Karadeniz Tahıl Koridoru muhtemelen tarih kitaplarına; 21. Yüzyılda 200 milyona yakın kişinin açlıktan ölmesini engelleyen anlaşma olarak yazılacak.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Guteres; İstanbul’da imzalanan anlaşma öncesi yaptığı konuşmada “Bugün Karadeniz’de bir fener var”. “Bir umut ışığı – bir olasılık – her zamankinden daha fazla ihtiyacı olan bir dünyada” diyerek anlaşmanın savaşın genel gidişatına etki edeceğinin sinyallerini verdi.
Guteres; “iflasın eşiğindeki gelişmekte olan ülkelere ve kıtlığın eğiğindeki en savunmasız insanlara rahatlama getireceğine de” dikkat çekerek anlaşmanın yoksul Afrika ülkelerini batmaktan kurtaran hamle olarak anlattı. Devam eden savaş ortamında eşi görülmemiş bir anlaşma olan “Karadeniz Tahıl Koridoru” modern dünyanın gıda için neleri göze alabileceğini gösterdi.
21. YÜZYIL AÇLIĞINI ÖNLEYEN KARADENİZ TAHIL KORİDORU
Tarihler 22 Temmuz’u gösterdiğinde dünyaya nefes olacak, açlık kaynaklı ölümleri önleyecek imza İstanbul’da atıldı. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Guteres; “Türkiye’ye teşekkür ederiz” diyerek küresel güç olma yolunda çabaları olan Türkiye’yi tüm dünyanın gözü önünde tebrik etti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Karadeniz Tahıl Koridoruna yönelik yapılan imza töreninde; Putin ve Zelenski’ye sergiledikleri liderlik dolayısıyla teşekkür ederken, “anlaşma ile dünyanın birçok bölgesine nefes borusu açmış olacağız” dedi.
Anlaşmaya Rusya Savunma Bakanı Shoigu, Türkiye adına mevkidaşı Hulusi Akar, Ukrayna adına Altyapı Bakanı Alexander Kubrakov imza attı. İstabul’da imzalanan anlaşma Cumhur Başkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guteres’in katılımıyla gerçekleşti.
YENİ HASATA YER AÇMAK İÇİN RUSYA KABUL ETTİ
Hasattan gelecek yeni tahıllar için depolarda yer açılması gerekiyordu. Rusya son ana kadar elinde bulundurduğu tahıl silahı kozundan bu sebeple vazgeçti. Rusya sadece tahıl değil diğer gıda ürünlerini de Avrupa’ya satma şartını koydu. Tahıl savaşında ateşkes imzalansa da; Rusya’nın uzun vadede ne yapacağı belli değil, gelecek yılın tarımı ile ilgili bekleyen hala birçok sorun var.
TAHIL KORİDORU NASIL İŞLEYECEK - TAHILA GÜVENLİ YOL
Ukrayna’da ve Rusya’da hem geçen yıldan kalan ve bu yılın hasadından gelen tahılları dünya pazarıyla buluşturmak için binlerce gemi Karadeniz’de bir trafik oluşturacak. Onlarca gemi milyonlarca ton tahılı tarladan limanlara, mayınların arasından güveli bir şekilde taşınabilmesi için güvenli bir koridorun oluşmasını sağlayacak. Denetim ekipleri üç limanda tahılın yüklenmesini izlerken, Ukraynalı güvenlik gemileri mayınlı Karadeniz’de gemilere rehberlik edecek. Taraflar arasında mutabık kalınan bir rota ile tahıllar İstanbul’a gelip oradan dünya sofraları için yola çıkacak.
KARADENİZ TAHIL KORİDORU AFRİKA’YA NEFES
Ukrayna Avrupa’nın ekmek sepeti ve organik tarım ürünleri bahçesi. Rusya hem tahıllarda hem de enerji de önemli bir ülke. Zengin Avrupa ülkeleri yaptırım uygulanan Rusya’dan aldıkları tarım ürünlerini, enerji ve gübre hammaddelerini daha yüksek fiyata çeşitli ülkelerden alabiliyor. Avrupa ülkelerinin bir bölümü tren yoluyla Ukrayna tahılına yüksek ulaşabilirken yetmediği yerde de başka ülkelerden daha pahalıya satın alabiliyor. Bu bakımdan Karadeniz Tahıl Koridoru için çok çaba sarf etmediler. Tahıl Koridoru tahıllarının %80’den fazlasını Rusya ve Ukrayna’dan yapan yoksul Afrika ülkeleri için ölüm kalım demekti.
TARIM DİPLOMASİSİNDE TÜRKİYE VE RUSYA ZAFERİ
Rusya’nın tahıl savaşında Türkiye’nin çabaları sayesinde ateşkes imzalandı. Cephede sağlanamayan ateşkes tahıl savaşlarında sağlandı. Ukrayna Rusya savaşı başladığından beri bir “tahıl Savaşı” olarak yürütülüyor. Rusya tahıl kozunu silah olarak kullanıp dünyayı dize getirmeye çalıştı, son ana kadar tahıl kozundan vazgeçmedi.
TARIM BİLEN DİPLOMATLAR YETİŞTİRİLMELİ
Rusya doğru yönettiği tarım diploma stratejisiyle yaptırımları gevşetti, Türkiye’de arabuluculukta ne denli iyi olduğunu gösterdi. Şimdilik savaşın kazananı Rusya ve Türkiye. Konunun diplomatik tarafı en çok Türkiye’ye yaradı. ABD ve AB Karadeniz Tahıl Koridoru için Türkiye’yi tebrik etti. Tarım diplomasisini gelecekte daha çok konuşacağız. Türkiye’nin bir an önce tarım, dış politika ve diplomasi bilen uzmanlar yetiştirmesi gerekiyor.
TARIMIN GELECEĞİNDE TÜRKİYE
Türkiye tarımı çeşitli sorunlarla uğraşırken Türkiye Karadeniz Tahıl Koridorundaki başarısını Türk tarımının geleceği için de kullanabilirse geleceğin tarımında söz sahibi olabilir, yeter ki istekli olsun, gerçek bir plan yapsın, çiftçiyi tanısın ve sorunları doğru belirlesin.
TÜRKİYE’NİN AFRİKA’DA GÜCÜ ARTTI
Türkiye gerçek bir tarım diplomasi gerçekleştirdi. Afrika ülkelerinde son yıllarda başlatılan atılımlar Karadeniz Tahıl Koridoruyla şüphesiz güçlenecek, Türkiye’nin Afrika’daki gücü artacak.
GELECEK YILIN TAHIL EKİMİ
Tahıl koridoru bu yıl kıtlık yaşanmasını engellese de, önümüzdeki yıl Ukrayna’da ekim yapılabilecek mi? Bekleyen pek çok sorun ve tehlike var. Tohumluk ekimi yapılabildi mi? Gübre, toprak bakım ürünü gibi ürünler var mı? Traktörlerin çoğu savaşa gitti, çiftçilerin çoğu cephede önümüzdeki yıl için tarıma özel bir antlaşmayla Karadeniz Tahıl Koridoru taçlandırılabilir.
TARIMA ÖZEL ATEŞKES
Önümüzdeki yıl dünya genelinde kıtlık yaşanmaması ve gıda fiyatlarının artmaması için tarımsal faaliyetlerin yürütüldüğü alanlara özel bir ateşkes anlaşması gündeme getirilebilir mi, Türkiye bu konuda da belki adım atar. Modern çağın savaşlarında tarım her şeyin dışında tutulabilir mi?
Sağlıklı tohumların, gübrelerin, toprak bakım ürünlerinin sağlanması. Çiftçilere özel uygulamalar, sulama olanakları, lojistik faaliyetlerinin ve genel anlamda tüm çiftçilik hizmetlerinin güvenlik önlemleri gelecek yılın önemli tarımsal konuları.
FİYATLARA YANSIYACAK MI?
Rusya ve Ukrayna tahılının bir bölümü Türkiye tarafından ihraç edilse de büyük çoğunluğu Afrika ülkelerine gidecek. Bu anlamda son 2 haftadır düşmekte olan buğday fiyatları çok fazla değişmese de uzun vadede tahıl piyasaları ve genel gıda fiyatlarının normalleşmesine katkı sunacak.
Buğday fiyatları son haftada bir miktar gevşemişti çok az da olsa bir düşüş sağlanabilir. Bu yıl için Ukrayna’nın ihtiyacı olan tahıl tohumlarının temin edilmesi önümüzdeki yılın üretimi için önemli bir konu.