*Gübre fiyatlarında kötünün kötüsü ne olabilir!
**Çin, Tayland’ı işgal ederse tarım nasıl etkilenir?
***Kara kuğu olayı nedir?
****Ülkeler çiftçileri için “Güvenlik Planı” ve “Dayanıklılık Planı” açıklıyorlar.
****Bir ülkede savaş hiç kimseye indirim getirmez.
***Çiftçilere, sanki ağır çekimde zıplayan arabaları ve içerisinde bulunan yolcuların havada olduğunu gösteriyorlar. Böyle hissettiriyorlar. Aslında çiftçilerde, tüketicilerde arabanın içinde havada asılı kendini hissediyorlar. Arabanın durmasını bekliyorlar. Acaba güzel, yumuşak bir iniş mi olacak, yoksa hendeğe bir dalış mı olacak… Kim bilir…
****Gübre maliyeti ile üretilen mahsulün değeri arasındaki oran artmaktadır. Çiftçilerin kârlı kalabilmeleri için üretim maliyetlerini özellikle yakından takip etmeleri ve potansiyel olarak daha az gübre kullanmaları gerekecek. Bununla birlikte, daha az gübre kullanmak, bir bütün olarak gıda sistemi üzerindeki baskıyı artırarak, verimi ve kaliteyi azaltacaktır.
***Gübre Fiyatları Yeni Rekorlar Kırıyor.
Yaptırımlar Rusya'yı zor duruma sokarken, gübre kıtlığı dünya gıda arzını tehlikeye atıyor.
***Gübre fiyatları çok yükselmesi çiftçilerin az kullanmasına ve ektikleri arazi miktarını azaltmasına neden oldu.
**Rusya potas, amonyak, üre ve diğer toprak besinlerinin önemli bir ihracatçısıdır. Batının Rusya’ a yaptırımları bu önemli girdilerin dünya çapında sevkiyatını aksattı. Gübre, mısır, soya, pirinç ve buğday verimini yüksek tutmanın anahtarıdır. Yetiştiriciler uyum sağlamak için çabalıyor.
**Herkes gübrenin maliyeti ve mevcudiyeti ile ilgili endişelidir.
Amerikan Çiftlik Bürosu Federasyonu ve ABD Tarım Bakanlığı (USDA) verilerine göre, yalnızca Amerika Birleşik Devletleri'nde gübre faturalarının 2021'de %17 artmasının ardından bu yıl %12 artması bekleniyor.
Bazı yetiştiriciler, daha az besin gerektiren ürünlere geçmeyi düşünüyor. Bazıları daha az alan yetiştirmeyi planlıyor. Diğerleri, sadece daha az gübre kullanacaklarını söylüyorlar.
Mahsul uzmanlarının tahminlerine göre bu stratejiler, verime zarar verecek.
Şu anda bir endişe daha var. Küresel bazda bir gıda krizidir.
** Artan Emtia Fiyatlarına Bağlı Olarak Gıda Güvenliği Endişelerini Karıştırıyor
*Gübre fiyatları, önde gelen ihracatçı Rusya'dan sağlanan tedarikler azaldıkça yeni rekorlar kırıyor ve gıda güvenliği konusundaki korkuları daha da artırıyor...
*Gübre fiyatları Rusya arz endişeleriyle rekor kırdı..
*** Nitrojen, potas ve fosfat içeren temel mahsul besinleri de dahil olmak üzere Rusya'nın bu ayki ihracat yasağı, fiyatların yükselmesine neden olurken, önde gelen potas üreticisi Belarus'a uygulanan yaptırımlar ve Çin'in ihracat kısıtlamaları nedeniyle çiftçiler zaten yüksek gübre maliyetleriyle karşı karşıya kaldılar.
Bir danışmanlık şirketi olan CRU'nun gübre endeksi yılın başından bu yana yüzde 30 arttı ve şu anda fiyatların 2008'de sıçradığı gıda ve enerji krizi sırasında ulaşılan seviyelerin üzerindedir.
Artan tarımsal üretim maliyetlerine daha geniş bir açıdan bakıldığında, gübre maliyeti geçen yıl ton başına 510 dolardı. Bu yıl 1.508 dolar .”
Çiftçiler sadece ihtiyaç duyduğu kimyasalların fiyatları konusunda değil, aynı zamanda bulunabilirliği konusunda da gergin…
*Rusya ayrıca dünya gübresinin yaklaşık %15'ini ihraç ediyor. Şimdi tüm o yiyecek ve gübre sıkışmış durumdadır.
***Yaklaşan felaket, modern küreselleşme çağında büyük bir savaşın sonuçlarını açıkça ortaya koyuyor. Gıda, gübre, petrol, gaz ve hatta alüminyum, nikel ve paladyum gibi metallerin fiyatları hızla yükseliyor ve uzmanlar, etkileri art arda arttıkça daha da kötüleşmeyi bekliyor.
***Avrupa gübre fabrikaları, yüksek enerji fiyatları nedeniyle üretimi önemli ölçüde azaltıyor. Brezilya'dan Teksas'a çiftçiler gübreyi azaltarak bir sonraki hasadın boyutunu tehdit ediyor.
Artan fiyatlar ve açlık aynı zamanda dünyanın savaşa bakış açısına yeni bir potansiyel boyut getiriyor. Rusya'daki öfkeyi daha da körükleyebilirler ve müdahale çağrıları yapabilirler mi? Yoksa gıda ve gübre tuzağına düşmeye yardımcı olan Batı yaptırımları hüsranımı hedef alacak?
****Rusya-Ukrayna Savaşı: Bilinmesi Gereken Temel Konular!
Gübre müşterilerine yönelik bir başka uğursuz sinyalde, bu ayın başlarında Avrupalı gübre üreticileri, artan enerji fiyatları nedeniyle üretimi yavaşlattıklarını veya durdurduklarını söylediler. Birçok gübre doğal gazla yapılır.
Dünyanın önde gelen gübrelerinin fiyatları geçen yıl iki katına veya üçe katlandı.
Dünyanın en büyük soya fasulyesi üreticisi Brezilya, potasyum gübresinin neredeyse yarısını Rusya ve Beyaz Rusya'dan satın alıyor. Şimdi sadece üç aylık stokları kaldı. Ulusal soya fasulyesi çiftçileri derneği, üyelerine bu sezon varsa daha az gübre kullanma talimatı verdi. Brezilya'nın şiddetli bir kuraklık nedeniyle zaten azalmış olan soya fasulyesi mahsulü, şimdi muhtemelen daha da küçülecek.
Uluslararası yaptırımlar gübrelerin üreten ülkelere ulaşmasını engelliyor. Bu gübrelerin eksikliği yüzünden kaç milyon kişi açlıktan ölecek?
Brezilya, soya fasulyesinin çoğunu, mahsulün çoğunu çiftlik hayvanlarını beslemek için kullanan Çin'e satıyor. Daha az, daha pahalı soya fasulyesi, çiftçileri bu tür hayvan yemlerini kısmaya zorlayabilir, bu da daha zayıf inekler, domuzlar ve tavuklar anlamına ve daha yüksek et fiyatları anlamına gelir.
Parası olan çiftçiler geçen yıl gübre için ön ödeme yaptı. Çünkü yaklaşan bir kıtlıktan endişe ediyorlar. Ama gübre hala ortada yok…
***Gübre fiyatlarına ilişkin endişeler artıyor…
*Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden kaynaklanan ayaklanma ve bunun gübre fiyatları üzerindeki etkisi, fiyatların dünya genelinde her geçen gün artmasıyla büyümeye devam ediyor.
****Ukrayna'nın Küresel Tarım Üzerindeki Etkisi
Rusya, uluslararası gübre pazarında önemli bir oyuncudur. Dünyanın en büyük gübre üreticilerinden üçü Rusya merkezli Uralkali, Eurochem ve PhosAgro'dur. Bunların her birine, batı hükümetleri tarafından onaylanmış bir oligark başkanlık ediyor. Ruslar ülke dışına gübre göndermeye devam etseler bile banka yaptırımları nedeniyle ödeme almak son derece zor.
***Mart ayının sonundan önce savaş bitmezse, bu yılın yazından sonra Ukrayna'dan daha fazla ihracat olmayacak. Bu durum özellikle zaten istikrarsız olan Kuzey Afrika ve Orta Doğu ülkelerini etkileyecektir. Gıda fiyatları, Ocak 2022 fiyatlarından kolayca iki katına çıkabilir ve bu bölgelerin insanları için ekmek satın alınamaz hale gelebilir.
**Rusya zaten sınırlarını buğday ihracatına kapatmış durumda ve Ukrayna limanlarının Rus savaş gemileri tarafından kapatılması nedeniyle Ukrayna'nın ihracatı fiilen kapatıldı.
***Gübre Fiyatlarının Şimdi Kötü Olduğunu Düşünüyorsanız, kötünün kötüsü var. İşte Çin'in Durumu, Daha da Kötüleştirmesinin Nedeni olabilir mi?
**Rusya küresel gübre pazarından çekilse bile, yine de en kötü senaryoyu yaratmıyor. StoneX Group, Çin ve Rusya'nın küresel fosfat üretiminin %40 ila %45'ini oluşturduğu için Çin'in durumu daha da kötüleştirebileceğini söylüyor.
***Gübre piyasası yaklaşık bir yıldır kara kuğularla dolu. Çiftçiler susuz amonyak fiyatları ile ton başına 1500$'dan karşı karşıya kaldıklarından, fiyatlar durumun ne kadar kötüleştiğinin kanıtıdır.
***Kara kuğu olayı nedir? Bir anormalliktir. Normal beklentilerin ötesinde bir durumdur. Dolayısıyla geçmişte hiçbir şey bunu tahmin edemezdi. Etkisi fazladır. Öngörülemez olmasına rağmen, kesinlikle ilk oluşumundan sonra icat edilmiş bir mantığı olacaktır, bu da bu tür olayları açıklanabilir ve tahmin edilebilir hale getirecektir. Kara kuğu olaylarının örnekleri; internetin yükselişi, kişisel bilgisayar, Sovyetler Birliği'nin dağılması…
***Rusya'nın gübre ihracatını durdurma kararı, perakendecilerin ve çiftçilerin karşı karşıya olduğu gübre çılgınlığında bir başka bölümüdür.. Rusya küresel gübre üretiminde önemli bir oyuncudur.. Büyük bir ihracatçıdır. Üre, küresel ihracat toplamının %14'ünü oluşturuyor. UAN, son birkaç yılda %25 ila %31 arasında bir yerdedir. Fosfat %10’dur. Bunlar, tüm dünyanın küresel işletme potas kapasitesinin neredeyse %20'sidir.
***Ancak Rusya dünya pazarından çekilse bile, gübre mevcudiyeti ve fiyatları için hala bir “en kötü durum senaryosu” oluşturmuyor. Rusya ve Çin'in toplam küresel fosfat üretiminin %40 ila %45'ini oluşturduğu için Çin'in bu senaryo için kartı elinde tutuyor.
**Çin'in bu yılın Haziran ayında ihracat pazarına geri döneceği bekleniyor. Çin dışarı çıkar ve Rusya'ya yaptığınızın bize saldırı diyerek Tayvan'ı işgal etmeye kalkarsa ne olacak? Bugün bulunduğumuz yerden daha da kötüleşir mi?
Azot fiyatlarının çiftlik düzeyinde çok fazla arttı. Fosfat fiyatları da son birkaç haftadır yükseldi ve piyasalar Çin'e ne olacağını bekliyor ve izliyor gibi görünüyor.
****Her ülke bir gübre güvenlik planı yapıyor.
İlkbaharda gübre ihtiyacı karşılanırsa, önümüzdeki sonbahar 2022 kampanyası için bir gübre güvenlik planı uygulanacağını duyuruyorlar.
***Tek akıllıca kurtuluşun yolu üretime azami ağırlık vermeden geçiyor…
****Rus gübre patronu gıda krizinden korkuyor.
Ukrayna'daki savaş durdurulması gereken bir trajedidir. Aksi takdirde küresel bir gıda krizi yaşanacak çünkü dünya çapındaki gübre fiyatları çiftçiler için çok yüksek olacaktır.
*Rusya gübre ihracatını da yasakladı. Rusya, Avrupa Birliği'nin en büyük gübre tedarikçisidir. Yüksek gaz fiyatları nedeniyle gübre fiyatları rekor seviyelere yükseldi. Norveçli büyük gübre grubu Yara, yüksek gaz fiyatları nedeniyle üretimi kısmak zorunda kaldı.
***Ukrayna savaş nedeniyle gübre ihracatını yasakladı.
*Ukrayna hükümetine göre, yeterli gıdayı sağlamak için kendi kullanımı için gübre gerekiyor. Ülke daha önce tahıl gibi çeşitli tarım ürünlerinin ihracatını yasaklamıştı.
*Gübre üreticisi ciddi mali sorunlarla karşı karşıyadır.
* Nitrat, fosfat ve potasyum gibi hammadde fiyatları da önemli ölçüde arttı ve bazı önemli hammaddeler artık mevcut değil.
****Her hafta yazıyorum…
***Acaba çiftçimize 2022 yılında sonunda ödenmek üzere, 2022 yılı tarımsal desteklemesi alacağından mahsuplaşmak üzere 2021 yılı aldığı veya alacağı tarımsal desteğin % 75’ i avans veya ön ödeme şeklinde hemen verilmelidir…
***Denizde yatlara nasıl ucuz akaryakıt veriliyorsa karada çiftçilerimize verilmesi sağlanmalıdır. Bunun yanında kesinlikle elektrik, gübre düşük fiyatla verilmelidir.
Girdilerde daha fazla destek verilirken, vergilerde indirim yapılmalıdır.
