Rusya Karadeniz tahıl koridorunun adaletinden memnun olmadığını ifade ederek antlaşmayı askıya aldı. Rusya’nın Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Gennady Gatilov “anlaşmanın Rusya tarafında Rus tahıl ve gübre ihracatında hiçbir şey olmadığını görürsek, kusura bakmayın olaya farklı bakmamız gerekecek” diyerek anlaşmanın adil ve eşit olmadığına dikkat çekmişti. Türkiye’nin ikna çalışmalarına rağmen, Rusya antlaşmadan vazgeçti. Rusya devlet Başkanı Vladimir Putin de tahılın yoksul ülkelerden çok zenginlere gittiğini söyleyerek huzursuzluğunu dile getirmişti.

Rusya, savaş gemilerine yapılan saldırılarına misilleme olarak “Karadeniz Tahıl Girişimi’ne” katılımını askıya aldı. Şimdiye kadar 400 gemi ile 9 milyon ton buğday taşındı.

RUSYA AÇLIK OYUNLARINI SONLANDIRMALI

Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba; Rusya’nın saldırıyı “milyonlarca insan için gıda güvenliğini sağlayan tahıl koridorunu” engellemek için “sahte bir bahane” olarak kullandığını söyledi. Rusya; İngilizlerin geçen ay Kuzey Akımı gaz boru hatlarını havaya uçurduğunu ve Ukrayna ordusunun şafak öncesi saldırısına da yardım ettiğini” açıkladı.

Rusya’nın Karadeniz tahıl koridorundan ayrılmasıyla buğday fiyatlarında bir miktar yükseliş beklenmekte. Nato sözcüsü Oana Lungescu “Putin gıda silahını kullanmayı bırakmalı” derken BM Genel Sekreteri Guters de, Rusya’nın kararından “derin endişe duyuyorum” açıklamasını yaptı.

ABD Başkanı Biden hareketi “tamamen çirkin” olarak yorumladı.

RUSYA’NIN TAHIL SİLAHI TİCARETİ DEĞİŞTİRİYOR

Rusya, Ukrayna – Rusya savaşında en çok tahıl silahı kullanıldı. Tahıl silahı Yeşil Devrim’den sonra ilk defa bu denli ses getirdi. Etkisi atom bombasınınkinden daha fazla kişiyi etkiledi. Tüm dünyayı hizaya getirdi. Sadece etkilediği fiziksel alanlarda değil, tüm dünyayı birbirine bağlayan ticaret yollarının da değişmesi için düğmeye basılmasına neden oldu. Enerjinin, tahılın, gübre hammaddesinin geçtiği yollar 21. Yüzyılın yeni ekonomi coğrafyasını ve güç yollarını belirliyor.

Tarım diplomasisi hiç bu kadar net anlaşılmamıştı. Rusya tarım diplomasisini ustalıkla işledi ve kazandı. Şangay Beşlisi, doğunun gazı, tahıl hepsi birlikte zengin Avrupa’yı dize getirdi. Kış boyu soğuktan donacak Avrupa İkinci dünya savaşından sonra olduğu gibi ya çok ciddi önlemler alıp hızlı bir toparlanmaya girecek ya da havlu atacak.

RUSYA YÜZYILI

Türkiye Yüzyılı” bize ne getirir bekleyip göreceğiz. Zira gelecek yüzyıla yatırım yapan sadece biz değiliz, Rusya’nın gelecek yüzyılı tarımla şekillendirmeye çalıştığı çok açık. Putin başa gelir gelmez ilk yaptığı tarımda dışa bağımlılığı bitirip boş toprakları tarımla yeşertmek oldu. Sadece ülkeler mi Elon Musk Twitter’ı satın alarak dünyanın pek çok ülkesinden daha zengin bir krallık kurdu. İstese devlet bile satın alabilir. Hep yazıyorum 20 yıl sonra yiyeceğimiz ekmek hapının en büyük üreticisi Bill Gates olacak. Büyükler tarım teknolojilerine, yapay gıdalara yatırım yapıyor. Dünyanın en büyük bilgisayar şirketi IBM kurduğu The Weathar Compny ile tarım endüstrisinin aklı olmaya aday. Biz de eli belinde tarımla “antik tarım romantizmi” yaşıyoruz.

Rusya oyunu çok iyi oynuyor. En büyük partneri biz olsak da içerde mevzu henüz anlaşılabilmiş değil. Türkiye yüzyılı metaverse, blokchain zirvelerinde konuşularak yapılacak sanılıyor. Görüntüde her şey güzel aşağılarda bilim tatilde.

AVRUPA HAVLU ATTI MI?

Avrupa yaşadığı yoksunluğu, utancı sineye çekip Rusya’ya diz mi çökecek yoksa küllerinden doğup alternatif enerjilerle geri dönüşü muhteşem mi olacak. Enerji gelecek yüzyılın anahtarı. Çin ve İngiltere 2 km genişliğinde dünyadan 36 km yukarıya yani yörüngeye güneş enerji çiftlikleri kuruyor. Yeryüzündeki toprakları tarıma, biyoçeşitliliğin güçlenmesine olanak tanımak için rahat bırakıyorlar.

RUSYA TARIMSAL SÜPER GÜÇ

Eski Rusya Tarım Bakanı Alexander Tkachev “tahıl bizim ikinci petrolümüz” diyerek bir gün tarımdan elde edilecek gelirin enerji gelirlerini geçeceğine dikkat çekmişti. Rusya’da tarım; silah ihracatının iki katı, petrol, gaz ve minerallerden sonra 4. en büyük ihracat kalemi. Tarım Bakanı Dmitry Patrushev, Rusya artık “tarımsal süper güç” statüsünde dedi.

SAVAŞIN NEDENİ UKRAYNA TARIMINI FELÇ ETMEK

Ukrayna Rusya savaşının en büyük nedenlerinden biri Rusya’nın tarımdan kazandığı ihracat gelirlerini Ukrayna’ya kaptırabilme ihtimali. Rusya, Ukrayna’nın tüm tarım sinir uçları olan liman, demiryolu, fabrika gibi alanları vurarak tarım endüstrisini felce uğratmayı hedefliyor. Tarımın öncelikli ilan edildiği 2005 yılından beri tarım kimilerine göre oligarkların yeni para aklama alanı olarak görülse de gelinen noktada Rusya tarımı küçük çiftçinin de yüzünü güldürüyor. Son 5 yılda örtü altı tarımı ve sağlıklı, ekolojik gıdalara yaptığı yatırımlarla da dünyanın sağlık sigortası olmaya aday.

RUSYA DÜNYAYI DOYURACAK

Haftalardır dünya ticaretindeki açıkları, çatlakları Türkiye’nin kapatabileceğini söylüyoruz. Duyanlar hala içerde inşaat işlerine, tohum takaslara destek veriyor. Dünya bankası verilerine göre Rusya’nın tarımsal değeri savaşın etkisi olmasaydı 65 milyar doların üzerine çıkacaktı. Şu anda 40 milyar dolar düzeyinde. Rusya’da tarımın istihdamdaki payı % 5,5’e düşse de işçi başına üretim 16500 dolara yükseldi. Rusya giderek daha akıllı üretim yaparak, katma değerli ürün ihraç ediyor. Kremlin çok ciddi dünyanın geleceğini tarım ile şekillendirmeye kararlı, ne gerekiyorsa yapıyor.

RUSYA TARIMI OLİGARKLARIN ELİNDE

Rusya tarımı devlet destekli olup bu, ürünlerin global pazarda rekabet gücünü artırıyor. Oligarkların elindeki tarım, büyük çiftliklerde dünyaya korku salıyor. Dünyanın ekilebilir en büyük 3. tarım arazileri Rusya’nın elinde. 123 milyon hektar alan oligarkların elinde gerçek bir güç. Avangard Agro şirketi Belgorod, Voronezh, Kursk gibi bölgelerde faaliyet gösteren bir şirket. Mısır, arpa, buğday, ayçiçeği ve şekerpancarı üretiyor. Sahibi Rusya’nın ve dünyanın en zenginlerinden Minovalov. Şirket dünyanın en büyük malt üreticilerinden. Moshkovich’de Rusya’nın en zenginlerinden. Şeker ithal ederek başladığı işi bugünlerde votka üreterek büyütüyor. Ülkesinde tarım arazilerinin yasa dışı yollarla toplamakla suçlanıyor. İş insanı üstün yetenekli çocuklar için okullar açarak Rusya’nın geleceğine hayırlı tohumlar ekiyor.

RUS TARIM BANKASI

2000 bin yılında devlet tarafından kurulan tarım bankası Rossel’k Hozbank tarım endüstrini finanse ediyor. 7 milyondan fazla tarım müşterisi var. 2021 yıllık yatırım miktarı 22 milyar doları geçmiş durumda.

RUSYA TARIM YÜZYILI

Rusya tarımda oldukça iddialı, Rusya tarımı iklim krizinin tüm etkilerini simule ederek geleceğin tohumlarını üreterek işe başladı. Dünyanın en önemli tohumculuk şirketleriyle antlaşmalar yapan Rusya, alanında uzman isimlerle anlaştı. Türkiye’den de tanıdık bir isim var. Dünya Buğday Birliği Başkanı Prof. Dr. Hamit Köksel kalite laboratuvarının danışmanlarından. Tahılların kalitesi, verimlilik için çok önemli. Dünya buğday pazarında 74 milyon ton ile sahip olunan liderlik tesadüf değil.

GELECEĞİN TOHUMLARI GELİŞTİRİLİYOR

Rusya sadece bugün için değil, iklim kriziyle değişecek meteorolojik özelliklere göre tohumlar geliştiriyor. Proteince yüksek, kuraklığa dayanıklı, kırmızı buğday, arpa gibi tahıl çeşitleri geliştiriliyor. Arpa, mısır, patates dünyada en çok tüketilen gıdalarda verim ve kalite standartları geliştiriliyor. Rusya’da bilim başköşede bizdeki gibi televizyon programlarına çerez değil.

TARIM GIDA EL ELE

Rusya tarımı gıda endüstrisiyle entegre çalışarak, gıda değer zincirine kıymet katıyor. Rusya büyük çiftlikleri destekliyor. Küçük çiftçiler teknoloji ve finansmana erişemeyince rekabetten uzaklaşıyor. Rusya’nın tarım stratejisi küçük çiftçiliği değil büyük yatırımları destekleme üzerine. Küçük çiftlik sahipleri büyük çiftliklerle birlikte hareket ederek gelirlerini garanti altında tutmaya çalışıyor. Küçük çiftçiler durumdan kısmen rahatsız olsalar da tek başlarına mücadele edip savaşı kaybetmektense büyüklerle işbirliği yapıp eve ekmek götürmek daha mantıklı.

RUSYA TARIMI DESTEKLİYOR

Rusya çiftlik gelirlerinin % 13’ünü destek olarak üreticiye ödüyor. Rusya’da tarımsal ürün fiyatları dünya fiyatlarından ortalama % 5 daha yüksek açıklanıyor. Rusya iklim kriziyle beraber görece avantajlı duruma gelen geniş topraklarını tarıma açıp dünyayı doyurmaya niyetli, toprakları hala çok temiz ve henüz tarımsal üretimle kirlenmemiş.

RUSYA TARIMI İÇİN DEMİRYOLU

Rusya sadece tohumculuğa yatırım yapmıyor, ürünlerini limanlara taşımak için tüm demiryolu hatları yenilendi. Beşeri sermayeye yatırım, tarımsal ekipmanların geliştirilmesi için 2014 yılında % 15 oranında sübvansiyonlar uygulandı.

RUSYA’NIN TARIMINA CAN SUYU

Rusya kişi başı 4 bin metreküp ile su kaynakları bakımından zengin ülkelerin başında geliyor. Topraklarının genişliği, su varlığı, güneşlenme süresinin artması ve devlet desteğiyle Rusya tarımı gelecekte çok daha etkili olacak.

DÜNYA TARIMININ YILDIZI RUSYA

Rusya geniş toprakları, su kaynaklarıyla sadece yerli yatırımcıların değil yabancı yatırımcıların da iştahını kabartıyor. 2021 yılında en büyük 100 tarım yatırımcısının arazi büyüklüğü en az iki katına çıktı. Rus gıda endüstrisi henüz yeteri kadar ileri teknolojiye sahip değil, dolayısıyla yatırımcıların gözü aynı zamanda gıda endüstrisine çevrilmiş durumda. Çin 2017 yılında Rusya’daki tarım yatırımlarını 3.5 kat artırdı. CP Fodds, Cargill Rusya’daki yatırımlarını büyütmeye devam ediyor.

İKLİM KRİZİ RUSYA’NIN LEHİNE

Rusya’nın ekilebilir 10 milyon hektarlık arazisi hala atıl durumda, değişen iklim koşullarıyla muhtemel önümüzdeki 20 yılda avantajlı konuma yükselecek. Rusya’nın sahip olduğu kaynaklar tüm dünyayı doyurmak, sürdürülebilir tarım yapmak için fırsatlar sunuyor. Rusya, küresel enerji ve gübre pazarının liderlerinden. En büyük doğalgaz, üçüncü kömür ihracatçısı. Azotlu, fosforlu ve potasyumlu gübrede lider.

RUSYA TARIMI DÜNYA TAHIL FİYATLARININ BELİRLEYİCİSİ

2023 yılı için tahminler başladı bile. Ukrayna tahılının  %25’i, Rusya buğdayının % 50’sinin ihracat yapabileceği senaryoda buğday fiyatlarının % 19 ile % 34 aralığında artması bekleniyor. Rusya ve Ukrayna birlikte 36 milyon ton daha az buğday ihracatı yaptığında diğer ülkeler maksimum 16 milyon ton artış sağlayabiliyor. Bu durumda eksik 20 milyon tonun sofralara etkisi oldukça yüksek. 2023’de özellikle Afrika gibi ülkelerin gıda güvencesizliği çok daha yükselecek.

RUSYA TARIMI HEM DOYURUYOR HEM AÇ BIRAKIYOR

Rus tarımı dünyanın karnını doyurmaya niyetli olduğu kadar, aç bırakarak da dünyayı terbiye etmeye kararlı. Daha şimdiden 6 milyondan fazla Ukraynalıyı evinden etti. Avrupa kış boyu donacak. Afrika ülkeleri bu yıl buğdaya çok daha pahalıya sahip oldu. Putin’in hedefi 2024 yılında 45 milyar dolarlık tarımsal ihracat. Kremlin tarımı ulusal bir önceliğe taşımaya devam ediyor. Her ne kadar Petrostat olarak dünyada ün kazansa da Rusya sahip olduğu zenginlikleri artık halk için de refah yaratmaya kullanıyor. Amerika dünyanın en büyük petrol ve gaz üreticisi olsa da Rusya tahılı gerektiğinde atom bombası gerektiğinde kimyasal silah kadar etkili kullanıyor.

RUSYA DÜNYANIN SAĞLIK SİGORTASI

Rusya GDO ürünlerle ilgili yasak koyarak sağlıklı gıda üssü olmaya olan bağlılığını da ortaya koydu. 2014 yılında Rusya’ya uygulanan yaptırımlarda ithalatı yapılamayan Parmesan, domuz eti gibi pek çok ürünün de üretilmesi gerekliliği ortaya çıkınca gıda endüstrisi teknolojik olarak da kendisini geliştirdi. Tarımsal yatırımları yapan baronların Kremlin’e yakınlığı Rus tarımının devlet tarafından hızlıca finanse edilebilmesini sağlıyor. Patatesler votka, arpa biraz üretimine giderken tarım ve gıda endüstrisi birbirini destekleyerek “gıda değer zinciri yaratılıyor.”

Tüm bu avantajlar Rus tarımının giderek bir silaha dönüşmesini sağlıyor.

Silahın bize ne zaman ateşleneceğini mi bekleyeceğiz yoksa biz de kendi tarım silahımızı mı planlayacağız, bekleyip görelim.