Uluslararası Tahıl Konseyi Küresel buğday üretimi ilk tahminini bir önceki yıla göre yüzde 2 düşüşle 787 milyon ton olarak açıkladı. Düşüşün nedeni; Ukrayna’da yüzde 20, Rusya’da yüzde 13 daha az üretim, Avustralya’da yüzde 29 mahsul kaybı. 2022 yılı küresel buğday üretim miktarı 801 milyon ton olarak güncellendi. Kazakistan, Avustralya, Hindistan, AB artan üretimden kaynaklı küresel kapanış stoğunu 286 milyon ton olarak açıkladı.
Rusya Buğdayı Üretim Miktarı Düşecek
Rusya Federal Devlet İstatistikleri servisine göre 2023 yılı buğday rekoltesi 86 milyon ton olarak öngörülüyor. 2022’nın ikinci yarısında buğday fiyatlarındaki düşüş, eylül ve ekim aylarında Volga bölgelerindeki yağışların buğday ekimini engellemesi gibi nedenlerle Rusya’da güz ekim alanı azaldı. Kuzey Kafkasya Federal bölgesi bazı kısımları hariç mart ayı yağışlarının düşmesi mahsul oluşumu ve gelişimini olumsuz etkiledi.
Bahar ekimlerinin ne oranda olacağı henüz belli değil. Geçtiğimiz yıl yağışlar nedeniyle buğday rekoltesi yüksek olsa da ürünlerin yüzde 60’ından fazlasının protein oranı düşük gerçekleşti. Rusya tarım ile dünyayı yönetme stratejisini kalıcı hale dönüştürmek için verimli tohum geliştirme, genetik çalışmalara yatırım yapmaya devam ediyor.
Avrupa Birliği Buğday Rekolte Tahmini Yüzde 3 Artış
Avrupa Komisyonu 2023 hasadı için ilk verim tahminlerini içeren mart ayı mahsul izleme raporunu yayınladı. Avrupa’da kış ekimlerinin durumu Akdeniz havzasına göre iyi olsa da kıtanın güney kesimlerinde kurak koşullar giderek endişe veriyor. İspanya, Portekiz, Türkiye gibi ülkelerde yağmur eksikliği yüzünden aşırı kuraklık bekleniyor. Avusturya, Macaristan, Romanya, Yunanistan’da yağmur eksikliği olsa da mahsuller kısmen iyi durumda.
Daha erken olması nedeniyle mahsul verimi tahminleri tarihi deneyimlere dayanarak AB için 5,99ton/ha olarak belirlendi. Bir önceki yıla göre ortalama yüzde 3 artış bekleniyor, arpa veriminde de yüzde 2 artış olacağı öngörülmekte. İtalya, Türkiye ve Kuzey İtalya’da sulama için su rezervuarlarının düşük olduğuna dikkat çekilirken bu durumun yaz mevsimindeki sulama kabiliyetini olumsuz etkileyeceği öngörülmekte. Rapora göre mısır ekilmesi planlanan alanlarda ayçiçeği ekilebilir.
Hindistan Buğday İhracat Yasağını Uzatmayı Düşünüyor
Ekim alanlarının genişletilmesi, yüksek verimli çeşitler ve hava koşulları sayesinde Hindistan’ın 2023 buğday rekoltesi tahmini yüzde 4.1 artışla 112 milyon ton olarak açıklandı. Hindistan fiyatları düşürmek, rezervleri yenilemek amacıyla buğday ihracatı yasağını uzatmayı düşünüyor. Hindistan’ın kolza üretimindeki yüzde 7’lik artış dünyadaki ayçiçeği, soya, palmiye yağının fiyatlarını düşürebilir.
ABD Buğdayında Rekor Artış Bekleniyor
ABD buğdayında yüzde 8 artış bekleniyor. 2016’dan beri en yüksek rakam olan 46 ile 50 milyon ton arasında olması öngörülüyor. Türkiye'nin bazı yıllarda buğday ithal ettiği Kanada da ekim alanları yüzde 6 düşerken, ihracatın da yüzde 8 düşmesi tahmin ediliyor. Öngörüler, tarımdaki girdi maliyetleri ve gübre fiyatlarındaki artış nedeniyle kaynakların daha az kullanılması yüzünden verimin düşeceği yönünde.
Bitkisel Yağ Fiyatları Düşecek
Artan güneşlenme süresi sayesinde kuzey ülkelerde buğday ekim alanlarının artması sağlanırken güneyde yarımkürede iri taneli mahsullerin ekimi artıyor. Brezilya’da olumlu hava koşulları, Tayland ve diğer Uzak Doğu ülkelerindeki verim artışları, soya yağına yönelik düşük ithalat talebi bitkisel yağ fiyatlarının yüzde 2,9 düşmesine neden oluyor.
2024 Gübre Fiyatları Düşmeye Devam Edecek
Tüm dünyada tahıl fiyatları Ukrayna Rusya savaşı öncesi seviyelerine dönmek üzere, amonyak ve mısır fiyatlarındaki düşüş gübre fiyatlarının düşmesini sağlıyor. Şu ana kadar kullanılan gübreler geçmiş dönemde alındığı için düşen fiyatlardan etkilenmese de 2024 için olumlu bir gelişme.
Biz de Rekolte Hep Aynı
Tüm bunlar olurken biz de durum ne hiç bilmiyoruz, kuraklık da olsa, sel de gelse rekolte bizde hep aynı 18- 19 milyon ton hiç değişmiyor.
İthalat da Et Fiyatlarını Düşürmüyor
Tarım şurası yapıyoruz, 22 Mart Dünya Su gününü hiç sektirmeden en havalı şekilde kutluyoruz. Endişelenmeyin tarımla ilgili güzel planlarımız var diyoruz. Dana fiyatları önceki yıla göre yüzde 122, 10 kuzu fiyatları yüzde 83.20 artıyor. Güney Amerika’dan 500 bin hayvan ithalatına izin çıktı. En iyi ihtimal 2 aya gelecek. Ramazan’a yetiştiremedik belki kurbana.
İthalat kısa vadede ne et fiyatlarını düşürmeye ne de çığ gibi büyüyen hayvancılık problemlerine gidermeye yardımcı olamayacak. Yönetimler değişiyor, güzel kampanyalı hedefler açıklanıyor, yeni gelen eskiyi beğenmiyor. “Üretici kazanamadığı için süt üreticisi hayvanlarını kesime yolluyor, girdi maliyetlerinde problem var” diyoruz sağır sultan bile duydu duyması gerekenler ithalat diye tutturup çözümsüzlüğe tetikliyor.
Yarım Kilo Et İçin 26 Şanslı Aranıyor
Ramazan ayı boyunca Tarım Kredi Marketlerde kıyma 140, kuşbaşı 150 lira olarak açıklanmıştı. Sadece kasap reyonu olan Tarım Kredi Marketlerde bu fiyatlar geçerliymiş, diğerlerinde fiyatlar piyasa ile aynı, kasap olan Tarım Kredi Market yok denecek kadar az. Sadece bu mu, Et ve Süt Kurumundan yapılan açıklamaya göre Ramazan ayı boyunca her mağazada 13,2 kilo et uygun fiyattan satılacak. Kişi başı en fazla yarım kilo et alınabiliyor, şanslı 26 kişi için kurak çeksek yeridir, sabah ola hayrola.
Büyükbaş hayvan sayısı 2021’de bir önceki yıla göre yüzde 5,6 küçükbaş hayvan varlığı yüzde 2,2 azaldı. Manda da durum daha da kötü, hayvan varlığı sürekli düşüyor. Rakamların bize söyledikleriyle ilgili önlem almayacaksak istatistik ne işe yarar. Önlem mi almıyoruz, alıyorsak neden fiyatlar hala artıyor. Kişi başı 32 kilo et tüketiliyor, son yirmi yılda yüzde 60’dan fazla artmasına rağmen dünya ortalaması 44 kilo gelişmiş ülkelerde çok daha yüksek.
Memlekette Sorun Çözmek Çok Kolay
Et fiyatlarındaki artışı “spekülatif” olarak değerlendirip sorunun köküne asla inmiyoruz. Sebze fiyatlarının suçlusu aracılar, zamların suçlusu marketler, et fiyatlarınınki kasaplar. Memleketimde sorun çözmek ne kolay, her sorunun bir suçlusu var. Onları kısa süreliğine azarlıyor, problemlerin üzerini örtüyoruz, sonra da her türlü affa tabi turup helallik istiyoruz.
