayalı neredeyse 3 yıl oluyor.

Tarım ve ekonomide ülkemiz ve dünyada gelişmeleri sizlere aktarmaya devam edeceğim.

Köşe yazılarımı ilgiyle okuyan, yorum katan herkese çok teşekkürler…

****Ülkemizde ekonomide ve tarımda bir kriz olduğunu artık herkes kabul ediyor. Ancak toplumumuzun hatta çiftçilerimizin bir kısmına göre hala önemli bir durum yok. Toplumun hangi kesimin olursak ona göre bakış açımız ve düşük gelirli grupta yer alanlara karşı duyarlılığımıza göre yargımızda değişiyor. Zaten ülkemiz ortalamasına göre baktığımızda pek sorunda yok.

Kriz olmadığını savunanları şöylede haklı olabilir mi? Bunlar risk planları bilmezler.. Kriz işlerine de geliyor, 1 alıp 3'e satacaklarına 10'a satıyorlar. Böylece daha az maliyet ödüyorlar. Kriz kendilerini az etkiliyor. Unuttukları nedir? Çocuklarımıza ve torunlarımıza çok ağır bedel ödeyecek bir miras bırakıyoruz.

****Her zaman sürekli küçük resme takılıp büyük resmi göremiyoruz. Her konuda böyleyiz ama ben tarım tarafına değineceğim.

****Acaba Bakan Mehmet Şimşek boşa mı kürek çekiyor?

Çiftçimiz aldatılıyor mu? Kimse gerçek enflasyon oranını bilmiyor. Bilen varsa da söyleyemiyor. Aslında çiftçimiz çok iyi biliyor ve fiyat artışlarını çok yakından izliyor.  Tarlaya giderek onlara soranda yok. Siyasetçileri artık seçimden seçime görüyorlar.

****Tarım sektöründe acaba ayrılan bütçe ne kadar? Bunun işletme sermayesi ve yatırım sermayesine ayrılan kısmı ne kadar? Yeterli mi? Ekonomimize ne kadar katma değer sağlıyor.

****Bu ay enflasyon yine yüksek çıktı. Aslında bekleniyordu. Üç ayrı kuruluştan üç ayrı sonuç var. Çiftçimize soralım; sizin enflasyonunuz kaç? Önemli olan çiftçimizin vereceği cevaptır.

Enflasyongüncel

Kaynak: İTO,ENAG, TÜİK

****Böylece enflasyonda zirveyi gördük. Bundan sonra baz etkisiyle düşüşleri göreceğiz.

Bakan Mehmet Şimşek, enflasyon haziran ayından itibaren düşmeye başlayacak diyor. Sizce inandırıcı mı? Zirveyi neden gördük? Aslında doğrusu; “Bundan sonraki aylarda baz etkisiyle yıllık enflasyon düşecek olmalıydı.

****Gıda enflasyonu Mayıs’ta aylık bazda %1,69 arttı. Yıllı bazda ise %70,14 yükseldi. Dünyada yine en ön sıralardayız.

Mayıs Ayında aylık bazda fiyatı en çok artan gıda ürünleri;

Enflasyonnearttı

****Bu sonuçlar ne gösteriyor?

Dünyada enflasyonda ikinci sıradayız. (Suriye ve Sudan’da veri gelmiyor.)

Gelir düzeyi düşüyor. Gelir düzeyi düşük olan çiftçiler, emekliler, işsizler, asgari ücretliler artık enflasyonu çok daha yüksek hissetmeye başladılar. 

Çiftçimize daha fazla destekleme verilmesi, emeklilere ve asgari ücrete Temmuz ayında daha fazla zam yapılması gerektiğidir. Yapılmazsa toplumun bu kesimi bir başka deyişle alt gelir grubu yıl sununda çok büyük alım gücü sıkıntısı ile karşıya kalacaktır.

Ekonomistlerde bu görüşlere yer veriyorlar. Ayrıca “Finansal Okur Yazar” olmamızı istiyorlar.

*Et fiyatları düşüyor deniyor. Bunun en büyük nedeni et alan artık çok azaldı. Bunu bile güzel güzel anlatıyorlar.

*Orta Vadeli Planın 2024 sonu enflasyon hedefi olan %33’den %36’ya yükseltildi ve %42’ye kadar üst bant açıklandı. TÜİK'e göre de geçecek. Yüksek enflasyon bir netice değil bir tercihtir. Birçok ülkede böyle bir sorun yok. Çiftçimiz, emeklimiz ve ücretli fakirleşmeye devam edecek. Maalesef tercih edilen yol budur.

****Şunu da sormak gereklidir. Ekonominin bu duruma gelmesinin en büyük nedeni yanlış karar alıp uygulayanlardır. Ben değilim ama acı reçetenin maliyetini neden ben ödüyorum?

Bir tarımcı olarak çiftçimizin özellikle küçük tarım işletmeler zor durumda olduğunu her yerde sesli olarak söylüyorum.

Fakat sahada çiftçinin sivil toplum kuruluşlarını göremiyorum.

****Kısaca yine “Tarımdan Haber Sitemizin” başlıklarına tekrar bakalım;

-Tarım Bakanlığında 'Gizemli Protokol' 50 bin düve ithalatını kim yapacak?

-ESK'dan kurbanlık ihalesi alan firmalara ucuz kurbanlık kıyağı!

-Türkiye Sudan’dan at, eşek, sığır eti mi ithal edecek?

-Tarım Bakanlığı GDO'lu mısırı doğruladı! Sahte analiz raporlarıyla Rusya ve Ukrayna’dan Tekirdağ’a getirilen mısırda GDO tespitini doğruladı. 

-Hileli et satışında BİM'i kurtaran Pakdemirli BİM yönetim kuruluna atandı!

-ESK yönetimi neden korkuyor? Hastalıklı ithal ete dezenformasyon açıklaması!

-İthal ette salmonella krizi! Laboratuvar sonuçları ESK'yı hareketlendirdi!

****Bunların dışında;

*Bir tarım politikamız yok,

*Tarım politikamıza uygun bir üretim planlamamız yok,

*Zihniyet aynı,

*Liyakate önem veren yok,

*Yapısal reformlar yapılmıyor,

*Bilime ve kaliteli eğitime önem verilmiyor.

****Tarım sektöründe öyle konular yaşanıyor ama kimse ben hatalıyım, ben suçluyum, ülkemi zor duruma soktum o nedenle istifa ediyorum diyemiyor. Açıklama yapma gereği bile duymuyorlar. Talimatla geldikleri için, gitmek için de talimat bekliyor olabilirler mi? Hem biraz daha saltanat sürmek ve koltukta kalmak için mi sessizler? Bu durum artık günümüzde normal sayılan işlerin içinde yer almaktadır.

****Bugün sizlerle, “Türk Dünyasında Tarım” konusunu paylaşmak istiyorum.

Ülkemizin, “Türk Dünyası” ile tarımda ilişkisi istenen düzeyde değildir. Bunun önemli nedenleri var. Rusya’nın bu konuda bakışı çok önemlidir. Ülkemiz, Rusya ile ilişkileri açısından temkinli yaklaşmaktadır. Yapılan çalışmalar yetersizdir.

Ne olursa olsun tüm konularda olduğu gibi tarım konusunda daha fazla işbirliği içinde bulunmak zorundayız.

Bu konuda sahada alaylı ve mektepli ülke sevdalısı uzmanların sayısı oldukça azdır. Bu sayı artmalıdır. Sahada ne kadar sayı artarsa çakma tarımcıların sadece ben diyenlerin, sadece ceplerini düşünenlerin, vur kaç taktiği uygulamayı sevenlerin ve işbirlikçilerin sayısı azalacak, oyunları bozulacaktır. 

Bu konuya tarımda olduğu gibi bütüncül bakmak zorundayız. Tarım konusunda uzmanların bulunduğu sivil toplum kuruluşlarına ve diğer paydaşlara çok büyük sorumluluklar düşüyor. Bu konuda daha fazla uğraş vermek zorundadırlar.

Bir yerden başlamak gerekiyor düşüncesindeyim. Bu nedenle “Dünya Basınında” yer alan Türk Dünyası tarım haberlerinden de bilgiler vereceğim.

Dünya’da tarım konusunda bilgiler paylaşırken çok şeyler öğrendim. Tarımda dünyada yaşanan sorunlara önce ilgisiz kalıyoruz. Gülüyoruz, atıp, tutuyoruz bazen de haddimizi bilmeden özellikle bilgi sahibi olmadığımızdan eleştiriyoruz. Bize bir şey olmaz diyoruz. Sonra bu sorunlar bizde katlanarak yaşanıyor ve çok acı bir reçete çıkıyor. Büyük maliyet ödüyoruz. 

Çözümsüzlüğe değil çözüme odaklı çalışmak ilkesinden yola çıktım. Karınca kararınca haberleri paylaşacağım. Mutlaka katkısı olan meslektaşlarım ve sivil toplum kuruluşları olacak. Onlarada şimdiden teşekkür ederim.

****Türk Dünyası;

Tarım ticaretinin büyüme yeri ve merkezi olmalıdır,

Kaliteli, standart ve daha fazla ürün elde edilmelidir,

Katma değeri yüksek ürünler ihracatı yapmalıdır.

Tarım ürünleri tedarikinde değer zincirlerini iyileştirmek için yeni fırsatlar araştırmalıdır,

Tarım 4.0’ı veya Dördüncü Tarım Devrimini yaşamalıdır.

Türk Dünyasının tarımsal sektörde sorunları vardır. Bu konuda öncelikle teknik olarak yardım edebiliriz.

Genel olarak ihraç edeceğimiz ürünler;

Bazı sebze ve meyveler,

Buğday, pamuk, hayvancılık ürünleri.

Tarım makinaları ve gıda işleme ekipmanları,

Gıda İşleme ve Paketleme Makineleri

Tarım ve Gıda Sanayi Ürünleri

Meyve ve Sebze Suyu Konsantreleri

Konserve Meyve ve Sebzeler

Deniz Ürünleri

Unlu Mamuller, Makarnalar

Çay

Margarin

Bulgur, İrmik

Zeytinyağı ve fraksiyonları

Tavuk ve Tavuk Ürünleri

Dondurmalar

Şekerli ve Çikolatalı Mamuller

Mayalar

Salça…..

****Kısaca Özbekistan’da neler oluyor? Bu yıl Özbekistan'dan Avrupa Birliğine gelen soğan ve lahana fiyatları çok düşüktür. Üstelik uzak bir mesafeden geliyor.

Özellikle Özbek soğanı kg başına 0,75 Euro, erken lahana ise kg başına 0,69 Euro fiyatla satılıyor. (Bu, yalnızca teslimat için kg başına en az 35 sent ödemeniz gerektiği gerçeğine rağmen.) Ancak ürünün kalitesi de çok yüksek değildir.

Bunlara olan talepte çok azdır. Yeni mahsulde fiyatlar hızla düşüyor, ancak ona olan talep düşük kalıyor. AB parası değerli olduğunda onlara çok ucuz geliyor.

****Özbekistan, Letonya'ya hava yoluyla meyve ve sebze tedarik edebilecek.

Özbekistan ve Letonya, ülkeler arasındaki ilk kargo uçuşunu Haziran sonu veya Temmuz 2024 başında gerçekleştirmeyi planlıyor.

Yeni hava koridoru, Özbekistan'dan Letonya ve diğer AB ülkelerine meyve sebze, tekstil ve diğer ürünlerin ihracatında aktif olarak kullanılacak.

****Özbekistan'ın kirazları rekor düzeyde gecikti. Peki ya fiyatlar?

İklim felaketleri her ülkede normal gelmeye başladı. İklim değişikliğine en duyarlı sektör olan meyve ve sebze sektörü, tarımın diğer kesimlerine göre daha fazla zarar görüyor.

Özbekistan ve diğer Orta Asya ülkelerinde 2024 baharı alışılmadık derecede serin ve yağışlı geçti. Bu da kiraz da dahil olmak üzere birçok meyvenin olgunlaşmasında gecikmelere yol açtı. Bu aynı zamanda bu malların kalite parametreleri üzerinde de olumsuz bir etki yarattı.

Özbekistan'da ilk toptan kiraz partileri genellikle Nisan ayının sonunda piyasaya çıkıyordu. 2024 yılında ise ilk büyük partiler yalnızca Mayıs ortasında piyasaya çıktı. Aynı zamanda kirazların kalitesi de arzu edilenin çok altında kalmaya devam etti.

Şu anda piyasada hala büyük miktarlarda büyük (28+) kiraz bulunmadığından, uluslararası pazarda en çok arzu edilen bu kategori için ortalama bir fiyat bile belirleyemediler.

Bu arada Özbekistan toptan satış pazarında kiraz fiyatı yılın bu döneminde ABD doları bazında bile maksimum seviyeye yakındır. İlginçtir ki, yalnızca erkenci kiraz çeşitleri hala satıştadır.

Özbekistan'da kiraz mevsimi geleneksel olarak Haziran ortasında sona eriyordu. Bu yıl ancak mayıs ayının sonunda başladı. Ukrayna’nın kirazı pazara girdi. Bu nedenle, hasat ön beklentilerden düşük olmazsa Özbekistan'da kiraz fiyatlarının normalden daha hızlı düşmesi mümkündür.

****Kuveytli bir yatırımcı Taşkent'in (Özbekistan) Sergeli bölgesinde yoğun bahçecilik geliştirecek

Dunyo haber ajansının haberine göre Taşkent'in (Özbekistan) Sergeli bölgesinden bir heyet Kuveyt'i ziyaret etti. Gezi sırasında Özbekistan'ın yatırım, ihracat ve turizm potansiyeline yönelik sergiye katılan 20'den fazla Kuveytli firmanın temsilcileriyle görüşmeler gerçekleştirildi.

Holding şirketi Marafie Group ile Sergeli bölgesinde modern bir yoğun bahçecilik projesinin uygulanması ve Kuveyt'e meyve tedariği konusunda bir mutabakat anlaşması imzalandı.

****Bu konularda üreticilerimiz uyarılmalı, bilgiler verilmeli böylece daha fazla pazara girmeleri sağlanmalıdır….

Küresel iklim riski ve jeopolitik gerilimlerin tarım ürünlerinin fiyatlarını artırdığını unutmayalım.

****Türk Dünyası ile projeli bir arada çalışmalı ve birlikte karar almalıyız. Daha fazla işbirliği içinde olmalıyız.

****Güçlü tarımı kim istemez. Öncelikle pusula yanlış ve bunun farkında değiller.. Önce pusulanızı değiştirmeniz gerekmiyor mu? Pusulayı değiştirseniz bile pusula kullanmak için de işin ehli olmak gerekiyor.

****Bir meslektaşım tarımda bu kadar sorun niye bizim başımıza geliyor, neden biz yaşıyoruz, diye sordu. Ona, bir Şaman öğretisini hatırlattım; “Ders; sen öğrenene kadar devam eder”…